نفت برنت دریای شمال در معاملات امروز چهارشنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ به بشکهای ۱۱۳.۰۲ دلار رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمیدیت نیز با افزایش روبرو و به ۱۱۱ دلار و ۵۰ سنت رسیده است.
در پی حمله نظامی ولادیمیر پوتین به اوکراین در ۲۴ فوریه، شرکتها و بانکهای روسیه تحت تحریمهای شدید قرار گرفتهاند و شرکتهای بزرگ سرمایهگذار در روسیه نیز همکاری خود با این کشور را به حالت تعلیق درآوردهاند.
شرکت بزرگ نفتی بریتیش پترولیوم معروف به «بیپی» با انتشار بیانیهای اعلام کرد که سهم ۱۹/۷۵ درصدی خود در شرکت «روسنفت» روسیه را به فروش خواهد رساند. بریتیش پترولیوم از سال ۲۰۱۳ در شرکت روسنفت سهم ۱۹/۷۵ درصدی در اختیار داشته است.
در این بیانیه تأکید شده که برنارد لونی مدیرعامل فعلی و باب دادلی مدیرعامل سابق بریتیش پترولیوم نیز از سمت خود در هیئت مدیره «روسنفت» کنارهگیری کردهاند.
برنارد لونی در این بیانیه ضمن ابراز مراتب تاسف خود از وضعیت فعلی در اوکراین گفته که «معتقدم به عنوان هیئت مدیره تصمیمی شایسته گرفتیم و این تصمیم به نفع منافع بلندمدت بریتیش پترولیوم خواهد بود.»
همچنین بریتیش پترولیوم بارگیری نفت کوره از بندر تامان روسیه در دریای سیاه را لغو کرده است. کانادا نیز روز دوشنبه ۲۸ فوریه چهار روز پس از آغاز جنگ اعلام کرد واردات نفت از روسیه را ممنوع میکند.
از سوی دیگر دو شرکت بزرگ نفت و گاز اکوئینور نروژ و شرکت نفت و گاز شل خروج خود از پروژههای چند میلیارد دلاری در روسیه را اعلام کردهاند و شرکت نفت و گاز اکسان موبیل آمریکا نیز کارمندان آمریکایی خود را از روسیه خارج کرده و فعالیتهایش را به حالت نیمه تعلیق درآورده است.
https://kayhan.london/1400/12/05/%d8%aa%d9%84%d8%a7%d8%b7%d9%85-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%be%db%8c-%d8%ad%d9%85%d9%84%d9%87-%d9%86%d8%b8%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%b1
کشورهای اتحادیه اروپا در حال بررسی ممنوعیت ورود کشتیهای روسی به بنادر خود هستند. انگلیس روز دوشنبه اعلام کرد ورود کشتیهای متعلق به روسیه یا کشتیهایی را که تحت اداره، کنترل، کرایه یا ثبت این کشور قرار دارند یا با پرچم روسیه حرکت میکنند به بنادر انگلیسی ممنوع خواهد کرد.
در مقابل به نظر میرسد چین به یکی از مقاصد صادراتی نفتِ بیمشتری روسیه تبدیل خواهد شد. خبرگزاری تاس روسیه گزارش کرد شرکت ترانس نفت که بیش از ۸۰ درصد از نفت تولید شده در روسیه را مدیریت می کند، قصد دارد عرضه به چین را از طریق خط لوله اسپو بالا برده و از ۲/۲۲ میلیون تن در فوریه به ۲/۴۸ میلیون تن در مارس افزایش دهد.
اعضای آژانس بینالمللی انرژی نیز برای مهار افزایش قیمت نفت، با آزادسازی ۶۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر اضطراری موافقت کردند که برابر با ۱۰ روز صادرات نفت خام و محصولات نفتی روسیه است. سهم آمریکا از این حجم نفت حدود ۳۰ میلیارد بشکه است.
اعضای آژانس بینالمللی انرژی هماکنون ۱/۵ میلیارد بشکه ذخایر استراتژیک نفت در اختیار دارند و آزاد ساختن ۶۰ میلیون بشکه، معادل چهار درصد از کل ذخایر نفت این کشورها است.
جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا نیز اعلام کرده که این کشور به جمع ۳۰ کشور عضو دیگر آژانس بینالمللی انرژی خواهد پیوست که قصد دارند برای پاسخ به تقاضای فزاینده در بازار، ۶۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک خود را عرضه کنند.
فعالان بازار نفت در روسیه میگویند تقاضا برای نفت روسیه با کاهش جدی روبرو شده بطوری که هیچ تمایلی از سوی شرکتها برای خرید، حمل یا نگهداری نفت روسیه وجود ندارد. آنها همچنین گزارش دادهاند که خریداران نفت روسیه در تأمین منابع مالی با مشکلاتی مواجه شدند زیرا بانکهای بزرگ صدور ضمانتنامههای اعتباری را متوقف کردهاند.
