در روزهای گذشته قیمت ارز در ایران با افزایش قابل توجهی روبرو شد و در نخستین روز تابستان ۹۹ هر دلار آمریکا به مرز ۲۰ هزار تومان نزدیک شد. افزایش قیمت ارز به معنای کاهش ارزش پول ملی در ایران است؛ روندی که بیشترین هزینه آن را طبقات آسیبپذیر و کمدرآمد خواهند پرداخت.
قیمت دلار طی ۲ سال گذشته ۴ برابر افزایش پیدا کرده و از ۴۷۰۰ تومان در اسفندماه ۹۶ به حدود ۱۹۷۵۰ در خرداد ۹۹ رسیده است. به بیان دیگر ارزش پول ملی ایران طی دو سال گذشته چهار برابر سقوط کرده است.
کاهش ارزش پول ملی بطور مستقیم شاخصهای رفاه اجتماعی را هدف قرار میدهد و با کاهش قدرت خرید مردم، قشرهای ضعیف و نیازمند و حداقلیبگیر بیش از پیش زیر فشار اقتصادی و معیشتی قرار میگیرند.
آلبرت بغازیان اقتصاددان معتقد است: «افزایش نرخ ارز به شاخصهای رفاه آسیب میزند و باید بانک مرکزی مدیریت کند. نکته مهم این است که طی یکسال گذشته در برخی زمانها شاهد کاهش قیمت دلار بودیم، اما این اتفاق باعث نشد قیمتها در سایر بازارها کاهش پیدا کند، چون مردم میدانستند سیاستهای بانک مرکزی و ارادهاش برای حضور در بازار ارز، تداوم پیدا نمیکند؛ بنابراین افزایش یا کاهش قیمت دلار در روزهای آینده بستگی به اراده بانک مرکزی در ورود به بازار ارز دارد.»
در شرایطی که عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی «رفتار هیجانی» مردم، ناشی از «قطعنامه اخیر شورای حکام علیه ایران» و «شیوع ویروس کُرونا» را عامل گرانی ارز عنوان کرده اما آلبرت بغازیان معتقد است که «افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر هیجانی نیست بلکه به نظر میآید بانک مرکزی اراده لازم برای کنترل نرخ ارز را از دست داده باشد. این درحالی است که دوسال پیش که شرایط به مراتب بدتری از نظر تحریمها و چالشهای منطقهای وجود داشت، قیمت ارز آنچنان تکان نمیخورد و حتی در مواردی کاهشی هم میشد. این تجربه نشان میدهد آن زمان بانک مرکزی، بازار را مدیریت کرده بود.»
زهرا کریمی اقتصاددان و استاد دانشگاه مازندران نیز درباره افزایش نرخ ارز و اثر آن بر تورم گفته است: «هرچه تورم بیشتر شود، ارزش پول ملی ایران هم کاهش بیشتری پیدا میکند. ما نمیتوانیم قیمت ریال را نسبت به دلار حفظ کنیم، چون درآمدهای دولت کاهش پیدا کرده است. اگر بحرانهای اقتصادی ادامه پیدا کند، روند افزایش قیمت دلار هم ادامه مییابد، ضمن اینکه تداوم فشارهای سنگین دولت بر بازار هم امکانپذیر نیست؛ چون وقتی قیمت ارز در بازار افزایش پیدا میکند، یک فرصت سودآوری برای مردم پیش میآید.»
افزایش قیمت ارز و کاهش ارزش پول ملی از یک سو موجی از تورم را به همراه دارد و از سوی دیگر قدرت خرید خانوارها را کاهش میدهد. در این میان اقشار ضعیفی چون کارگران و بازنشستگان و مستمری بگیران که همچنان رقم درآمدشان از رقم هزینه زندگی خیلی عقبتر است دچار فشار و فقر بیشتری میشوند.
