احمد رافت – همزمان با نمایشگاه کاریکاتورهای تهران با عنوان هولوکاست و مضمون های یهودی ستیز، نمایشگاهی از پوسترهای گرافیست‌های ایرانی در اورشلیم (بیت‌المقدس) افتتاح شد.
موزه هنر اسلامی این شهر تا ۲۳ ژوئن میزبان ۶۰ پوستر از ۲۷ گرافیست ایرانی است. «نشانی از ایران» سفری در ۴۰ سال هنر گرافیک و طراحی در ایران پیش و پس از انقلاب ۵۷ است.
موزه هنرهای اسلامی اورشلیم که در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری اسرائیل قرار دارد از زمانی که ریاست آن به عهده ندیم شیبان، اسرائیلی عرب‌تبار و مسیحی، گذاشته شده فعالیت‌هایش را افزایش داده و به یکی از مراکز پر تحرک فرهنگی تبدیل شده است. برگزار کننده «نشانی از ایران»، یوسی لمل، یکی از گرافیست‌های سرشناس اسرائیلی است.
یوسی لمل در گفتگو با کیهان لندن می‌گوید علاقه او به ایران و فرهنگ ایرانی به دوران کودکی‌اش باز می‌گردد: «با داستان‌هائی که از زمان ایران باستان برایم می‌گفتند عاشق این کشور و تاریخ کهن آن شدم. علاقه‌ای که با مطالعه تاریخ ایران در سال‌های نوجوانی و با شناختن شخصیت‌هائی چون کوروش، داریوش و کمبوجیه شدت گرفت». برگزارکننده این نمایشگاه می‌افزاید: «پس از خاتمه خدمت سربازی، حدود ۳۵ سال پیش، سفری به ترکیه داشتم و به خاطر همین علاقه تا مرز ایران رفتم. نگاهی به آن سوی مرز انداختم و با خودم گفتم تا چند سال دیگر امکان سفر به این کشور را خواهم یافت. ۳۵ سال گذشت و هنوز این فرصت را به دست نیاوردم، و بنابراین ایران را به اورشلیم آوردم».
مشکلات هنرمندان ایرانی
یوسی لمل که به عنوان گرافیست در بینال‌های مختلف در این سال‌ها حضور داشته به کیهان لندن می‌گوید در همین دیدارهای بین‌المللی با گرافیست‌ها و طراحان ایرانی و کارهای آنها آشنا شده است. لمل می‌افزاید: «در سال ۲۰۰۲ بود که در جریان دیداری بین‌المللی توفیق آشنائی با چند هنرمند ایرانی را پیدا کردم و از طریق آنها با جهان جدیدی از هنر گرافیک آشنا شدم و از همان زمان به فکر برگزاری نمایشگاهی از آثار همکاران ایرانی‌ام در اسرائیل بودم. نمایشگاهی که به دلیل مشکلاتی که وجود دارد و ممنوعیت‌هایی که همکاران ایرانی با آن مواجه هستند سال‌ها امکان برگزاری‌اش نبود».
یوسی لمل بالاخره با همکاری یک گالری در شهر برنو، در جمهوری چک یا چکیا، موفق شد نمایشگاهی را که سال‌ها فکر آن را در سر می‌پروراند برگزار کند. لمل در این رابطه به کیهان لندن می‌گوید: «برای شرکت در بینال هنر گرافیک برنو به چکیا رفته بودم و در آنجا با گردانندگان گالری موراویان آشنا شدم و آنها مقدمات برگزاری نمایشگاه کنونی را مهیا ساختند. ده‌ها کار گرافییست‌های ایرانی را که به سه دسته تقسیم نموده بودند در مقابلم قرار دادند: کارهای کسانی که در ایران هستند و نمی‌توان از آنها برای این نمایشگاه استفاده کرد، کارهائی که معلوم نبود می‌توانیم به اورشلیم ببریم یا نه و دسته آخر که کارهائی از گرافیست‌های ایرانی را در بر می‌گرفت که به گالری‌ها و یا کلکسیونر‌ها فروخته بودند و بنابراین نمایش آنها در اورشلیم خطری برای طراحانشان نداشت». مجموعه‌ای که در موزه هنرهای اسلامی اورشلیم به نمایش گذاشته شده همگی از میان کارهای گروه سوم انتخاب شده‌اند.
سفری به جهان گرافیک در ایران
آثاری که در «نشانی از ایران» به نمایش درآمده‌اند سفری در هنر گرافیک است و با آثار مرتضی ممیز و قباد شیوا که یوسی لمل از آنها با عنوان پدر گرافیگ ایران نام می‌برد آغاز می‌شوند و با آثاری از نسل بعدی که هنرمندانی چون رضا عابدیبی، احسان پارسا، مجید عباسی و مهدی حق‌شناس را در بر می‌گیرد ادامه پیدا می‌کند. یوسی لمل می‌گوید: «نگاهی به این پوستر‌ها برای دریافت عمق فرهنگ ایران کافی است. این طرح‌ها نقطه برخورد فرهنگ و هنر شرق و غرب هستند و به همین خاطر نیز بسیار جالب هستند. هنرمندان ایرانی به خوبی عوامل فرهنگی و هنری شرق و غرب را در کنار هم قرار می‌دهند و به همین خاطر کار‌هایشان در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است».
در اشاره به واکنش بازدیدکنندگان اسرائیلی از این نمایشگاه، یوسی لمل می‌گوید: «آنها را باید به دو دسته تقسیم کرد: ایرانی‌تباران اسرائیلی که جامعه‌ای ۲۵۰ هزار نفری است و علاقه بسیاری به هر آنچه از ایران می‌آید دارد، و اسرائیلی‌هائی که می‌خواهند این به اصطلاح دشمن را بهتر بشناسند. بسیاری از اسرائیلی‌ها به خاطر آنچه در روزنامه‌ها در مورد تهدید ایران و برنامه‌های اتمی‌اش می‌خوانند، نسبت به فرهنگ این کشور کنجکاو شده‌اند. در این سال‌ها موسیقی، سینما، نقاشی و کتاب‌های نویسندگان ایرانی طرفدارانی برای خود در این کشور یافته‌اند و نظر عمومی است که باید حساب دولت‌ها را از مردم‌شان جدا کرد. هدف این نمایشگاه هم شناساندن فرهنگ مردمی است که حرف برای گفتن در زمینه هنر، ادبیات و سینما زیاد دارند. باید کلیشه‌ها را کنار گذاشت و به انسانیت و فرهنگ ارج نهاد».
