فیروزه اکبریان – مهدی کروبی پنج سال و دو ماه صبر کرد تا آنکه سرانجام قلم به دست گرفت و در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی از رییس‌جمهور وقت خواست تا پیگیر محاکمه علنی‌اش باشد.
کروبی البته پیش از این هم درخواست مشابهی را در آذر ماه ۹۳ مطرح کرده بود؛ زمانی که خانواده او با انتشار نامه‌ای در وبسایت سحام‌نیوز اعلام کردند که مهدی کروبی از علی مطهری نماینده مجلس خواسته است تا از جانب او پیگیر محاکمه‌اش باشد اما نامه اخیر کروبی نخستین پیام مکتوب او زمان شروع حصرش در بهمن ماه سال ۸۹ است.
او در این نامه تاکید کرده است که نه از روحانی طلب رفع حصر دارد و نه این کار را در اختیار او می‌داند اما از رییس‌جمهور می‌خواهد تا بر اساس تکلیفی که قانون اساسی برعهده او گذاشته است از «حاکمیت مستبد» بخواهد تا دادگاه علنی او را بر اساس اصل ۱۶۸ قانون اساسی «ولو با ترکیب مورد نظر اربابان قدرت» تشکیل دهد.
نامه کروبی اگرچه به روحانی نوشته شده است اما در جای جای نامه بارها رهبر جمهوری اسلامی را بدون ذکر مستقیم نام مورد انتقاد قرار می‌دهد.
انتشار این نامه باعث شد که باز موضوع حصر رهبران معترضان سال ۸۸ مورد توجه رسانه‌ها قراربگیرد اما آیا این اقدام تاثیری در وضعیت رهبران در حصر ایجاد خواهد کرد؟
محمد نوری‌زادزاد روزنامه‌نگار و مستندساز منتقد از تهران در گفت‌وگو با کیهان لندن می‌گوید: «در ایران و با این شیوه‌ای که یک نفر در همه چیز اعمال نفوذ دارد اگر هزار نامه هم نوشته شود تاثیری نخواهد داشت. ما داریم درباره کشوری صحبت می‌کنیم که در آنجا مردم کشته شدند و اتفاقی نیفتاد».
او که خود به دلیل نوشتن نامه‌های سرگشاده به رهبر جمهوری اسلامی و انتقاد از او پس از انتخابات سال ۸۸ بارها بازداشت و روانه زندان شد، اضافه می‌کند: «اما ما در عین حال نیاز داریم تا برای روشنگری مخاطبان مخالف و موافق خود خبررسانی کنیم و از این منظر انتشار این نامه بسیار مهم است. اما اگر انتظار داشته باشیم که این نامه تلنگری در حاکمیت بزند این اتفاق نخواهد افتاد و در مقابل ممکن است پس از این تنگناهای بیشتری برای آقای کروبی ایجاد شود».
محمدجواد اکبرین روزنامه‌نگار از پاریس انتشار نامه کروبی را از دیدگاه پیگیری حقوق شهروندی برجسته می‌بیند و معتقد است که پیگیری حقوق شهروندی باید تبدیل به یک فرهنگ شود.
او به کیهان لندن می‌گوید: «واقعیت این است که یک نفر از یک طرف حق خودش را از موضع شهروندی طلب کرده و از طرف دیگر سابقه خود را به رخ حاکمیت کشیده است».
اکبرین اضافه می‌کند: «پیگیری این حق در سال‌های اخیر از سوی افراد دیگری همچون علی مطهری هم انجام شده است؛ او هم در پرونده شنود دفتر و هم در پرونده حمله‌ای که به او در شیراز صورت گرفت بر پیگیری موضوع اصرار کرد و یا محمد نوریزاد که سال‌ها پیگیر مطالبه اموالش بود نیز همچنین».
به گفته این روزنامه‌نگار، مهدی کروبی از نظر عمق و مسوولیت‌های مختلفی که داشته است از آیت‌الله خامنه‌ای سابقه بیشتری دارد.
