موسسه «او سی آر» (OCR) که برگزار کنندۀ امتحانات GSCE و A Level در بریتانیا است اعلام کرده که از سال ۲۰۱۸ این امتحانات را در مدارس فارسیزبان این کشور برگزار نخواهد کرد.
مدرسه رستم یکی از قدیمیترین و موفقترین مدرسههای فارسیزبان در لندن با بیش از ۳۰۰ دانشآموز است. با اعلام خبر برچیده شدن این دو امتحان در مدرسههای فارسیزبان بریتانیا٬ مسئولان مدرسه رستم برای حل این مشکل پیشقدم شدهاند. برای اطلاع از تلاشها و اقدامات آنها به این مدرسه سر زدیم و با معلمان٬ شاگردان و مدیر مدرسه به گفتوگو نشستیم.
پروانه دلاوری معلم مقطع A Level که دارای تجربۀ طولانی در تدریس زبان فارسی در این دوره است، میگوید که حدود ۱۸ ماه پیش٬ «او سی آر» اعلام کرد که با توجه به تغییر و تحولات ایجاد شده در برنامههای درسی مدارس بریتانیا لازم است که در برنامه امتحانات زبانهای کمتر تدریس شده و اصولا در خصوص ادامه برگزاری آنها تجدید نظر شود.
به گفته دلاوری در این میان البته خبرِ امیدوارکنندهای هم منتشر شده مبنی بر اینکه وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده است سازمانهای برگزار کننده امتحانات باید نهایت تلاش خود را در تداوم برگزاری امتحانات زبانهای کمتر تدریس شده انجام دهند. دلاوری اضافه میکند با این وجود در مکاتبهای که در ماه مارس سال چاری با «او سی آر» انجام شده مشخص شده است که این موسسه تصمیم گرفته امتحانات پنج زبان گوجراتی، عبری کلاسیک، ترکی، فارسی و هلندی را دیگر برگزار نکند. بر این اساس٬ مرکز دیگری مسئولیت برگزاری امتحانات سه زبان اول را به عهده خواهد گرفت اما هیچ موسسهای نپذیرفت که در قبال برگزاری امتحانات زبانهای فارسی و هلندی مسئولیتی بپذیرد.
این معلم با سابقه میگوید هرچند که در سال گذشته تعداد متقاضیان امتحان زبان فارسی حدود ۵۰ نفر از زبان گوجراتی کمتر بود اما انتقاد ما این است که باید متقاضیان چند سال گذشته مبنای تصمیمگیری قرار داده میشد نه فقط یک سال اخیر. نکته دوم اینکه این است که تعداد متقاضیان امتحان A Level در میان فارسیزبانان بیشتر از متقاضیان زبان گوجراتی است و تعداد آنها به طور میانگین در سالهای اخیر به ۱۰۰ نفر در سال رسیده است؛ به عبارتی در بین فارسیزبانان علاقه بیشتری به ادامه فراگیری فارسی بعد از مقطع GCSE وجود دارد.
به گفته پروانه دلاوری در این زمینه دادخواستی تهیه شده است که تاکنون ۱۰۰۰ نفر آن را امضاء کردهاند و اگر تعداد امضاءهای آن به ۱۰۰ هزار نفر برسد٬ دولت موظف خواهد شد پاسخی به آن بدهد.
دلاوری از جامعه ایرانیان ساکن بریتانیا میخواهد تا به این کارزار بپیوندند و این طومار را امضاء کنند.
میلاد یکی از شاگردان سابق مدرسه رستم که A Level فارسی را با رتبۀ «*A» به پایان رسانده است٬ میگوید از سه سالگی به لندن آمده و در خانوادهای بزرگ شده است که در آن به زبان فارسی صحبت میشود. او که نسبت به هم سن و سالهای خود فارسی را روان صحبت میکند، تسلطش بر زبان شفاهی و نوشتاری فارسی را مدیون مدرسه رستم میداند. به گفته خودش علاوه بر یادگیری زبان فارسی در این مدرسه با فرهنگ، تاریخ و جغرافیای ایران آشنا شده و این موضوع به او کمک کرده است تا جایگاه خود را در جامعه بریتانیا بهتر بشناسد و با ملیتهای دیگر ارتباط خوبی برقرار کند.
