رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده که جمهوری اسلامی بر اساس تحریم‌های جدید توان فروش نفت در برابر غذا و دارو را نیز از دست داده. او همچنین از کاهش منابع ارزی ناشی از صادرات نفت خبر داده است.
محمدباقر نوبخت روز شنبه اول شهریورماه ۱۳۹۹ در برنامه شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت: «سال پایانی دولت همزمان شد با اتفاقاتی نظیر تحریم که بی‌سابقه و کم‌نظیر بود. تفاوت تحریم‌های گذشته با این تحریم موضوع نفت در برابر غذا بود.»
رئیس سازمان برنامه و بودجه افزوده که «در تحریم‌های جدید حتی اجازه فروش نفت برای تهیه غذا هم برای ما امکانپذیر نبود. حال با این فشار به ورود ویروس کُرونا هم برخوردیم.»
او گفته در چنین شرایطی دولت باید «سال پایانی» را «جمع‌بندی» کند و افزوده که «منابع دولت تقلیل پیدا کرده و ما باید با برنامه‌ریزی هزینه‌های خود را مدیریت کنیم.»
نوبخت در این زمینه به پیش‌بینی «یک و نیم میلیون بشکه نفت در سال ۹۹» اشاره کرده و گفته است: «پیش‌بینی‌ها مشخص کرده بود که برخی از کشورها می‌توانند از ما نفت خریداری کنند.»
نوبخت همچنین گفته که «نمی‌توانیم سختی‌ها را بطور واضح بیان کنیم، اما در تلاشیم که شرمنده مردم نشویم. همکاران دولتی دوران سخت و غیر رفاه کشور را تجربه کرده‌اند. شرمنده مردم هستیم که آنطور که باید طبق برنامه پیش نرفتیم.»
مقامات جمهوری اسلامی که تا سال گذشته بر بی‌اثر بودن تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده سخن می‌گفتند، در ماه‌های گذشته با بیش از پیش آشکار شدن اثر تحریم‌ها، مواضع متفاوتی می‌گیرند.
محمدباقر نوبخت اردیبهشت‌ماه سال جاری نیز درباره کاهش درآمدهای نفتی و فاصله زیاد این درآمد با پیش‌بینی دولت گفته بود: «همواره حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد بودجه از محل درآمدهای نفتی بوده و امسال در بهترین شرایطی که در بودجه پیش‌بینی شده است، ۴۹ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان درآمد از محل فروش نفت است. هم‌اکنون درآمد بودجه منابع، ۵۷۰ هزار میلیارد تومان بوده، یعنی کمتر از ۱۰ درصد است.»
با اینهمه کاهش درآمدهای ارزی کشور تنها به درآمد حاصل از فروش نفت خام خلاصه نمی‌شود. درآمد حاصل از فرآورده‌های نفتی و صادرات غیرنفتی نیز به شدت کاهش یافته است.
معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده که در سال ۹۸ صادرات کالاهای نفتی ۵۲ درصد و در مجموع صادرات کالا ۳۶.۴ درصد کاهش داشته است. همچنین این گزارش حاکی از کوچ سرمایه تولیدی است. بر اساس این گزارش خالص حساب سرمایه در سال ۹۸ به دلیل بیشتر بودن خروج سرمایه نسبت به ورود سرمایه، منفی بوده است.
حمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی نیز گفته که «در جریان کُرونا چند صنعت به شدت آسیب دیدند که موثرترین آنها صنعت نفت بود که همه جوانب آن از تولید، بهره برداری، پالایش فرآورده‌ها، انبارداری و پیمانکاری ضربه خورد چرا که صنعت نفت با بیشترین حجم تبادل کالایی یعنی روزانه ۵ میلیون دلار معاملات نفتی و معاملات دلاری حدود ۵۰ میلیون بشکه نفت در روز به علاوه معاملات کاغذی نفت به میزان ده برابر آن، صنعتی بسیار تاثیر گذار در بازارهای پولی و مالی کشور بود که اکنون در بدترین وضع خود قرار دارد.»
حسینی افزوده بود که «به دنبال کاهش درآمدهای شرکت نفت و ایجاد اختلال در توسعه پروژه‌های نفتی، صنعت تجهیزات نفتی که صنعت بزرگی است از تولیدکنندگان قطعات کوچک تا تولیدکنندگان تجهیزات سنگین متأثر می‌شوند و خانواده صنعت نفت سال بسیار بدی را پیش رو دارد.»
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی افزوده بود «در صورت تداوم وضعیت فعلی و قیمت‌های کنونی در این حوزه، ارزش کل صادرات پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، گاز و برق که سالانه ۲۵ میلیارد دلار بود، به ۱۵ میلیارد دلار کاهش می‌یابد و به یکباره کشور ۱۰ میلیارد دلار از درآمدهای ارزی خود را از دست می‌دهد.»
در شرایطی که مقامات دولتی بارها از فعال شدن ساز و کار معاملات غیردلاری با برخی کشورها خبر دادند اما حتی نتوانستند روند صادرات به کشورهای همسایه را در شرایط تحریم را حفظ کنند.
مهرداد سعادت رئیس اتاق بازرگانی ایران و ترکیه هفته گذشته اعلام کرد صادرات ایران به ترکیه طی ماه‌های گذشته ۸۵ درصد کاهش یافته و در این میان صادرات کالاهای نفتی به ترکیه بیش از ۹۹ درصد کاهش یافته است.
کاهش درآمدهای نفتی مشکلات دولت برای تأمین هزینه‌های جاری را افزایش داده است. میثم رادپور تحلیلگر بازارهای مالی گفته است که «در بهترین حالت و در ماه‌های گذشته ارز ورودی به کشور تقریبا سر به سر با ارز خروجی بوده است و درواقع کُرونا و کاهش درآمدهای صادراتی موجب شده است که ارزی برای ذخیره نمانده و مخارج کشور به دشواری تأمین شود.»
پیش از شیوع کُرونا نیز پیش‌بینی شده بود که کسری بودجه دولت در سال جاری ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار میلیارد تومان باشد. اکنون با توجه به رکود ناشی از کُرونا پیش‌بینی می‌شود که دولت برای تأمین هزینه‌های کشور با بحرانی بی‌سابقه روبرو خواهد شد و ممکن است برای جبران این کسری، از راهکارهای زیان‌آور مانند چاپ پول استفاده کند.
آخی عظما جونم چه سرت اومد! تو که خواستی منجی ی بشریت باشی در آخر زمان حالا نمیتونی منجی خودت هم باشی سید علی جونم