اکبرین اضافه می‌کند: « آقای کروبی قبل از انقلاب ۵۷ از مبارزان با شاه بود و به همین دلیل هم مدتی را در زندان گذراند، پس از انقلاب نیز یکی از افراد معتمد بنیانگذار جمهوری اسلامی بود، علاوه بر آن پدر او هم از مبارزان علیه شاه بود».
کمتر از سه سال از روی کار آمدن دولت حسن روحانی می‌گذرد. او در کارزار انتخاباتی‌اش در سال ۹۲ وعده داد که برای رفع حصر رهبران معترضان تلاش می‌کند. پس از ریاست جمهوری او گاه به گاه هم خبرهای پراکنده‌ای از رایزنی‌هایی در این زمینه منتشر شد تا آنکه در نهایت محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت اعلام کرد که دولت در این زمینه تصمیم‌گیرنده نهایی نیست.
تلاش‌ها، لابی‌ها و اظهار نظرهای آشکار و پنهان نشان می‌دهد که حاکمیت فعلا تن به رفع حصر نمی‌دهد.
در عین حال علی مطهری نماینده مجلس نیز در تیر ماه ۹۳ گفت که موضوع محاکمه قضایی رهبران معترضان را با رهبر جمهوری اسلامی در میان گذاشته و او با رد این درخواست پاسخ داده است که اگر اینها محاکمه شوند حکمشان خیلی سنگین خواهد بود. رهبر جمهوری اسلامی تاکنون نشان داده است که نه حاضر به رفع حصر است و نه برگزاری دادگاه برای میرحسین موسوی و مهدی کروبی.
اما با فرض تن دادن حکومت به انتخاب بین یکی از این دو راه، کدام‌یک برای برایش پرهزینه‌تر خواهد بود؛ تامین خواسته مهدی کروبی و برگزاری دادگاه علنی یا رفع حصر؟
محمدجواد اکبرین با اشاره به اینکه عقلانیت ایجاب می‌کرد که حکومت اجازه ندهد کار به این نقطه برسد، می‌گوید: «حاکمیت الان در شرایطی است که هر کدام از این دو گزینه را انتخاب کند به یک اندازه هزینه خواهد پرداخت».
او اضافه می‌کند: «در گذشته گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه به رهبران معترضان پیشنهاد شده است تا در صورت رفع حصر، اظهار نظرهای پیشین خود را تکرار نکنند اما آنها این شرط را نپذیرفته‌اند. این به آن معناست که اگر حصر برداشته شود آنها امکان اظهارنظر پیدا می‌کنند و اگر هم دادگاه علنی برگزار شود آنها فرصت صحبت با مردم را به دست خواهند آورد و این حاکمیت تمایلی به قرار گرفتن در هیچ‌کدام از این شرایط ندارد».
محمد نوریزاد نیز می‌گوید با توجه به اینکه هر دو اقدام رفع حصر و برگزاری دادگاه علنی برای حکومت پرمخاطره است، پس صلاح خود را در این می‌بیند که به این نامه اعتنایی نکند و بیت رهبری نیز هم‌چنان وانمود می‌کند که نامه را ندیده است.
او اضافه می‌کند: «از وقایع ۸۸ تاکنون سال‌ها گذشته است و در این مدت حتی یک بار در رادیو و تلویزیون به موافقان کروبی و موسوی فرصت داده نشده است تا از موضع خود دفاع کنند. بنابراین حاکمیت آنقدر حصر را ادامه می‌دهد تا رهبران در حصر به مرگ طیبیعی فوت کنند. اتفاق مشابهی که برای محمد مصدق نیز در زمان شاه افتاد».
مهدی کروبی در نامه خود بارها از رفتار حکومت انتقاد می‌کند، برخی از اتهام‌های رهبر جمهوری اسلامی به خود را پاسخ می‌دهد، شورای نگهبان را ابزار دست حکومت می‌داند، عملکرد حکومت فعلی را با دوران قبل از انقلاب مقایسه می‌کند و همچنین از استفاده از «شعبان بی‌مخ»های زمانه می‌گوید.
