دردهای کمر و ستون فقرات از عوارضی هستند که بسیاری از افراد به آن مبتلایند.
اگر چه در گذشته شاید به نظر می‌رسید که این دردها مربوط به در دوران سالمندی هستند ولی امروزه به دلیل تغییر شیوه‌ی زندگی، دردهای عضلانی دیگر سن و سال نمی‌شناسد.
دکتر محمدمهدی امام فوق‌تخصص روماتولوژی در پاسخ به برخی پرسش‌های مطرح شده سعی می‌کند مخاطبان را با مشکلات و راهکارهای درمانی آشنا کند.
پرسش:
مردی هستم ۴۰ ساله که در هنگام بروز کمردرد و پادرد با قرار دادن شیء سنگین روی موضع، دردم کمی بهتر می‌شود، آیا انجام این کار ضرر دارد؟
پاسخ:
دردهایی که با فشار بهتر می‌شوند، نشان‌دهنده وجود مشکلات عضلانی در همان ناحیه هستند که مهم‌ترین آنها گرفتگی‌های عضلانی است. فشار و ماساژ عضلات از ترفندهایی است که باعث انحراف هر دردی می‌شود؛ به عنوان مثال، اگر کسی که سردرد دارد آن ناحیه از سر را ماساژ بدهد، با اینکه مشکل‌اش انقباض عروقی است، ولی ممکن است مقداری از درد کاهش پیدا کند. وقتی با زانو زمین می‌خورید هم با ماساژ و مالیدن آن باعث می‌شوید درد رشته‌های عصبی منحرف شود و تسکین پیدا کند، بنابراین هر دردی ممکن است با ماساژ و گذاشتن وزنه تا حدی بهتر شود اما این فرآیند در مورد دردهای عضلانی کارسازتر است و در صورتی که مشکل جدی در ناحیه وجود نداشته باشد، ماساژ دادن یا گذاشتن شیء سنگین روی عضله برای کاهش درد مانعی ندارد.
پرسش:
خانمی ۳۰ ساله هستم. ۵ ماه است ساق و مچ پای چپ‌ام درد می‌کند. نظر متخصص این بود که درد مربوط به عصب سیاتیک است و برای یک ماه دارو داد ولی تفاوتی نکرد. درضمن هنگام خوابیدن به پهلوی چپ در بازویم احساس خواب‌رفتگی و درد دارم. مشکل‌ام چیست و چه باید بکنم؟
پاسخ:
دردهای ساق پا علت‌های بسیار متفاوتی دارد بنابراین لازم است افرادی که از این مشکل رنج می‌برند با مراجعه به پزشک تحت معاینه قرار بگیرند تا علت واقعی دردشان پیدا شود. از جمله علت‌های درد ساق پا می‌توان به بیماری‌های عروقی مانند تنگی‌های شریانی و واریس، کف پای صاف، حالت پا پرانتزی، بیماری پای بی‌قرار، شکستگی‌های ریز در استخوان که در افراد اسکیت‌باز زیاد دیده می‌شود، دردهای ارجاعی از ناحیه کمر به‌ویژه دیسک کمر و آسیب اعصاب محیطی اشاره کرد، بنابراین با تشخیص علت درد می‌توان آن را کنترل و درمان کرد. حالت‌های خواب‌رفتگی در اندام‌ها به صورت گزگز و مورمور نشانه بیماری‌های اعصاب محیطی هستند. شما هم با توجه به اینکه دچار خواب‌رفتگی بازو می‌شوید باید حتما از نظر گرفتگی اعصاب محیطی به‌خصوص در ناحیه گردن مورد بررسی قرار بگیرید. توصیه می‌شود حتما به متخصص روماتولوژی مراجعه کنید.
پرسش:
خانمی ۴۰ ساله هستم. از نوجوانی تا به حال بیشتر شب‌ها دچار درد و پرش پا می‌شوم و مجبورم به شدت آنها را تکان بدهم یا بلند شوم و مقداری راه بروم و دوباره بخوابم. البته خاله و مادربزرگ‌ام هم این مشکل را داشتند. لطفا بگویید آیا این مشکل درمان دارد و به چه متخصصی باید مراجعه کنم؟
پاسخ:
مشکل شما بیماری پای بی‌قرار است. در این بیماری ساق‌های پا دچار درد می‌شوند. این حالت در زمان بیکار بودن و عمدتا شب‌ها ایجاد می‌شود و فرد را از خواب بیدار می‌کند یا مانع خوابیدن او می‌شود. در نتیجه بیشتر بیماران مجبورند یا پاهای‌شان را ماساژ بدهند یا مقداری راه بروند تا دردشان کاهش پیدا کند. این بیماری می‌تواند سالیان زیادی طول بکشد. بیماری پای بی‌قرار جنبه ژنتیک دارد اما کمبود برخی املاح، به خصوص آهن، می‌تواند آن را تشدید کند. خوشبختانه این بیماری درمان بسیار راحتی دارد و با مصرف دارو به مدت چند ماه، علائم بیمار حتی تا سال‌ها بعد بهبود پیدا می‌کند. توصیه می‌کنم برای درمان این بیماری به متخصصان روماتولوژی یا متخصصان مغز و اعصاب مراجعه کنید.
پرسش:
مردی ۲۴ ساله هستم و عادت شدیدی به شکستن قولنج انگشتان دست و پایم دارم. بارها تلاش کرده‌ام این عادت را ترک کنم ولی نشد. دلیل این کار چیست؟ چگونه می‌توانم ترکش کنم؟
پاسخ:
شکستن مرتب قولنج باعث ایجاد یک حالت شرطی می‌شود. به این صورت که اگر فرد قولنج‌اش را نشکند، دچار بی‌قراری و ناراحتی می‌شود. صلاح این است که افراد از ابتدا این کار را انجام ندهند زیرا ترک این عادت کار تقریبا مشکلی است. به طور کلی، حرکات ناگهانی و فشارهای یک‌مرتبه روی مفاصل می‌تواند با آسیب‌های مفصلی یا تاندونی همراه باشد، اما این باور که انجام این کار در آینده باعث لرزش دست و پاها می‌شود، کاملا نادرست است. باید به خود بقبولانید که این کار باعث آسیب شما خواهد شد و به‌تدریج آن را کنار بگذارید. برای ترک این کار می‌توانید تنبیهی برای خود درنظر بگیرید و هر بار که قولنج‌تان را شکستید آن تنبیه را در مورد خود اعمال کنید تا به‌تدریج آن را ترک کنید.
