مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن آغاز شد اما چند هفته پیش از پایان کار دولت حسن روحانی پس از شش دور مذاکرات بی‌نتیجه به بهانه‌های مختلف از سوی جمهوری اسلامی متوقف شد.
مقامات تهران چندین ماه به بهانه‌های مختلف از مذاکره اجتناب کردند تا در نهایت علی باقری کنی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی به عنوان نماینده تهران در مذاکرات اتمی برای آغاز دور هفتم مذاکرات در رأس یک هیات ۴۰ نفره به وین رفت.
دو روز پیش از آغاز دور جدید مذاکرات وین، انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داد که زمان بسیار مهم است.
انریکه مورا که از اواسط خرداد ۱۳۹۹ می‌گفت دور بعدی مذاکرات حتماً آخرین دور است در دور جدید مذاکرات نیز اصرار داشت که همه تیم‌های حاضر در وین احساس فوریت دارند و معتقدند که مذاکره باید در یک بازه زمانی نسبتاً معقول به پایان برسد.
او می‌گفت: «من برای زمان محدودیتی قائل نمی‌شوم، اما ما در مورد هفته‌ها صحبت می‌کنیم، نه در مورد ماه‌ها.» دیپلمات‌های غربی و مقامات ارشد اروپایی و همچنین آمریکا مدام هشدار می‌‌دهند که پنجره مذاکرات در حال بسته شدن است و فقط چند هفته فرصت برای احیای برجام باقی‌مانده. در تمام دور هفتم و هشتم مذاکره نیز نمایندگان آمریکا و فرانسه، آلمان و بریتانیا مدام تکرار کردند که نتیجه مذاکرات باید فوراً مشخص شود و زمان برای مذاکرات رو به پایان است! آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده گفته بود «باید بدانیم که آیا می‌توانیم به پایبندی متقابل برگردیم و برجام را احیا می‌کنیم یا نه.»
روزنامه اسرائیلی «اورشلیم پست» در گزارشی به طولانی شدن و بی‌نتیجه ماندن هشت دور مذاکره با رژیم ایران در وین و اصرار غربی‌ها به اینکه «تنها چند هفته فرصت برای مذاکره باقی مانده» پرداخته و می‌پرسد بالاخره «این چند هفته دقیقاً چند وقت است؟!»
این روزنامه مینویسد از دلایل فوریت برای روشن شدن وضعیت مذاکرات، رسیدن غنی‌سازی اورانیوم در ایران به ۶۰ درصد و همچنین افزایش غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 در تاسیسات زیرزمینی فردو است.
هرچند غربی‌ها تا جای ممکن با رژیم ایران مماشات کرده‌اند که مبادا روند مذاکرات وین مختل شود اما تهران هیچ حسن نیتی تا کنون از خود نشان نداده و سرعت مذاکرات حلزونی و بسیار کند است. اینکه جمهوری اسلامی نمی‌خواهد با آمریکا مذاکره مستقیم کند و از نمایندگان هیأت‌های دیگر خواسته تا پیام‌ها با طرف آمریکایی را رد و بدل کنند بسیار وقت‌گیر شده که به اعتقاد تحلیلگر روزنامه «اورشلیم پست» این یکی از نشانه‌های آشکار وقت‌کُشی از سوی جمهوری اسلامی است.
از اواخر هفته پیش دیپلمات‌های غربی شروع کردند به طرح این ادعا که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات جدیّت بیشتری از خود نشان می‌دهد و این را همچنان تکرار می‌کنند اما همزمان می‌افزایند روند مذاکرات هنوز بسیار کند است!
به گزارش «اورشلیم پست» یک دیپلمات غربی گفته است تا وقتی جمهوری اسلامی سرعت مذاکرات را تغییر ندهد، بازگشت به برجام تا اواسط فوریه (بهمن و اسفند) نیز غیرممکن خواهد بود.
از دلایل اصلی عدم توافق تا کنون درخواست جمهوری اسلامی برای گرفتن «تضمین» از آمریکاست. مقامات جمهوری اسلامی به حد کافی آگاهند که تبدیل توافقی مثل برجام به یک «قرارداد» مستلزم تصویب دو سوم اعضای سنا است. روزنامه «اورشلیم پست» تأکید کرده اینکه جمهوری اسلامی دائم روی «تضمین» که عملی نیست، اصرار می‌کند از نشانه‌های آن است که به دنبال بهانه‌ای برای ادامه مذاکرات است بدون اینکه علاقه‌ای به نتیجه رسیدن آن داشته باشد وگرنه سایر امتیازات و پیشنهادات را می‌پذیرفت.
پیش از این «ان‌بی‌سی» به نقل از چند منبع آگاه گزارش داه بود روسیه با اطلاع آمریکا به جمهوری اسلامی پیشنهاد «توافق موقت» داده است. روسیه به جمهوری اسلامی پیشنهاد داده در ازای رفع محدود تحریم‌ها برخی فعالیت‌های اتمی از جمله غنی‌سازی ۶۰ درصدی را متوقف و تولید اورانیوم ۲۰ درصدی و استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته را محدود کند.
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در مسکو ارائه پیشنهاد «توافق موقت» از سوی روسیه را رد کرده و گفته «مطلقاً دروغ» است. مقامات جمهوری اسلامی پیشنهاد «توافق موقت» را تله‌ی آمریکا برای فشار به جمهوری اسلامی می‌دانند.
https://kayhan.london/1400/07/03/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B0%D8%A7
مقامات اسرائیلی می‌گویند اینکه برای رژیم ایران در مذاکرات مهلت تعیین نشده در نهایت مذاکرات را به نقطه بی‌بازگشت می‌رساند و آن زمان بسیار دیر خواهد بود.
در عین حال، برخی مقامات اسرائیلی معتقدند که رژیم ایران عمداً در تلاش است تا به آن نقطه بی‌بازگشت برسد ولی برای این کار به زمان نیاز دارد. به همین دلیل تا جای ممکن در مذاکرات وقت‌کُشی می‌کند تا برنامه هسته‌ای خود را پیش ببرد و به مرحله‌ای برسد که با دست یافتن به پیشرفت‌های جدید از آنها به عنوان ابزار تازه جهت کاهش فشار و باج‌خواهی استفاده کند. اقداماتی مثل مانور روی قراردادهای همکاری ۲۵ ساله و ۲۰ ساله با چین و روسیه و برگزاری رزمایش‌های مشترک با آن دو کشور نیز و سفر مقامات ارشد رژیم ایران به این کشورها نیز با همین هدف انجام شده است.
در این میان، هرچند مقامات غربی از کُند بودن روند مذاکرات وین شکایت دارند اما در عین حال حاضر به تعیین مهلت نهایی برای جمهوری اسلامی نیستند. آنها مدام می‌گویند «زمان رو به پایان است» اما این پرسش مطرح است که بالاخره این زمان چند هفته دیگر است؟!