اکبرین نامه کروبی را از این منظر یک داوری شگفت‌انگیز تاریخی توصیف کرده و اضافه می‌کند: «این داوری را کسی انجام می‌دهد که از یک طرف در وسط معرکه مبارزه با حکومت سابق بوده و از طرف دیگر در میانه مسوولیت‌های پس از انقلاب سال ۵۷ قرار داشته است و حالا پس از ۴ دهه از انقلاب، این دو حکومت را با هم مقایسه می‌کند و کارهای ناشایسته حکومت فعلی را بیشتر از کارهای ناشایست حکومت پیشین می‌بیند».
اکبرین به همین دلیل این نامه را یک گواهی تاریخی بر فقدان صلاحیت کسی می‌داند که از نظر عقلی، شرعی، قانونی و اخلاقی موظف به پاسخگویی بوده اما از این مسوولیت فرار کرده است.
رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکان به او در سال‌های گذشته بارها رهبران معترضان به انتخابات سال ۸۸ را آماج حملات و انتقادات خود قرار داده‌اند، ادعای تقلب در انتخابات آن سال را دروغ دانسته‌اند و موسوی و کروبی را عامل دامن زدن به ناٰارامی‌های آن سال می‌دانند. حالا اما یکی از رهبران معترضان در حصر در نخستین پیام مکتوب خود خواسته تا این فرصت به او داده شود تا در دادگاهی علنی از خود دفاع کند و به این اتهام‌ها پاسخ گوید.
درخواستی که به گفته محمدجواد اکبرین از نظر حقوقی همه ادعاهای ۶ سال گذشته طرف مقابل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او می‌گوید: «انتشار این نامه از منظر حقوقی حاکمیت را در موقعیتی قرار داده است که اگر دادگاه را برگزار نکند، اثباتی بر این نکته خواهد بود که همه ادعاهای آنها سیاسی و عاری از حقیقت است و اگر دادگاه را برگزار کنند مردم صدای کروبی را خواهند شنید».
اکبرین اضافه می‌کند: «تاکید آقای کروبی بر برگزاری دادگاه همانطور که در نامه‌اش هم گفته است به معنای تایید صلاحیت قوه قضاییه از سوی او نیست بلکه هدف او این است تا فرصتی پیدا کند که مردم سخنانش را بشنوند».
نامه کروبی در ۲۱ام فرودین ماه منتشر شده است. از آن زمان چهار روز می‌گذرد و فعلا واکنشی نه از سوی دولت و نه از سوی حکومت به این نامه نشان داده نشده است. شاید انتظار اینکه با نگارش این نامه بهبودی در شرایط رهبران در حصر ایجاد شود خوشبینانه باشد اما نوریزاد هم همچون اکبرین معتقد است نگارش این نامه از منظر ثبت در تاریخ مهم است. او می‌گوید: «اگر ما بتوانیم حاکمیت را به دلیل ظلم‌ها، شقاوت‌ها،دزدی‌ها و بداخلاقی‌هایش مفتضح کنیم یک گام به جلو برداشته‌ایم».
محمدجواد اکبرین نیز می‌گوید: «تنها کروبی نیست که به آیت‌الله خامنه‌ای نامه نوشته است. مصطفی تاجزاده و محمد نوریزاد تا کنون بارها در نامه‌هایی او را خطاب قرار داده‌اند و مراجع و چهره‌های دیگری هم نامه‌های سربسته‌ای نوشته‌اند که بعدها منتشر خواهند شد».
او اضافه می‌کند: «مجموع این نامه‌های سرگشاده و سربسته یک گواه تمام عیار تاریخی در برابر عملکرد آقای خامنه‌ای و ولایت مطلقه غیرپاسخگوی او است».
