مقامات آمریکایی و اروپایی میگویند ایالات متحده تلاش میکند از طریق دیپلماتیک چین را ترغیب کند تا خرید نفت خام از ایران را کاهش دهد. تحلیلگران این اقدام را اهرم فشاری از سوی آمریکا برای کشاندن تهران به پای میز مذاکره در وین به امید احیای برجام میدانند.
رویترز روز سهشنبه ۲۸ سپتامبر در گزارشی نوشت به نظر میرسد ادامه خرید نفت ایران از سوی شرکتهای چینی با وجود تحریمهای آمریکا باعث شده است که اقتصاد ایران همچنان سرپا بماند. تحریمهایی که با هدف تحت فشار قرار دادن حکومت ایران برای مهار برنامه هستهای آن اعمال شد.
یک مقام ارشد آمریکایی که نخواست نامش فاش شود به رویترز میگوید «ما از خریدهای نفتی شرکتهای چینی از ایران آگاهیم… ما از اختیارات تحریمی خود برای مقابله با دور زدن تحریمهای ایران استفاده میکنیم از جمله کسانی که با چین تجارت میکنند و در صورت نیاز به این کار ادامه خواهیم داد.»
این مقام افزود: «که این سیاست ادامه دیپلماسی با چین به عنوان بخشی از مذاکرات آمریکا درباره ایران است هرچند فکر میکنیم بطور کلی این روش برای رفع نگرانیهای ما مؤثرتر است.»
در اظهاراتی جداگانه یک مقام اروپایی که در جریان سفر وندی شرمن معاون وزارت خارجه آمریکا به چین در اواخر ماه ژوئیه حضور داشته میگوید «چین از ایران محافظت میکند و اکنون یکی از مسائل غرب این است که بداند پکن چه میزان نفت از تهران میخرد.»
بر اساس تخمین شرکت تجزیه و تحلیل کالاهای «کپلر» چین در ماه اوت ۵۵۳ هزار بشکه در روز از ایران نفت خریداری کرده است.
یک مقام فرانسوی روز سهشنبه به خبرنگاران گفت: «که ایران باید با از سر گرفتن مذاکرات و اجرای تعهداتش در برجام از تشدید تنشها جلوگیری کند وگرنه مذاکرات به خطر میافتد.» این در حالیست که مذاکرات از زمان دولت روحانی و در حالی که تیم محمدجواد ظریف مذاکرات را با شرکت عباس عراقچی پیش میبرد، متوقف شد! دولت رئیسی نیز از زمان روی کار آمدن مرتب این دست و آن دست میکند و تمایلی به از سر گرفتن مذاکرات نشان نمیدهد و برخی تحلیلگران این سیاست را در ادامه پیشبرد برنامههای اتمی و تاکتیک اخاذی از غرب میدانند.
این مقام فرانسوی افزود: «ما در این مرحله نیاز داریم که با همه اعضای برجام، از جمله روسها و چینیها در تماس نزدیک و با هم متحد باشیم.»
وی همچنین افزود: «بطور خاص از چین انتظار داریم که با قاطعیت بیشتری عمل کنند. ما باید فشارهایی را که اعمال آن بر ایران ضروریست اجرا کنیم.»
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین اخیراً گفته «آمار فروش نفت ایران بطور کلی محرمانه است، در نتیجه ما هیچ آماری از فروش نفت ایران نه در داخل کشور و نه در منابع خارجی نداریم.»
نه تنها در دورانی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بود بلکه پس از روی کار آمدن جو بایدن نیز آمریکا به تحریم شرکتهای چینی که با شبکههای پولشویی رژیم ایران ارتباط دارند یا چینیهایی که مستقیم و غیرمستقیم از طریق خرید و فروش نفت مراودات مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (سپاه قدس) و حزبالله را تسهیل میکنند ادامه داد. به نظر میرسد استفاده از دیپلماسی توسط آمریکا و اروپا برای متقاعد کردن چینیها جهت کاهش خرید نفت از جمهوری اسلامی ایران تلاش جدیدی از سوی غرب برای احیای احتمالی برجام است.
شرکت کنکورد پترولیوم چین (CCPC) از جمله شرکتهایی است که نقش محوری در خرید نفت ایران و ونزوئلا بازی میکند.