کارشناس ارشد «کومرتس بانک» آلمان هفته گذشته به خبرگزاری رویترز اعلام کرده بود که حداقل سه کشور اروپایی واردکننده عمده نفت روسیه برای دریافت اعتبارنامه بانکی برای خرید نفت روسیه دچار مشکل شدهاند.
روسیه دومین صادرکننده بزرگ نفت خام در جهان پس از عربستان سعودی است و چهار تا پنج میلیون بشکه در روز نفت خام و دو تا سه میلیون بشکه در روز فرآوردههای نفتی صادر میکند. به عقیده بسیاری از تحلیلگران بازار انرژی در صورت ادامه جنگ روسیه و اوکراین، و همچنین تحریم روسیه از سوی کشورهای غربی، قیمت نفت روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد.
روسیه همچنین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز طبیعی در دنیاست و یکی از صادرکنندگان اصلی انرژی به اروپا در کنار سایر منابع خام طبیعی از جمله آلومینیوم است.
https://kayhan.london/1400/12/11/%d8%af%d8%b1-%d9%be%db%8c-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1%da%af%d8%b4%d8%a7%db%8c%db%8c-%d9%be%d9%88%d8%aa%db%8c%d9%86-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85-%d9%88%d8%b1%d8%b4%da%a9%d8%b3%d8%aa%da%af%db%8c-%d8%b4
قیمت گاز و مواد اولیه که روسیه سهم بزرگی در صادرات آن دارد نیز از هفته گذشته و پس از حمله روسیه به اوکراین با افزایش روبرو شده است.
بهای گاز طبیعی روز چهارشنبه یازدهم اسفندماه با ۵۰ درصد افزایش برای اولین بار به رکورد ۱۹۴/۷۱۵ یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید.
اتحادیه اروپا در طی سال ۲۰۲۰ در مجموع ۳۹۹ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که ۱۴ درصد آن معادل ۵۶ میلیارد متر مکعب از سوی کشورهای همین اتحادیه تولید شده بود. مصرف گاز طبیعی اتحادیه اروپا در نیمه نخست سال ۲۰۲۱ با ۱۱ درصد افزایش به ۲۲۶ میلیارد مترمکعب رسید که از مدت مشابه در سال ۲۳/۲۰۲۰ میلیارد مترمکعب بیشتر بود. آمریکا، قطر و روسیه تأمینکنندگان اصلی الانجی اروپا هستند.
با توجه به تحریم جمهوری اسلامی ایران و نبود زیرساختهای لازم تولید و صادرات، به نظر نمیرسد این کشور که بزرگترین منابع گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد بتواند جایگزین روسیه در بازارهای اروپا شود. از سوی دیگر کشورهایی مثل آمریکا و قطر و همچنین کشورهای آفریقایی و آذربایجان به راحتی میتوانند سهم خود را در بازار انرژی اروپا افزایش دهند اما عملی شدن این افزایش نیز زمانبر خواهد بود. اینهمه میتواند اروپا را در کوتاهمدت با بحران برای تأمین گاز طبیعی روبرو کند.
پارلمان اروپا نیز روز گذشته با ارائه قطعنامهای خواستار محدود کردن واردات نفت و گاز از روسیه به اتحادیه اروپا و ممنوعیت سرمایهگذاریهای جدید اتحادیه اروپا در روسیه شده است.
برخی تحلیلگران با اشاره به اینکه روسیه دومین تولید کننده بزرگ نفت جهان و تامینکننده اصلی گاز در اروپا است، هشدار دادهاند که ادامه تنشها ممکن است بازارهای جهانی انرژی را با یک شوک در عرضه مواجه کند.
بطور کلی با توجه به سهم عمده روسیه در تأمین مواد اولیه در بازارهای جهانی سبب میشود که حذف آن از بازار، کمبود و افزایش قیمت مواد اولیه را به دنبال داشته باشد.
روسیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان و تامینکننده کلیدی فلزات صنعتی مانند نیکل، آلومینیوم و پالادیوم نیز به شمار میآید. قیمت جهانی آلومینیوم نیز که در بسیاری از وسایل از جمله قوطی نوشابه و تجهیزات هواپیمایی کاربرد دارد، ظرف روزهای گذشته به ۳ هزار و ۵۵۲ دلار در هر تن رسیده است. این بالاترین قیمت آلومینیوم در طول تاریخ است.
روسیه همچنین از تولیدکنندگان بزرگ پتاس است که یک ماده اولیه مهم تولید کودهای کشاورزی محسوب میشود. قیمت این کالاها در سال جاری شاهد افزایش بوده و اکنون با این بحران احتمال افزایش بیشتر قیمت وجود دارد.