شاخص بورس در ابتدای معاملات امروز چهارشنبه ۲۹ امرداد و تا پیش از ساعت ۱۰ صبح به وقت محلی تهران، با کاهش ۳۱ هزار و ۳۸۵ واحدی به یک میلیون و ۷۹۳ هزار واحد رسید. همچنین شاخص کل هموزن با اُفت ۵ هزار و ۷۰۱ واحدی به ۴۸۵ هزار و ۶۳۹ واحد رسید.
بورس ایران در امرداد جاری روزهای پر تلاطمی را از سر گذرانده و با ریزشهای پی در پی روبرو شده است. هرچند اُفت شاخص و قرمز شدن نمادها، جزیی ناگزیر از بازار بورس است اما در بازار بورس ایران «دخالت مستقیم و هدفمند دولت» التهابات را رقم می‌زند.
در کنار دست آشکار دولت در این بازار، عوامل دیگری نیز موجب بروز رفتارهای هیجانی معامله‌گران شده و تلاطم بازار را افزایش می‌دهد.
حسن ایزدی کارشناس بازار سرمایه در مورد ریزشهای اخیر شاخص‌های بورس گفته است: «برخی از ناهماهنگی‌ها در این بازار وجود دارد و همین موضوع هم باعث مشکلات زیادی شده است نباید این موضوع را نادیده گرفت که بازار سرمایه تنها باید یک متولی داشته باشد و تنها آقای قالیباف‌اصل [رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران] باید متولی این سازمان باشد و دخالت سایر بخش‌ها در بازار سرمایه آسیب‌زا است.»
او افزوده که «در حال حاضر از وزیر اقتصاد گرفته تا سخنگوی دولت و نمایندگان مجلس در خصوص دامنه نوسان و سایر مسائل بورس اظهارنظر می‌کنند و سخنان ضد و نقیض باعث سردرگمی مردم و کاهش کارایی بازار سرمایه می‌شود.»
خبرگزاری فارس نیز در گزارشی به ریزشهای اخیر بازار سرمایه اشاره کرده و نوشته است: «دولت به عنوان یک بازیگر اصلی در این بازار، رفتارهای متناقضی طی ماه‌های اخیر از خود نشان داده است. نمونه بارز این گونه رفتارها را می‌توان طی هفته گذشته مشاهده کرد، هماهنگ نبودن وزارتخانه های اقتصاد و نفت در خصوص عرصه دارا دوم، به اعتماد مردم لطمه جدی وارد کرده است.»
در این گزارش تأکید شده که «کاهش اعتماد به دولت و تصمیمات این نهاد در حمایت از بورس، روزهای قرمز رنگی را برای همه نمادهای بورسی و برای شاخص کل بورس رقم زده است. طی هفته گذشته شاخص کل بورس به دو میلیون و هفتاد هزار واحد رسیده بود که طی یک هفته گذشته با کاهش ۲۶۰ هزار واحدی به یک میلیون و ۷۹۳ هزار واحد رسیده است.»
همچنین شرکت‌های حقوقی بورس که در نوسان این بازار با عرضه و تقاضا بازی کرده و «نوسان‌گیری» می‌کنند نیز یکی از دلایل تلاطم‌های اخیر بازار سهام ایران هستند. خبرگزاری فارس در گزارش خود به این مورد اشاره کرده و نوشته که «عرضه‌های بی‌مفهوم برخی شرکت‌های حقوقی در بازار سرمایه که از قضا دولتی نیز هستند بجای برگرداندن اعتماد از دست رفته به دولت و حمایت‌های آن، در حال نوسان‌گیری* از مردم هستند.»
در ادامه این گزارش آمده که «تشکیل صف‌های میلیونی خرید طی زمان انجام معاملات امروز و سپس از بین رفتن این صف‌ها به دلیل عرضه بی‌منطق سهام شرکت‌ها توسط بازیگران اصلی آنها نشان می‌دهد، در حال حاضر شرکت‌های حقوق به دنبال نوسان‌گیری هستند.»
یکی دیگر از عواملی که به تشدید التهابات بازار و تشکیل صف‌های فروش طولانی منتهی می‌شود، رفتار هیجانی سهامداران به ویژه سهامداران تازه‌وارد و غیرحرفه‌ای است.
بهنام بهزادفر مدیر آموزش و فرهنگ‌سازی شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس هفته گذشته اعلام کرد تعداد دارندگان کد بورس در کشور به ۵۰ میلیون نفر رسیده که عمده این افراد دارای سهام عدالت هستند. تا کنون ۳۰ میلیون نفر در بازار بورس حداقل یکبار سفارش گذاشته‌اند.
https://kayhan.london/1399/05/27/%d8%b1%db%8c%d8%b2%d8%b4-%db%b1%db%b9-%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%88%d8%a7%d8%ad%d8%af%db%8c-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%88%d8%b1%d8%b3-%d8%af%d8%b1-%db%b3%db%b5-%d8%af%d9%82%db%8c%d9%82
اکثر تازه‌واردان به بورس که با تبلیغات گسترده حکومتی و از زمستان ۹۸ و به ویژه از ابتدای سال جاری تا کنون به این بازار وارد شدند، افرادی هستند که هیچ تخصص و دانشی درباره بازار بورس ندارند و صرفا با وعده سوددهی این بازار از سوی دولت، سرمایه‌های خود را به این بازار آوردند.
این افراد به دلیل ناآشنا بودن به این بازار و همچنین هراسِ از دست دادن سرمایه با مشاهده کوچکترین اصلاحات بازار و قرمز شدن نمادها، اقدام به فروش سهام خود می‌کنند تا از زیان بیشتر جلوگیری کنند. بسیاری از صف‌های میلیونی طی ریزشهای اخیر بازار بورس ناشی از همین رفتار واکنشی از سوی معامله‌گران غیرحرفه‌ای بوده است.
رانت اطلاعاتی گسترده در بازار بورس و «سیگنال»فروشی نیز از دیگر مشکلات این بازار به شمار می‌روند. برخی رانتخواران اطلاعاتی از عرضه سهام برخی شرکت‌ها یا اصلاحات آنها دارند و با خرید عمده سهام در قیمت پایین و فروش آن در قیمت‌هایی پیش از اصلاح، سودهای کلان به جیب می‌زنند اما در همین حال موجب تزریق هیجان به معامله‌گران آموزش ندیده و تازه‌کار می‌دهند.
همچنین افراد زیادی به عنوان «کارشناس بورس» در شبکه‌های اجتماعی و در قالب ارائه تحلیل درباره بازار بورس، مشغول سیگنال دادن برخی نمادهای خاص هستند. اکثر این نمادها به عنوان سهم بنیادی و ارزنده به افراد معرفی می شود. پس از چند روز که این نمادها به دلایل مختلف وارد مرحله اصلاح می‌شوند، این کانال‌ها و صفحات به سمت سهم دیگری رفته و همین سناریو را اجرا می‌کنند.
*نوسان و نوسان‌گیری: نوسان در بازار بورس تغییراتی است که در زمان کم یا به اصطلاح کوتاه‌مدت در قیمت سهام رخ می‌دهد. به گرفتن «سودهای کم» در «بازه‌های زمانی کوتاه» نوسان‌گیری می‌گویند.
