چندین روز است عدهای با ابزار و وسایل حفاری در شهرهای فهرج و ریگان، منطقهی نگین کرمان، مشغول حفاری و غارت آثاری هستند که در پی توفانهای شن اخیر سر از خاک برآوردهاند.
اواسط ماه فروردین، پس از فروکش کردن توفان شن و سیل در مناطقی از کرمان، خبر نمایان شدن یک شهر ۵۰۰۰ مترمربعی باستانی از سوی فرماندار شهر فهرج به سازمان میراث فرهنگی داده شد. ابتدا سازمان میراث فرهنگی این خبر را انکار کرد ولی با رسانهای شدن گستردهی آن ضمن تایید خبر اعلام کرد که «رسانهای شدن این اخبار برای حراست و حفاظت از محوطههای تاریخی چالشزاست» و همزمان مردمان محلی گزارش دادند که گروههایی در اطراف منطقهی کشف شده به سرعت در حال حفاریاند.
روز گذشته محمد مهدی افضلی مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی استان کرمان در مقابل خبرنگاران این حفاریها را تایید کرده و آنها را «غیر مجاز» خواند و گفت که برخی از این افراد از کیلومترها آنسوتر به استان کرمان آمدهاند و در حال حفاریاند. او همچنین گفت: «هیچ اعتباری از سوی شهرستان برای ساماندهی و کاوشها و اقدامات اولیه برای حراست و نگهداری و کاوشها نشده و ما منتظر هستیم» یعنی همه چیز به حال خود رها و در اختیار «حفاران غیرمجاز» است.
متاسفانه این روشی است که سازمان میراث فرهنگی از زمان رحیم مشایی داشته است. یعنی هر بار که منطقهای تاریخی کشف شده آنها یا اعلام نکردهاند و یا وقتی اعلام کردهاند که بسیاری از قسمتهای تاریخی به وسیله «حفاران غیرمجاز» غارت شده است. معلوم نیست در کشوری که کوچکترین رفت و آمدهای عادی نیز کنترل میشود چگونه در این نوع مناطق تاریخی افرادی با نام حفار غیرمجاز با وسایل و ابزار کامل چندین روز و گاه چندین هفته به کار مشغولند و هیچ کسی نیست که جلوی آنها را بگیرد.
به هر حال این مناطق که (برخی آن را بازمانده ساسانیان و برخی متعلق به دوران پس از اسلام میدانند) فعلا در کنترل «حفاران غیرمجاز» است و احتمالا یکی دو سالی باید بگذرد تا ما خبردار شویم که این آثار در کدام کشور برای فروش گذاشته شده است.