در شرایط کُرونا و تحریم که مردم معطل تأمین نیازهای اولیه هستند و گروهی نیز همچنان در انتظار «رونق بورس» و وعدههای «گشایش اقتصادی» از سوی حسن روحانی هستند، او حالا موضوع «تحول در صنعت گردشگری» را مطرح کرده است.

طرحها و ادعاهای اقتصادی مطرح شده از سوی حسن روحانی با نزدیک شدن به پایان عمر دولت تدبیروامید شتاب «محیرالعقول» پیدا کرده و او هر هفته یک ادعا و طرح تازه مطرح میکند.
جدا از آنکه اظهارات اقتصادی رئیس دولت بیپایه و آمارهای ارائه شده از سوی او غالبا «نادرست» و «بلوف» هستند، اما رئیس دولت تدبیروامید همچنان اصرار دارد از تحولها و گشایشهایی در اقتصاد ایران سخن بگوید که با توجه به شرایط تحریم و کُرونا نه تنها دستنیافتنی هستند بلکه به شدت اوهام و تخیل به نظر میرسند.
حسن روحانی در تازهترین اظهار نظر اقتصادی خود از ایجاد تحول در صنعت گردشگری با استفاده از پتانسیل مناطق آزاد خبر داده است.
رئیس دولت تدبیروامید روز پنجشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۹ در مراسم بهرهبرداری از طرحهای ملی سرمایهگذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: «مناطق آزاد برای ما اهمیت ویژه هم از لحاظ خدماتی، گردشگری، تجارت و صنایع دارد. از آغاز دولت تدبیروامید و نخستین جلسه با مدیران مناطق آزاد تاکیدمان این بود که مناطق آزاد از مناطق وارد کننده به مناطق صادرکننده و جذب گردشگر داخلی و خارجی تبدیل شود. این مناطق در شرایط تحریم اقتصادی میتوانند نقش بسیار خوبی را برای حل مشکلات در زمینه بانکداری بیمه انبارداری ایفا کنند.»
روحانی افزوده است: «مناطق آزاد ما تحرک جدیدی به خود گرفته است؛ در گذشته از مناطق آزاد صرفا به عنوان گردشمحور دیده میشد ولی امروز این همه کارخانههایی که افتتاح میشود مراکز تولیدکننده هست میتواند تولیدش به خارج و داخل صادر شود!»
روحانی همچنین گفته که «مناطق آزاد ما با توجه به شرایط خاص آنها از برخی مقررات معاف هستند، مناطق بسیار ارزشمندی برای سرمایهگذاران است و من به مدیران مناطق آزاد تاکید میکنم که تسهیلات لازم را برای سرمایهگذاری فراهم کنند.»
او ادامه داده که «سرمایه داخلی در اولویت اول است و سرمایه خارجی نیز اینگونه است و تفاوتی ندارد. این سرمایهها باید جذب و به کالا یا خدمات تبدیل شود.»
روحانی در حالی این سخنان را گفته که ریسک بالای سرمایهگذاری در اقتصاد ایران، قوانین پیچیده و فساد و رانت گسترده در بدنه اداری و اقتصادی کشور، نه تنها جذب سرمایه خارجی را با بحران روبرو کرده بلکه حتی سبب فرار سرمایه از کشور شده است.
روحانی ادعایی نیز درباره تحول در بخش گردشگری کرده و گفته است: «با افتتاح هتل در منطقه کیش، ۱۷ هزار تخت برای گردشگران و مسافران آماده شده که رقم قابل ملاحظهای است؛ البته از شرایط کرونا که ما عبور کنیم در این مناطق استعداد و ظرفیتهای بیشتری برای جذب گردشگر دارد و میتوانیم شاهد یک تحول بزرگ در کشور باشیم.»
قابل توجه اینکه مناطق آزاد اقتصادی در ایران به لانه فساد و رانتخواری مافیاهای اقتصادی تبدیل شده است. این در حالیست که هدف از راهاندازی مناطق آزاد اقتصادی «توسعه و رشد اقتصادی، سرمایهگذاری خارجی در حوزه تولید، افزایش تولید کالا و صادرات کالا به خارج کشور» عنوان شده بود.
معافیتهای کامل مالیاتی، اجازه انتقال کالا و ارز بهصورت نامحدود به دیگر مناطق آزاد تجاری و یا خارج از کشور و نبودن برخی تشریفات اداری و نظارتی در این مناطق را میتوان از عوامل اصلی گسترش فساد در آنها بر شمرد.
این در حالیست که آسان بودن راهاندازی کسب و کارهای تجاری در حوزه صنعت، تولید و تجارت موجب شد این مناطق به بستری امن و راحت برای سودآوری مافیاهای اقتصادی تبدیل شود.
وضعیت نابسامان این مناطق و دست نیافتن به اهداف تشکیل آنها موجب واکنشهایی از سوی برخی مقامات حکومت و انتشار گزارشهایی در رسانههای مختلف شد. از جمله خبرگزاری مهر در مهرماه ۹۷ در گزارشی نوشت: «ارزیابی عملکرد این مناطق در طول سالهای اخیر نشان میدهد که اهدافی همچون افزایش تولید، صادرات و سرمایهگذاری به هیچ عنوان محقق نشده است. ضعف نظارت و همچنین معافیاتهای مالیاتی متعدد داده شده در مناطق آزاد اقتصادی موجب شد تا این مناطق به محلی برای واردات کالاهای مصرفی تبدیل شود. تجربه مناطق آزاد در ایران عمدتاً موفقیتآمیز نبوده و این مناطق را به محلی برای واردات کالای مصرفی با دوام از جمله خودرو تبدیل کرده است و رقابت بین مناطق آزاد در جهت استفاده از معافیتهای مالیاتی کالاهای مصرفی بوده است.»
اکنون مناطقی که حوزه فساد و رانتخواری هستند و بسیاری از شرکتهای ثبت شده در آن یا به قاچاق گسترده کالا مشغول یا برای فرار از مالیات به صورت صوری در این ثبت شدهاند، از سوی حسن روحانی به عنوان مناطقی برای ایجاد تحول اقتصادی به ویژه در حوزه گردشگری معرفی میشوند!
ورود ارتش سرخ با عنوان گردشگر