رئیس مرکز آمار ایران گزارشی درباره آمارهای اشتغال و رشد اقتصادی در سال ۱۳۹۸ ارائه داده که نشان می‌دهد سفره مردم در این سال ۵.۴ درصد کوچکتر شده است.
جواد حسین‌زادگان، رئیس مرکز آمار ایران، در گزارشی اعلام کرد در سال ۱۳۹۸ رشد مصرف نهایی خانوار به قیمت ثابت منفی ۵.۴ درصد بوده است.
او در این گزارش همچنین اشاره کرده نرخ بیکاری جمعیت بالای ۱۵ سال نسبت به سال ۱۳۹۷ به میزان ۱.۵ درصد کاهش یافته است. علت این کاهش نه به دلیل بهبود وضعیت بازار کار بلکه به دلیل حذف متقاضیان کار از بازار کار به دلیل ناامیدی آنها از پیدا کردن شغل مناسب بوده است.
در بخش دیگری از این گزارش اشاره شده که بر اساس اطلاعات حساب‌های ملی مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصادی سال ۱۳۹۸ معادل رقم منفی ۷ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت نیز رقم منفی ۶ درصد بوده است.
کوچکتر شدن کیک اقتصاد ایران و خالی‌تر شدن سفره مردم واقعیتی است که در این گزارش رسمی به آن اشاره شده که می‌تواند مسیر آینده اقتصاد کشور را ترسیم کند تا سیاستمداران و سیاست‌گذاران اندیشه کنند که آب رفتن ۷درصد از ارزش تولید ناخالص داخلی ایران با احتساب درآمدهای نفتی چه تأثیری بر دخل و خرج مردم می‌گذارد.
هرچند مرکز آمار ایران روایت می‌کند که در سال گذشته، رشد بخش کشاورزی ۳ درصد نسبت به سال ۹۷ افزایش یافته اما سقوط ۱۴.۷ درصدی ارزش افزوده ناشی از گروه صنایع و معادن از جمله افت ۳۵ درصدی ارزش افزوده برآمده از استخراج نفت و گاز طبیعی تا چه اندازه اقتصاد ایران را در برابر شوک‌های بیرونی آسیب‌پذیر می‌سازد. به ویژه اینکه تصویری که مرکز آمار ایران از چهره واقعی اقتصاد ایران در سال ۹۸ ارائه می‌دهد، هنوز آثار ناشی از جنگ با ویروس کرونا را محاسبه و اعلام نمی‌کند.
این گزارش نشان می‌دهد که ارزش‌افزوده رشته فعالیت‌های اقتصادی ایران با قیمت‌های ثابت با وجود گشایش ناشی از برجام و رشد اقتصاد ایران در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ به دلیل کاهش شدید ارزش تولید ناخالص داخلی طی ۲ سال پایانی دولت محمود احمدی‌نژاد یعنی سال‌های ۹۱ و ۹۲ همچنان کمتر از ارزش‌افزوده سال ۹۰ است. به بیان روشن‌تر اندازه اقتصاد ایران در پایان سال ۹۸ حتی به‌اندازه سال ۹۰ هم رشد نکرده است.
جواد حسین‌زادگان در این گزارش اعلام کرده که با بررسی مصرف نهایی خانوار در سال ۹۸ دو دلیل برای کاهش بیشتر مصرف نهایی خانوار در فصل بهار ۹۸، نسبت به سه فصل تابستان، پاییز و زمستان ۹۸ قابل توجه است: «اول آنکه رشد مصرف نهایی خانوار در فصل بهار سال گذشته یعنی بهار سال ۹۷ رقمی مثبت و معادل ۳.۷ درصد است، بدین خاطر که در این فصل نرخ تورم تک رقمی بوده و هنوز روند کاهشی مصرف خانوار به قیمت حقیقی شروع نشده بود. همانگونه که در نمودار ذیل مشاهده می‌شود روند افزایش قیمت‌ها در بهار ۹۷ افزایشی نبود و شتاب تورمی ثابتی در سه ماهه بهار ۹۷ دیده می‌شود. این شتاب تورمی از تابستان ۹۷ آغاز می‌شود.»
این گزارش همچنین نشان می‌دهد که مصرف نهایی خانوارهای ایرانی در سال گذشته در گروه مسکن، آب، سوخت و ارتباطات بیشتر شده که بیشترین هزینه خانوارها در بخش مسکن مربوط به رشد اجاره‌بهای واحدهای مسکونی بوده به نحوی که افزایش هزینه خانوارها در بخش مسکن به‌طور قابل ملاحظه‌ای از افزایش برآورد قیمت مسکن بوده و نه تعداد خانوارهای دارای خانه یا مستأجران.
بخش دیگری از این گزارش به «اُفت شدید سرمایه‌گذاری» پرداخته است که نشان می‌دهد میزان مصرف نهایی دولت در سال گذشته ۱.۷ درصد کمتر از سال ۹۷ بوده که نشانه‌ای از اُفت سرمایه‌گذاری بخش دولتی است. از منظر شاخص تشکیل سرمایه هم آمارها نشان می‌دهد که نرخ رشد تشکیل سرمایه ماشین‌آلات در سال گذشته ۱۱.۸ درصد اُفت کرده هر چند با بهبود تولید داخلی ماشین‌آلات و تجهیزات از اُفت بیشتر این شاخص جلوگیری شده است.
مرکز آمار ایران همچنین آورده در سالی که گذشت ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی ایران تنها ۳.۷ درصد افزایش داشته در حالی که ارزش واردات کالاها ۳۷.۵ درصد اُفت کرده و صادرات کالاهای ایران در فصل زمستان ۹۸ بدترین عملکرد را نسبت به سایر فصل‌ها داشته که دلیل اصلی آن شیوع ویروس کُرونا و بسته شدن مرزها بوده است.
