حدود دو هفته پیش خبری منتشر شد که یکی از دو مسافر قاچاقی که در محفظه چرخ یک هواپیما به مقصد لندن پنهان شده بودند پیش از رسیدن به فرودگاه هیثرو سقوط کرده و جان خود را از دست داده است و مسافر دیگر هم به شدت زخمی شده و در بیمارستانی در غرب لندن بستری است.
جوان ۲۴ سالهای که فعلا از مرگ نجات پیدا کرده در شرایط بحرانی در حال دست و پنجه نرم کردن با مرگ است. زنده بودن او البته خیلیها را شگفت زده کرده است.
همزمان پلیس در حال انجام تحقیقاتی است تا مشخص شود شخص اول که جسد او بر بام یکی از ساختمانهای غرب لندن پیدا شده خود را به عمد از هواپیما پرت کرده یا خیر.
وبسایت جهانی بی بی سی در گزارشی به بررسی معمای پزشکی حیات فردی پرداخته که در کمال شگفتی در این پرواز زنده مانده است.
پرواز ژوهانسبورگ به لندن حدود ۱۱ ساعت طول کشید. هواپیماهای مدل بوئینگ ۷۴۷ معمولا بین ۳۰ تا ۴۰ هزار پا ارتفاع (۹ هزار و ۱۰۰ متر تا ۱۲ هزار و ۲۰۰ متر) پرواز میکنند. دمای هوا در ارتفاع ۳۰ هزار پا حدود ۵۴ درجه زیر صفر است و سطح اکسیژن به حدود ۲۶ درصد سطح دریا کاهش پیدا می کند. اینها نکاتی است که زنده ماندن این مرد را در آن شرایط عجیب میکند.
جک کریندلر پزشک ارتفاع در مرکز بهداشت و رفتار انسان میگوید این غیرقابل باور است که کسی در این شرایط زنده بماند. مردم در شرایط عادی سه ماه وقت صرف میکنند تا بدن خود را برای صعود به قله اورست آماده کنند و بتوانند با دمای آن ارتفاع خو بگیرند. گذشته از اینکه آن شرایط باز هم کاملا متفاوت است و برای کوهنوردان مانوس شدن با هوای ارتفاع به آهستگی صورت میگیرد و در کنار آن آنها لباسهای متناسب با ارتفاع به تن می کنند.

کریندلر میگوید اگر کسی درباره شانس زنده ماندن در محفظه چرخ هواپیما از ژوهانسبورگ به لندن بپرسد حتی یک کارشناس هم پیدا نمیشود که کوچکترین شانسی به این موضوع بدهد.
به گفته او اگر مشخص شود که این مرد در آن محفظه بدون استفاده از ذخیره اکسیژن زنده مانده پزشکان بسیار کنجکاو خواهند شد تا به مطالعه وضعیت ژنتیک او بپردازند.
دیوید برمونت سردبیر مشاور وبسایت فلایت گلوبال تردید دارد که فردی در این شرایط بتواند زنده بماند. به اعتقاد او این مرد باید مقداری ذخیره اکسیژن با خود همراه میداشت تا چنین سفری را امکانپذیر کرده باشد.
سازمان هواپیمایی فدرال آمریکا احتمال زنده ماندن در محفظه چرخ هواپیما را یک به پنج میداند. احتمالی که البته به یک عامل مهم دیگر وابسته است و آن میزان ارتفاع هواپیما است. به این ترتیب که هر چقدر ارتفاع کمتر باشد شانس زنده ماندن هم بیشتر میشود.
بر اساس این گزارش و آن طور که سازمان هواپیمایی فدرال آمریکا میگوید اصطکاک چرخ ها در هنگام برخاستن هواپیما ممکن است مقداری گرما تولید کند. این هوای گرم هم مسافر قاچاق را گرم میکند و هم مایع داخل خطوط هیدرولیک داخل محفظه را. البته به تدریج که هواپیما صعود میکند این منبع گرما هم از بین میرود تا جایی که دمای هوا به پایینتر از آن میرسد که موجودی بتواند در آن زنده بماند.
دمای بدن انسان در حالت طبیعی بین ۳۶ تا ۳۷ درجه است. در ارتفاع اما دمای بدن به هم میریزد و به وسیله عوامل بیرونی کنترل میشود. در این شرایط حالت خواب زمستانی به فرد دست میدهد و دمای بدن میتواند تا ۲۷ درجه نیز سقوط کند. فرد دچار ناهوشیاری میشود. ضربان قلب پایین میآید و نفس به شماره میافتد.
در این شرایط، بدن در تلاش برای زنده ماندن خون را به سمت مغز هدایت میکند و به صورت خودکار آن را در سیستم عصبی توزیع میکند. این به معنای آن است که خون کمتری به اندامها میرسد. در این وضعیت احتمال سرمازدگی به شدت وجود دارد. از آنجا که امکان چنین آزمایشی در عمل وجود ندارد، در تئوری میتوان گفت که احتمال زنده ماندن اندامهای حیاتی در این شرایط بیشتر میشود.
به گفته سازمان هواپیمایی فدرال آمریکا وقتی هواپیما به زمین نزدیک میشود بدن کم کم شروع به گرم شدن میکند و اگر فردی در این فاصله دچار آسیب مغزی نشده و یا از محفظه چرخ هواپیما به بیرون پرتاب نشده باشد، ممکن است زنده بماند.
کن بینی مشاور مراقبتهای ویژه پزشکی در دانشگاه ادینبورگ (ادینبرو) هم میگوید موضوع ساده است: اگر شما خیلی سردتان باشد برای مغز زمان بیشتری طول میکشد تا بمیرد.
به گفته او سرما و کمبود اکسیژن ممکن است مغر را موقتا از کار بیاندازد و فرد دچار ناهشیاری شود اما زنده بماند.
البته شرایط پزشکی مسافر قاچاقی ژوهانسبورگ از آفریقای جنوبی به لندن هنوز افشا نشده و جزییاتی مثلا در این باره که او در طول پرواز چه نوع لباسی به تن داشته منتشر نشده است. اما در این زمینه نمونهّهای قابل استفادهای از قبل وجود دارد، مثلا در سال ۲۰۱۲ یک جوان ۲۰ ساله رومانیایی که خودش را در محفظه چرخ هواپیما جا داده بود زنده ماند اما جت خصوصی که این مسافر قاچاق سوار آن شده بود به خاطر هوای بد در ارتفاع زیر ۲۵ هزار پا پرواز میکرد.