پرستاران در ایران هرچند در خط اول مقدم مبارزه با کُرونا هستند اما مشکلات صنفی آنها چه در حوزه استخدامی و چه در رابطه با عقب افتادن ماه‌ها حقوق همچنان به قوت خود باقیست و دولت هیچ اقدامی برای کاهش مشکلات وضعیت درآمدی آنها انجام نداده است.
پرستاران و دیگر اعضای کادر درمان از دو ماه و نیم پیش تا کنون و با شیوع کُرونا در کشور با فشار مضاعف کاری روبرو شده‌اند و بسیاری از آنها با ماه‌ها حقوق عقب‌افتاده به کار مشغول هستند.
پس از پایان تعطیلات نوروز نیز تعداد قابل توجهی از پرستاران به دلیل بحران مالی و نبود درآمد در بیمارستانهای خصوصی و کلینیک‌های خصوصی اخراج شدند.
جدا از همه اینها اما پرستاران مشکلات صنفی دیگری نیز دارند، روشن شدن وضعیت ساعات و حجم کار، بیمه و بازنشستگی از جمله دیگر مطالبات این صنف است.
در این میان پرستاران شاغل در کلینیک‌ها و بیمارستانهای تأمین اجتماعی نیز وضعیت نامطلوبی دارند. این در حالیست که بیمارستانهای تأمین اجتماعی از جمله بیمارستانهای خدمات‌دهنده به بیماران کُرونایی بودند.
احمدرضا خزاعی کارشناس کلینیک اداره کل درمان سازمان تامین اجتماعی استان تهران در مورد پذیرش بیماران کرونایی در بیمارستانهای تأمین اجتماعی گفته که در استان تهران ۱۰ بیمارستان ملکی فعال تامین اجتماعی وجود دارد که از این تعداد، ۸ بیمارستان بیماران کرونایی را پذیرش می‌کنند و در سراسر کشور نزدیک به ۸۰ بیمارستان تأمین اجتماعی درگیر بیماری کُرونا هستند.
این در حالیست که بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تأمین اجتماعی به دلیل رایگان بودن غالب خدماتشان برای بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی، مراجعه‌کننده‌ی بسیار بالایی دارند.
احمدرضا خزاعی در این مورد گفته که «خانواده ۴۲ میلیون نفری کارگران و خانواده‌هایشان به علت رایگان بودن هزینه درمان، در صورت دارا بودن دفترچه، بیشتر به این بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و کارگرانی که مبتلا به کرونا شده‌اند، نیز از این قاعده مستثنی نیستند. یکی از شاخص‌های خدمات درمانی دولت به کارگران نسبت تعداد بیمارستانهای تامین اجتماعی به کل بیمارستانهای کشور است که ۸۰ بیمارستان تامین اجتماعی از ۹۵۴ بیمارستان (داده مرکز آمار) را شامل می‌شود که شامل ۸ درصد است. به این معنا سهم کارگران از درمان رایگان و عدم تناسب تعداد کارگران بیمه شده به تعداد تخت‌های بیمارستان در مناطق مختلف و توزیع نامتوازن بیمارستان‌ها به ویژه در مناطق محروم ازجمله شاخص‌های ناعدالتی در حوزه درمان است که ناشی از سیاست‌های دولت برای خصوصی‌سازی بیش از پیش بوده است.»
این روند اما آسیب مهمی برای کادر درمان شاغل در این مراکز درمانی ایجاد کرده و آنها را در معرض ابتلای بیشتر به ویروس کُرونا قرار داده است.
کادر درمان شاغل در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تأمین اجتماعی خواسته‌های صنفی اساسی دارند که همواره از سوی دولت و این سازمان بی‌پاسخ مانده است.
احمدرضا خزاعی معتقد است بجای قدردانی‌های نمایشی از کادر درمان بهتر است مطالبات صنفی آنها مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.
یکی از مهمترین مطالبات پرستاران و دیگر اعضای کادر درمان در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تأمین اجتماعی نادیده گرفته شده ردیف‌هایی از فیش حقوقی مانند «نوبت کار» است که از سال ۸۸ قرار است زیر عنوان ارتقای بهره‌وری به آنها پرداخت شود اما انجام نشده است.
به گفته محمود عمیدی از اعضای خانه پرستار، نوبت کار یکی از موضوعات فیش حقوقی است که به افرادی تعلق می‌گیرد که در شیفت‌های عصر و شب که غیراداری و «نامتعارف» به حساب می‌آیند، کار می‌کنند.
او تأکید می‌کند که «این مسئله شامل فقط پرستاران هم نیست. گروه‌های دیگری مثل پذیرش، آزمایشگاه، حراست بیمارستان و رادیولوژی نیز هستند که شیفتی هستند. دانشگاه‌های علوم پزشکی تقریباً این قانون را اجرا می‌کرده است اما بیمارستانهای تامین اجتماعی به این علت که می‌گویند باید مصوبه هیئت امنا وجود داشته باشد، از اول سال ۸۷، هیچ تغییری در آیتم نوبت کار تا ۹۷ ندادند. در سال ۹۷ از طریق اعتراضاتی که توسط پرستاران صورت گرفت، آیتم با بخشنامه هیئت وزیران تغییر پیدا کرد اما این ۱۰ سال اجرایی نشدن حق شیفت برای پرستاران تامین اجتماعی همچنان بلاتکلیف مانده است و تامین اجتماعی حاضر به اجرای آن نیست.»
جواد توکلی فعال صنفی پرستاری نیز در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» گفته است که «یکی از مشکلات عمده پرستاران تامین اجتماعی این است که از آبان ۹۷، به بعد با بازنشستگی آنها با ۲۰ سال سابقه کار و ۳۰ روز حقوق موافقت نمی‌کنند. حرفشان این است که کارمند تامین اجتماعی هستید و با قانون بازنشستگی پیش از موعد باید ۲۵ سال کار کنید. پرسشی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که اگر این قانون اشکال داشته چرا تا سال ۹۷ اجرا می‌شده و یکباره غیرقانونی شده است؟»
جواد توکلی افزوده که «پرستاران تامین اجتماعی به صورت فردی و گروهی در حال شکایت به دیوان عدالت اداری هستند. پرستاران یک به یک باید در دیوان عدالت، دفاتر پیشخوان و پست و… معطل باشند تا بتوانند حق خود را بگیرند. یعنی در پروسه‌ای طولانی و با این شرط که شکایت‌ها در دیوان عدالت بین ۱ تا ۲ سال طول می‌کشد، حکم بگیرند. پرونده‌های دیوان عدالت اداری واقعاً زیاد است.»
مطالبات صنفی پرستاران در شرایطی از سوی دولت نادیده گرفته می‌شود که محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه از پرداخت پاداش به پرستاران خبر داده است.
او هفته جاری در یک لایو اینستاگرامی عنوان کرد: «خوشبختانه در بودجه ۹۹ این امکان قانونی وجود دارد که برای پرداخت فوق‌العاده کرونا اقداماتی را انجام دهیم. دستور العمل آن در حال تدوین است و به زودی پرستاران عزیز انشاءالله آثارش را خواهند دید.»
پرداخت مبلغی زیر عنوان پاداش یا فوق‌العاده مزدی به پرستاران حتی اگر از سوی دولت انجام هم شود این خطر را دارد که با یکبار پرداخت مبلغی به عنوان پاداش، مطالبات مزدی پرستاران که برخی از آنها سال‌ها روی هم انباشته شده، به فراموشی سپرده شود.
