توقف سرشماری یوز ایرانی به دلیل محدودیت دوربین‌گذاری در زیستگاه‌ها

یک عضو انجمن یوزپلنگ آسیایی می‌گوید هیچ اطلاعاتی از وضعیت یوزپلنگ ایرانی در دو سال اخیر ندارند، چون برای دوربین‌گذاری در زیستگاه‌های یوز محدودیت وجود دارد! از تقریبا دو سال پیش که اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قوه‌قضاییه، ۸ فعال محیط‌زیست را دستگیر و زندانی کرده‌اند، آنها را از جمله به دلیل استفاده از همین دوربین‌ها و تجهیزات پایش جمعیت حیوانات به «جاسوسی برای بیگانگان» و «فساد فی‌الارض» متهم کرده‌اند!

مرتضی اسلامی از موسسان انجمن یوزپلنگ آسیایی همزمان با روز ملی یوز ایرانی به ایسنا گفته که «از جمعیت یوزهای آسیایی اطلاعات دقیقی نداریم!»

به گفته وی، در دو سال گذشته پایش‌ها به دلیل «محدودیت‌هایی برای دوربین‌گذاری در زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی» وجود دارد، به صورت «ناقص» انجام شده است.

پس از دستگیری و بازداشت ۸ فعال محیط‌ زیست در بهمن ۹۶، دوربین‌گذاری‌های «تله» در استان‌های یزد، سمنان و خراسان شمالی برداشته شده و حالا فقط در یک منطقه «میاندشت» مجوز نصب گرفته است.

هومن جوکار یکی از معدود پژوهشگران و مسئولان پایش جمعیت یوز ایرانی که سال‌ها عمر خود را در این زمینه صرف کرده، بیش از ۵۵۰ روز است که به همراه هفت‌تن از دیگر فعالان محیط‌ زیست در بازداشت غیرقانونی بسر می‌برد.

عباس جعفری دولت‌آبادی دادستان تهران یک ماه پس از بازداشت فعالان محیط‌زیست مدعی شد که آنها: «با هدایت افسران اطلاعاتی سیا و موساد ماموریت‌های سه‌گانه‌ای را شامل موضوعات زیست‌محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع‌آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاه‌های موشکی کشور، دنبال می‌کرده‌اند.»

https://twitter.com/fatemebabakhani/status/1167686514228310016

او گفت «طبق تحقیقات انجام شده اعضای این شبکه در برخی ازمناطق استراتژیک کشور تعدادی دوربین در ظاهر برای رصد امور زیست محیطی نصب کرده بودند که درواقع پوششی برای رصد فعالیت‌های موشکی کشور بوده و تصاویر و اطلاعات ثبت شده را برای بیگانگان ارسال می‌کردند.»

https://kayhan.london/1398/01/22/%d9%84%d8%a6%d9%88%d9%86%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%88-%d8%af%db%8c%e2%80%8c%da%a9%d8%a7%d9%be%d8%b1%db%8c%d9%88-%d8%a8%d9%87-%d9%85%d8%b3%d8%a6%d9%88%d9%84%d8%a7%d9%86-%d8%ac%d9%85%d9%87%d9%88%d8%b1%db%8c

این اتهامات همواره با واکنش منفی جامعه فعالان محیط‌ زیست در داخل و خارج کشور مواجه شده است چنانکه حتی لئوناردو دی‌کاپریو بازیگر مشهور هالیوود ضمن اعلام حمایت از کارشناسان محیط‌زیست دربند، گفته که دوربین «تله» ابزار جاسوسی نیست.

عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط‌زیست هم گفته بود، «دوربین‌هایی که برای رصد یوزپلنگ‌ها در برخی مکان‌ها نصب شده، حداکثر دارای دید ۵۰ متری است.»

https://twitter.com/iribnewsFa/status/1168155272138887168

حالا در طول این مدت، دوربین‌گذاری در زیستگاه‌های یوز با محدودیت‌های بیشتری مواجه شده است. آنگونه که مرتضی اسلامی گفته، «بارها موضوع را با سازمان حفاظت محیط زیست در میان گذاشته‌ایم. این سازمان هم پیگیر حل مشکلات پیش روی پایش و سرشماری یوزها است.»

اعمال محدویت‌ها در پایش زیستگاه‌های یوز، سرنوشت کمیاب‌ترین گونه‌ی جانوری ایران را به خطر انداخته است. به گفته مرتضی اسلامی، «متاسفانه از ابتدای سال ۹۸ تا کنون هیچ موردی از یوز مادر و توله توسط محیط‌بانان مشاهده نشده است. در مجموع از آنجا که در دو سال گذشته پایشی صورت نگرفته، تصویر درستی از جنسیت یوزها» وجود ندارد.

بر اساس تخمین‌های کارشناسی و مشاهدات محیط‌بانان، تعداد یوزهای ایران زیر ۳۰ قلاده برآورد می‌شود.
اما آمار دقیق جمعیت یوز ایرانی نیاز به پایش کامل دارد که به گفته‌ی این کارشناس باید هرچه زودتر از سرگرفته شود.

در این بین، موضوع احیای یوز ایرانی و تکثیر در شرایط اسارت و نیمه‌اسارت نیز با اما و اگرهایی مواجه است. این عضو انجمن یوزپلنگ آسیایی خواستار تسریع پیگیری‌ها در روند تکثیر یوز با توجه به خطر نابودی ژنتیک آن شده است.

مرتضی اسلامی بیان داشت: «چون در شرایط حاضر زمان مهم‌ترین مشکل حفظ یوز است و از آنجا که جمعیت یوز بسیار کوچک شده است، هر لحظه ممکن است هر یک از اینها در معرض خطر باشند.»

به گفته اسلامی، «سگ‌های گَله»، «تصادفات جاده‌ای»  و «از بین رفتن زیستگاه‌ها» از دلایل تلفات یوز در ایران است.