موزه سفال کلپورگان در سیستان و بلوچستان تنها موزه سفال زنده جهان است که هفت هزار سال قدمت دارد و تمام مراحل ظریف سفالگری به وسیله زنان و بدون استفاده از دستگاه سفالگری انجام میشود.
به گزارش خبرگزاری مهر، کلپوره نام گیاهی با مصرف دارویی ویژه منطقه بلوچستان است و کلپورگان روستایی است که در۲۵ کیلومتری شهرستان سراوان و در ۳۹۰ کیلومتری جنوب زاهدان واقع شده است.
شغل بیشتر مردم در اینجا کشاورزی است، اما تنها ویژگی که کلپورگان را از بقیه مناطق بلوچستان متمایز کرده، سفالگری آن است که به گفته یکی از بزرگان روستا شیوه ساخت آن با قدمتی حدود ۴ تا ۶ هزار سال قبل هنوز دست نخورده باقی مانده و تنها کارگاهی که هنوز به شیوه اولیه فعال و پا برجا کارش را ادامه میدهد کارگاه سفال کلپورگان است.
صدیق دهواری محقق و پژوهشگر منطقه سراوان میگوید: در سفالینههای سرزمین کلپورگان لعاب به کار نمیرود .طرحها و نقشهای آن کاملا هندسی و تبلور نقشهای باستان و تمدن این دیار است.
از نکات جالب درباره این سفالها میتوان به دسته آنها اشاره کرد به طوری که این دستهها بر خلاف سفالهای امروزی دیرتر از بخشهای دیگر سفال میشکنند.
سفال کلپورگان اغلب به شکل کاسه، کوزه، جام، قدح، پارچ و لیوان و قلک ساخته میشود و ظرفهای ساخته شده آن نیزدارای سرپوش است که گاه خود به عنوان ظرفی مستقل مورد استفاده قرار میگیرد.
تکنیکهای ساخت سفال این منطقه از همان روشهای چند هزار سال قبل الگوبرداری میکند و همین روش ابتدایی و بسیار ساده است که هنر سفالگری کلپورگان را منحصر به فرد ساخته است.
نقشهای گل، زنجیره، موج و درخت خرما و غیره که بر روی این سفالها نقش بسته از تخیل زنان و دختران محلی که سینه به سینه به ایشان منتقل شده سرچشمه میگیرد و پخت سفالینهها به صورت سنتی انجام میشود.
درباره کلپورگان آن چنان که باید تبلیغ نشده اما آنقدر هویت و کیفیت منحصر به فردش بارز بوده که اکنون در بازارهای مهم جهانی شهره است و مخاطب دارد، و کورههای سفالپزی کلپورگان نام دومین کارگاه سفال دنیا و تنها موزه زنده سفال را به خود اختصاص داده است.
اگرچه نمیتوان سهم این کارگاه را در اشتغالزایی اهالی کلپورگان نادیده گرفت اما با توجه به حقوق و دستمزد پایین از نظر اقتصادی نمیتوان برای آن جایگاه مهمی قائل شد. آمار نشان میدهد فروش سفال در سراوان نسبت به بقیه صنایع دستی بومی در جایگاه پایینتری قرار دارد.
چنانچه سفال کلپورگان در بازارهای جهانی و داخلی به صورت اصولی بازاریابی شود شاید بتوان به صورت یک منبع درآمد ارزی و اشتغالزا برای اهالی بومیمنطقه روی آن حساب کرد.