سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد(فائو) در گزارشی اعلام کرده قیمت جهانی مواد غذایی در ماه مارس ۱۲/۶ درصد افزایش یافته است. علت افزایش جهانی قیمت مواد غذایی حمله روسیه به اوکراین در۲۴ فوریه ۲۰۲۲ و مختل شدن صادرات گندم و دانه‌های روغنی است.
در گزارش فائو آمده که شاخص قیمت مواد غذایی فائو بین فوریه و مارس ۱۲/۶ درصد افزایش یافت و جهشی به بالاترین سطح از زمان آغاز به کار آن در سال ۱۹۹۰ داشته است. شاخص قیمت مواد غذایی آن، که تغییرات ماهانه قیمت‌های بین‌المللی را برای سبدی از کالاها دنبال می‌کند، در ماه گذشته بطور میانگین ۱۵۹/۳ واحد بود که ۱۲/۶ درصد نسبت به فوریه افزایش داشت.
این گزارش افزوده که حمله روسیه به اوکراین عامل افزایش ۱۷/۱ درصدی قیمت غلات از جمله گندم و موارد دیگر مانند جو، آفتابگردان و ذرّت بوده است. روسیه و اوکراین با هم به ترتیب حدود ۳۰ و ۲۰ درصد از صادرات جهانی گندم و ذرت جهان را در اختیار دارند.
بیشترین افزایش قیمت‌ها مربوط به روغن‌های گیاهی است، بطوری که شاخص قیمت آن ۲۳/۲ درصد افزایش یافته که ناشی از قیمت‌های بالاتر برای روغن آفتابگردان است که برای پخت و پز استفاده می‌شود. اوکراین بزرگترین صادرکننده روغن آفتابگردان در جهان است و روسیه در رتبه دوم قرار دارد.
قیمت روغن نخل، روغن سویا و کانولا هم درنتیجه بالا رفتن قیمت روغن آفتابگردان افزایش یافته‌است. به گزارش فائو یکی از دلایل بالا رفتن قیمت روغن سویا، نگرانی در مورد کاهش صادرات آمریکای جنوبی است.
قیمت ذرت در ماه مارس ۱۹/۱ درصد افزایش یافته و به همراه قیمت جو و ذرت خوشه‌ای به بالاترین رقم رسیده است. اما شاخص قیمت برنج فائو تغییر چندانی نسبت به فوریه نداشته و هنوز ۱۰ درصد پایین‌تر از سطح سال گذشته میلادی است.
شاخص قیمت شکر فائو در ماه مارس ۶/۷ درصد نسبت به ماه فوریه افزایش داشته و ۲۰ درصد بالاتر از همین زمان در سال گذشته میلادی است.
شاخص قیمت گوشت فائو ۴/۸ درصد در ماه مارس بالا رفته و رکورد زده است. شاخص قیمت لبنیات فائو هم ۲/۶ درصد افزایش یافته و ۲۳/۶ درصد بالاتر از ماه مارس ۲۰۲۱ است.
جوزف اشمید وبر معاون بخش بازار و بازرگانی فائو نیز گفته که «اختلال گسترده در عرضه گندم و دانه‌های روغنی وجود دارد و این اختلال گسترده در منطقه دریای سیاه به افزایش قیمت روغن‌های گیاهی دامن زده است»
به گفته جوزف اشمید وبر جدا از جنگ روسیه با اوکراین، موارد دیگری از جمله شرایط بد آب و هوایی در ایالات متحده و چین نیز بر تلاطم بازار مواد غذایی در جهان موثر بوده است. او همچنین گفته که در عمل هیچ صادراتی از طریق دریای سیاه انجام نمی‌شود و صادرات از مسیر دریای بالتیک نیز به شدت کاهش یافته است.
همچنین بر اساس گزارش فائو که روز جمعه هشتم مارس ۲۰۲۲ منتشر شده افزایش قیمت مواد غذایی و اختلال در عرضه از روسیه و اوکراین کمبود مواد غذایی را در کشورهای خاورمیانه، آفریقا و بخش‌هایی از آسیا که بسیاری از مردم قبلاً غذای کافی نداشتند، تهدید کرده است. این کشورها به منابع مقرون به صرفه گندم و سایر غلات از منطقه دریای سیاه برای تغذیه میلیون‌ها نفری که به نان یارانه‌ای و خوراکی وابسته بوده و اکنون با احتمال بی‌ثباتی سیاسی بیشتر روبرو هستند.
سایر تولیدکنندگان بزرگ غلات مانند ایالات متحده، کانادا، فرانسه، استرالیا و آرژانتین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا می‌توانند به سرعت تولید خود را برای پر کردن شکاف‌های چرخه تأمین مواد غذایی در سطح جهان افزایش دهند یا نه؛ در همین حال کشاورزان با مشکلاتی مانند افزایش هزینه سوخت و کود روبرو شده‌اند که در اثر جنگ روسیه با اوکراین و خشکسالی و اختلالات در زنجیره تأمین مواد غذایی تشدید شده است.
با توجه به اینکه روسیه یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان کود به شمار می‌رود، کشاورزان همچنین نگرانند که نتوانند به کودهای تولیدشده در منطقه دریای سیاه دسترسی داشته باشند.
فائو در ماه فوریه نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که قیمت سبد محصولات غذایی اساسی ۱۲/۶ درصد افزایش یافته که این رقم از سال ۱۹۹۰ بی‌سابقه بود. یک ماه بعد از این گزارش یعنی در ماه مارس این شاخص ۱۷/۱ درصد نسبت به ماه فوریه افزایش یافت.
در گزارش اخیر فائو آمده که روسیه و اوکراین به ترتیب حدود ۳۰ درصد و ۲۰ درصد از صادرات جهانی گندم و ذرت را در سه سال گذشته به خود اختصاص داده‌اند و با شروع فصل کاشت در اوکراین، جنگ همچنان ادامه دارد و کشاورزان امکان کاشت جدید ندارند.
این سازمان اعلام کرد که قیمت گندم حدود ۲۰ درصد افزایش یافت و این مشکل به دلیل نگرانی در مورد شرایط محصول در ایالات‌متحده تشدید شده است.
در این میان، فرانسه هشدار داده است که جنگ خطر قحطی را در سراسر جهان افزایش داده. همچنین جنگ پوتین علیه اوکراین قیمت نفت و گاز را نیز افزایش داده و باعث افزایش بیشتر تورم در سراسر جهان شده و نگرانی‌ها در مورد خروج رشد اقتصاد جهانی از مسیر خود، افزایش داده است.
