کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی برآورد کرده میزان فروش نفت در سال ۱۴۰۰ حداکثر ۸۵۰ هزار بشکه در روز خواهد بود. دولت روحانی در لایحه بودجه محاسبه فروش روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت را دارد.
مالک شریعتی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفته است اعضای این کمیسیون روز یکشنبه ۲۳ آذرماه ۱۳۹۹ نشستی برای بررسی کلیات لایحه بودجه انجام دادند و همزمان نمایندگان عضو مرکز پژوهشهای مجلس هم گزارشی را درباره کلیات بودجه، ارقام، جهتگیریهای بودجه، کسری بودجه ارائه کردند.
بر اساس آنچه سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفته، برآورد مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی از حجم فروش روزانه نفت در سال آینده حدود ۶۱ درصد کمتر از برآورد دولت است!
مالک شریعتی گفته که «اگر چه در لایحه بودجه فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز پیشبینی شده است اما براساس پیشبینی واقعبینانه مرکز پژوهشها در سال آینده حداکثر میتوان ۸۵۰ هزار بشکه نفت در روز به فروش رساند.»
سخنگوی کمیسیون انرژی با استناد به گزارش مرکز پژوهشهاس مجلس شورای اسلامی گفته که «کلیات لایحه بودجه سال آتی علاوه بر مشکلات، کسری بسیاری داشته و غیرواقعی بسته شده است، ضمن اینکه برخلاف قوانین بالادستی مبنی بر فاصله از درآمدهای نفتی بوده و بودجه وابستگی ۳۰ درصدی به نفت دارد.»
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه آبان امسال اعلام کرده بود که وابستگی بودجه ۱۴۰۰ به نفت کمتر از ۱۰ درصد خواهد بود.
از سوی دیگر دولت در حالی برای سال آینده فروش روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت را پیشبینی کرده که بر اساس آمارهای مختلف بینالمللی، صادرات کنونی نفت ایران رقمی بین ۳۰۰ هزار تا کمتر از ۱۵۰ هزار بشکه در روز است.
دولت در لایحه بودجه ۱۳۹۹ نیز فروش روزانه یک و نیم میلیون بشکه نفت را در نظر گرفته بود که درآمدی ۵۷ تریلیون تومان را تأمین میکرد اما گزارش عملکرد بودجه در هشت ماهه امسال نشان میدهد که دولت تنها ۶.۷ تریلیون تومان درآمد صادرات نفت داشته است.
https://kayhan.london/1399/09/24/%d8%b9%d9%85%d9%84%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%a8%d9%88%d8%af%d8%ac%d9%87-%d8%af%d8%b1-%db%b8-%d9%85%d8%a7%d9%87-%d9%86%d8%ae%d8%b3%d8%aa-%d8%a7%d9%85%d8%b3%d8%a7%d9%84-%d8%af%d8%ae%d9%84-%d9%88-%d8%ae
میزان درآمد حاصل از فروش نفت برای سال آینده نیز ۱۹۹ تریلیون تومان در نظر گرفته شده است. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با غیرواقعی خواندن میزان درآمد پیشبینی شده برای فروش نفت و درآمدهای بخشهای دیگر از جمله مالیات، خواستار رد کلیات بودجه شده است.
این موضوع از سوی مالک شریعتی سخنگوی کمیسیون مجلس شورای اسلامی نیز تأکید شده است: «نظر مرکز پژوهشهای مجلس بهعنوان مرکز مشورت دهنده به مجلس و نمایندگان، رد کلیات بودجه است.»
https://kayhan.london/1399/09/23/%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%d9%be%da%98%d9%88%d9%87%d8%b4%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%ac%d9%84%d8%b3-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%ae%d9%88%d8%a7%d8%b3
مخالفت و انتقادات نسبت به لایحه بودجه تنها مختص نمایندگان اصولگرای یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی نیست و کارشناسان اقتصادی اصلاحطلب و نزدیک به دولت نیز بودجه سال آینده را غیرعملیاتی و تورمزا ارزیابی کردهاند.
علی قنبری اقتصاددان اصلاحطلب روز دوشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۹ در گفتگو با آرمان ملی رد کلیات بودجه را محتمل دانسته و دلایل آن را مواردی چون غیرواقعی بودن منابع درآمدی، کسری بودجه برای سال آینده،افزایش هزینههای جاری و غیرواقعی بودن قیمت ارز در این لایحه دانسته است.
علی قنبری گفته است: «در لایحه بودجه ۱۴۰۰، قیمت ارز، درآمدهای حاصل از فروش نفت و بودجههای جاری غیرواقعی هستند و بودجه عمرانی و زیربنایی قابل توجه نیستند و فکر میکنم که در صورت پذیرش، کمکی به سرمایهگذاری در سال آینده نمیکند. همچنین برای اشتغال و کمک به اقشار آسیبپذیر کشور ردیف مهمی را در این لایحه شاهد نیستیم و احتمال کسری بودجه برای سال آینده دیده میشود و در آن مستتر است.»
این اقتصاددان اصلاحطلب گفته که «اگر دولت با مجلس تفاهم نکند و به وحدت رویه نرسند بودجههای یکدوازدهم، دودوازدهم و سهدوازدهم با دولت آینده ادامه پیدا خواهد کرد و ناچارا باید صبر کنیم تا دولت جدید سر کار بیاید. قطعاً این اقدام به کشور و بهویژه اقتصاد لطمه خواهد زد؛ یعنی به بیثباتی و ناپایداری اقتصاد میانجامد و آن را در شرایط ناگواری قرار میدهد و به همین دلیل هم باید تا جایی که ممکن است دولت و مجلس به حداقلها اکتفا کنند.»
بودجههای یکدوازدهم، دودوازدهم و سهدوازدهم زمانی اعمال میشود که کلیات لایحه بودجه رد شود و در نتیچه تا اصلاح کل لایحه و ارائه لایحه جدید به مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه برای مقاطع کوتاه ماهانه (یکدوازدهم)، دوماهه (دودوازدهم) یا سهماهه (سهدوازدهم) تصویب و اجرایی میشود.
https://kayhan.london/1398/12/13/%d8%ad%da%a9%d9%85-%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85%d8%aa%db%8c-%d8%b9%d9%84%db%8c-%d8%ae%d8%a7%d9%85%d9%86%d9%87%e2%80%8c%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d9%88%d8%af%d8%ac%d9%87%db%b9
لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ نیز مورد انتقاد شدید نمایندگان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی قرار داشت و نمایندگان خواستار رد کلیات آن بودند. با اینهمه همزمان با شیوع کُرونا در ایران، علی لاریجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی در اسفندماه گذشته، با گرفتن حکمی از علی خامنهای، لایحه بودجه را برای تبدیل شدن به قانون به شورای نگهبان فرستاد و اصلا روند بررسی جزییات آن در مجلس و تصویب توسط نمایندگان را حذف کرد!
حالا باید دید با توجه به مطرح شدن احتمال رد کلیات لایحه سال آینده، آیا این لایحه نیز با دخالت مستقیم رهبر جمهوری اسلامی از دست نمایندگان مجلس شورای اسلامی خارج خواهد شد یا نه!