میلاد در نامهای به نیکی مورگان وزیر آموزش و پرورش بریتانیا همه نکاتی که برای ما گفته را توضیح داده است. او در نامهاش همچنین اضافه کرده است که حذف امتحان زبان فارسی٬ استمرار آن را در نسلهای آینده ایرانیان ساکن بریتانیا به خطر میاندازد.
در کلاس A Level نیز از شاگردان نظرشان را در مورد حذف امتحان زبان فارسی پرسیدیم. یکی از دانشآموزان دختر در پاسخ میگوید که فراگیری زبان فارسی به او کمک کرده است تا بتواند با پدربزرگ و مادربزرگش ارتباط برقرار کند. او اضافه میکند دوست دارد در آینده٬ فرزندان او هم با والدینش به زبان فارسی صحبت کنند.
دانشآموزی دیگر معتقد است که برگزاری امتحان به دانشآموزان کمک میکند تا نتیجه تلاشها و درس خواندنهایشان را بدانند و تصمیم بگیرند که گامهای بعدی را چگونه بردارند.
مادر یکی از دانشآموزان در واکنش به خبر حذف امتحان A Level میگوید زبان فارسی پل ارتباطی فرزندان ما با نسل پیشین آنها در ایران است و با کمک زبان فارسی است که آنها میتوانند به راحتی با بستگان خود ارتباط برقرار کنند.
مادر دیگری میگوید که به سختی فرزندانش را راضی کرده است تا شنبهها به مدرسه رستم بیایند و احتمالا با حذف امتحانات٬ انگیزهشان را برای یادگیری زبان فارسی از دست میدهند.
پدری نیز که هر هفته از راه دور فرزندانش را به مدرسه میآورد معتقد است که ایرانیان باید نسبت به حذف امتحان٬ واکنش سریع و به موقعی داشته باشند تا این مشکل حل شود. به گفته او در بلندمدت نیز باید والدین متقاعد شوند تا فرزندان خود را به فراگیری بیشتر زبان فارسی تشویق کنند.
شهلا طاهری مدیر مدرسه رستم معتقد است در گام نخست باید تلاش کرد تا عشق و علاقه به فرهنگ و تاریخ ایران و زبان فارسی در کودکان ایرانی نهادینه شود.
او در مورد مشکل به وجود آمده توضیح میدهد که وزارت آموزش و پرورش بریتانیا به دلیل آنچه پایین آمدن سطح امتحانات GCSE و A level در سالهای گذشته میداند چندی پیش در برنامههای درسی و امتحانی مدارس بازنگری کرد و پس از آن بود که موسسه «او سی آر» هم لزوم بازنگری در برگزاری امتحانات برخی از زبان های کمتر تدریس شده را پیش کشید و اعلام کرد که از سال ۲۰۱۸ مسئولیت برگزاری امتحان زبان فارسی را به عهده نمیگیرد.
طاهری اضافه میکند موسسه دیگری هم مسئولیت این کار را به دلایل مختلف به عهده نگرفت.
به گفته او یکی از دلایل این است که در سالهای اخیر تعداد داوطلبان امتحانات GCSE و A Level فارسی به ترتیب ۴۰۰ و ۱۰۰ نفر بوده است که به گفته آنها این تعداد٬ برای ارزیابی علمی از برنامه درسی و امتحانی زبان فارسی کافی نیست.
مدیر مدرسه رستم اضافه میکند که مسئولان مدرسه پیشنهاد دادهاند به شرطی که «او سی آر» برگزارکننده امتحان باشد٬ خودشان هزینه آن را تقبل خواهند کرد.
به گفته شهلا طاهری٬ دلیل این شرط آن هم است که «او سی آر» از کادر مجرب لازم برای برگزاری امتحان زبان فارسی بهرهمند است.
طاهری اضافه میکند که آنها هنوز تغییرات اعلام شده از سوی آموزش و پرورش را وارد کتابهای فارسی نکردهاند و منتظر هستند ببینند تکلیفشان چه میشود.
او از جامعه ایرانیان بریتانیا میخواهد که در این زمینه از آنها حمایت کنند.
شما نیز میتوانید این طومار را امضا کنید.
OCR=Oxford, Cambridge and Royal Society of Art