احمد دنیامالی نماینده انزلی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این نکته و مشکلاتی که مستأجران برای پرداخت ودیعه و اجاره ماهانه دارند، گفته است: «هنگامی که ارزش پول ملی کاهش پیدا میکند قدرت خرید مردم به تبع پایین میآید که بیشترین فشار بر حوزه اجارهبها و ودیعه مسکن به وجود میآید.»
احمد دنیامالی افزوده که «بهترین یا معمولترین روش دادن تسهیلات ارزان قیمت به کسانی است که در تامین ودیعه مسکن مشکل دارند، خصوصاً زوجهای جوان که مشکلات فروانی برای تهیه یک خانه دارند.»
بر اساس دادههای بانک جهانی در سال ۲۰۱۹ میلادی، ایران با نرخ تورم ۳۹.۹ درصد، سومین کشور با نرخ تورم بالا پس از آرژانتین با ۵۴ درصد و سودان با ۵۱ درصد بود.
این در حالیست که شیوع بیماری کُرونا نیز بر افزایش تورم و رکود در کشور موثر بوده و در نتیجه هزینه زندگی خانوارها افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد.
مرکز آمار ایران نیز روز گذشته نرخ تورم خردادماه و بهار ۹۹ را ارائه کرده است. در این گزارش آمده که شاخص قیمت مصرفکننده در فصل بهار ۶.۸ درصد رشد کرده است که نسبت به بهار ۹۷ و بهار ۹۸، در سطح بالاتری قرار میگیرد.
مرکز آمار ایران گزارش داده که در فروردینماه سال جاری، رشد قیمت برخی خوراکیها در گروه میوه و خشکبار و سبزیجات، تا ۲۰ درصد هم رسیده بود.
رشد قیمت خوراکیها و دخانیات در بهار ۹۹ معادل ۸.۱ درصد و افزایش قیمت غیرخوراکیها و خدمات نیز معادل ۶.۲ درصد بوده است.
نرخ تورم سالانه کشور در خرداد ماه به ۲۷.۸ رسیده و نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در خردادماه جاری به ۲۲.۵ رسیده که به این معناست که خانوارهای کشور به طور میانگین ۲۲.۵ درصد بیشتر از خرداد ۱۳۹۸، برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.
بانک جهانی: در سال ۲۰۱۹ میلادی، ایران با نرخ تورم ۳۹.۹ درصد، سومین کشور با نرخ تورم بالا پس از آرژانتین با ۵۴ درصد و سودان با ۵۱ درصد بود.
یادمه، خامنهای گفته بود – “ما رکورد زدیم” – اما، نمیدونم در چه موردی بود. بالاخره، رکورد در مورد تورم به تحقق پیوست؛ تبریک!
ایران، سومین بالاترین نرخ تورم در دنیا – ببینید از چه کشورهایی جلو زدیم: آنگلا، اتیوپی، سیرالیون، نیجریه، گینه، گامبیا
کشورهای بالا، با نرخ تورم پایینتر از ایران، مقصد آینده ایرانیان پناهجو
یادمون باشه، بانک جهانی نرخ تورم ۳۹.۹ درصدی ایران رو بر اساس آمارهای دروغ جمهوری اسلامی تایین و اعلام میکنه…
از بقال سر کوچه بپرسین، اوضاع خیلی خرابتره و نرخ تورم بالاتر. مگر اینکه برید سر کوچه محمود احمدی نژاد گوجه فرنگی بخرید. (سر کوچه اوسا محمود گوجه فرنگی ارزونه 🙂
ولاکن، اقتصاد مال خر است. – امام خمینی
یادمه، خامنهای گفته بود – “ما رکورد زدیم” – اما، نمیدونم در چه موردی بود. بالاخره، رکورد در مورد تورم به تحقق رسید.
ایران، سومین بالاترین نرخ تورم در دنیا – ببینید از چه کشورهایی جلو زدیم: آنگلا، اتیوپی، سیرالیون، نیجریه، گینه، گامبیا
کشورهای بالا، با نرخ تورم پایینتر از ایران، مقصد آینده ایرانیان پناهجو