دامداران که بیش از یکسال است با بحران تأمین خوراک دام و افزایش هزینه‌های تولید روبرو هستند، این روزها ناچار شده‌اند گاوهای باردار را به دلیل کمبود خوراک دام راهی کشتارگاه کنند. این در حالیست که معاون امور گمرکی گمرک ایران از احتمال فاسد شدن چند ده هزار تن نهاده دامی دولتی و خصوصی در گمرکات شمال کشور خبر داده است.
مجتبی عالی رئیس اتحادیه سراسری دامداران با اعلام این خبر گفته است: «با توجه به خشکسالی و نبود برنامه‌ریزی مسئولین کاه به عراق و ترکیه قاچاق می‌شود و گاوهای باردار به دلیل کمبود خوراک دام راهی کشتارگاه می‌شوند.»
محتبی عالی گفته که «مشکل اصلی دامداران کاهش شدید واردات خوراک دام است وگرنه کاه ارزش غذایی ندارد و صرفا دام با آن در حدی تغذیه می‌شود تا از گرسنگی تلف نشود. هرچند قیمت کاه با افزایش بیش از دو برابری به کیلویی چهار هزار تومان رسیده است.»
آمارهای گمرک نیز نشان می‌دهد که از ابتدای فروردین تا اواسط اردیبهشت امسال واردات پنج کالای اساسی از جمله کنجاله سویا، جو و ذرت که خوراک دام به حساب می‌آیند به لحاظ وزنی ۵۳ درصد و به لحاظ ارزشی ۲۲ درصد کاهش داشته است.
در کنار کاهش واردات نهاده‌های دامی، قیمت‌ها نیز بطور مداوم در حال افزایش است. به گفته رئیس اتحادیه سراسری دامداران «دولت تنها ۳۰ درصد خوراک دام را تأمین می‌کند؛ این در حالی است که دامداران برای تامین خوراک دام خود در بازار آزاد به دنبال نهاده هستند. در بازار آزاد قیمت جو پنج هزار و ۹۰۰ تومان، کنجاله هفت هزار تومان است. سویا هم قطره چکانی به دست دامداران می‌رسد.»
این در حالیست که خشکسالی نیز تهیه خوراک دام در داخل کشور را با مشکل روبر کرده و بر بحران‌های دامداران افزوده است.
ترحم بهزاد مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور پیشتر از کاهش ۴۰ درصدی تولید علوفه مراتع به دلیل خشکسالی خبر داده بود.
مجتبی عالی در اینباره گفته که «خشکسالی و وضعیت بحرانی تأمین نهاده‌های دامی باعث شده است گاوهای ماده و حتی باردار به سرعت راهی کشتارگاه‌ها شوند و در کشتارگاه‌ها ترافیکی سنگینی برای ذبح دام وجود دارد.»
به گفته عالی کاهش قدرت خرید مردم دومین دلیلی است که باعث شده دامداران دام‌های خود را به صورت غیرمعمول راهی کشتارگاه کنند: «دلال‌ها گوشت گاو با قیمت ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان و گوشت گوسفند را بین ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان از دامداران می‌خرند. این در حالی است که قیمت گوشت گوسفندی در بازار بیش از ۱۵۰ هزار تومان است.»
اینهمه در حالیست که مهرداد جمال ارونقی معاون امور گمرکی گمرک ایران از فاسدشدن چند ده هزار تن نهاده‌های دامی رسوب یافته در بنادر شمالی کشور خبر داده و گفته که «اگر گمرک مدارک مربوط به ترخیص کالا را دریافت نکند، باید نسبت به متروکه کردن کالاهایی که در معرض فساد هستند اقدام کند.»
معاون امور گمرکی گمرک ایران با تأکید بر اینکه بدون اخذ مجوزهای قانونی لازم یک کیلوگرم از این نهاده‌ها ترخیص نخواهد شد، افزود: «ممکن است این نهاده‌ها به مصرف ثانویه برسد یا اینکه مطابق تصمیمات مراجع قانونی در راستای از بین بردن این کالاها اقدامات لازم انجام بگیرد.»
مهرداد جمال ارونقی افزوده که «این موضوع نشان می‌دهد صاحب کالا، کالای واردشده را به امید گران شدن در گمرکات نگه نمی‌دارد و این فرضیه که صاحبان کالا در گمرکات احتکار می‌کنند، رد می‌شود چراکه هیچ‌کسی نمی‌گذارد اموال و دارایی اش در گمرکات یا بنادر تلف بشود.»
در شرایطی که مافیاهای واردات نهاده‌های دامی با دریافت ارز دولتی محصولات را وارد اما به امید افزایش قیمت از توزیع آن در بازار جلوگیری می‌کنند، دامداران در چرخه افزایش هزینه و کاهش قیمت گرفتار شده و در حال ورشکستگی هستند.
این موضوع هفته گذشته از سوی افشین صدر دادرس مدیر عامل اتحادیه دام سبک مطرح شد: «با توجه به اُفت چشمگیر قیمت دام، دامداران در حال ورشکستگی هستند؛ چرا که قیمت کنونی دام کمتر از نرخ تمام شده تولید است.»
افشین صدر دادرس متوسط قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: در حال حاضر قیمت تمام شده دام بالای ۶۳ تا ۶۴ هزار تومان است که امسال شرایط خشکسالی، مشکلات دامداران را تشدید کرده است.
مدیر عامل اتحادیه دام سبک همچنین با اشاره به خشکسالی گفته که در چنین شرایطی هنوز خرید دام سبک غیرعشایر آغاز نشده و هیچ اقدامی برای مقابله با خشکسالی اجرایی نشده است که با این وجود فشار سنگینی بر دوش دامداران است.
او افزوده که «دامداران سبک اعم از عشایر و غیرعشایر در ۶ ماهه اول سال به صورت طبیعی از مراتع استفاده می‌کنند که با توجه به شرایط خشکسالی و اثر گذاری بر بازدهی مراتع و همچنین کشت و کار زمین‌های دیم، نیاز به تغذیه دام دستی افزایش می‌یابد که متاسفانه شرایط برای تأمین نهاده مناسب نیست.»
افشی صدر دادرس کمبود نهاده‌های دامی را مشکل ادامه‌دار برای دامداری‌ها عنوان کرده و گفته که «در شرایط کنونی به سبب کاهش علوفه در مرتع، دامداران توان نگه داری دام‌های خود را ندارند که با این وجود آینده روشنی پیش روی تولید نیست.»
> کشتار گاوهای باردار به دلیل کمبود خوراک در دامداری‌ها
> احتمال فاسد شدن هزاران تُن نهاده دامی در گمرک
حکومت مافیا