سقوط ماریوپل؟ روسیه «فاتح مفتخر» شهری ویران

ولادیمیر پوتین رئیس‌ جمهور روسیه به ارتش این کشور دستور داده است از حمله به کارخانه پولادسازی  آزوف در ماریوپل، جایی که مدافعان اوکراینی در آن سنگر گرفته‌اند، خودداری کند.

مایکل وینیارسکی تحلیلگر سیاسی به سه پرسش درباره اینکه این به چه معناست و جنگ چگونه پیش خواهد رفت پاسخ می‌دهد.

-چرا پوتین این پیام را داد؟

-پوتین دستور خود به وزیر دفاع سرگئی شویگو را با بیان اینکه تهاجم بیشتر  ضروری نیست توضیح می‌دهد. احتمالاً به این دلیل که او  شانسی برای سربازان اوکراینی نمی‌بیند. رهبری اوکراین نیز در اصل این وضعیت ناامیدکننده را تایید کرده و برای تبادل اسرا با اسیران جنگی روس درخواست داده است. اینها ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ سرباز اوکراینی از هنگ آزوف و سپاه تفنگداران دریایی هستند که به همراه تعداد نامعلومی‌ از غیرنظامیان در تونل‌های زیر کارخانه فولاد بمباران شده محاصره و پنهان شده‌اند. گفته می‌شود از این تعداد، همزمان با کمبود روزافزون مواد غذایی و مهمات، چند صد نفر مجروح و نیازمند مراقبت وجود دارد.

پوتین همچنین گفت که تصمیم او برای عدم حمله بیشتر به کارخانه فولاد آزوف برای  هدر ندادن جان سربازان روس بوده است؛ اعترافی مهم با توجه به اینکه هزاران سرباز روس کشته شده‌اند. به گفته اوکراینی‌ها و اطلاعات تایید نشده، ۲۰۰۰۰ نفر از ارتش روسیه، بدون اینکه  افکار عمومی‌ روسیه در جریان قرار گرفته باشد، جان خود را در این جنگ از دست داده‌اند.

تصمیم پوتین برای تعلیق تهاجم را می‌توان به گونه ای دیگر نیز تفسیر کرد: اینکه نیروهای روسی نمی‌توانند کارخانه فولاد آزوف را بدون تلفات عمده خودی  فتح کنند.

پوتین در سخنان خود افزوده: امنیت سربازان اوکراینی که اسلحه خود را زمین می‌گذارند تضمین شده است.

البته با وجود ده‌ها گزارش‌ درباره اعدام‌ اسیران جنگی توسط روسیه، اوکراینی‌ها تا کنون از موافقت با این تسلیم‌ خودداری کرده‌اند.

روسیه همچنین ارزیابی می‌کند که بهتر است این افراد در کارخانه فولاد باقی بمانند و از  گرسنگی بمیرند تا اینکه روسیه دچار تلفات بیشتری بشود.

-آیا این بدان معناست که نبرد ماریوپل به پایان رسیده و روسیه می‌تواند ادعای پیروزی کند؟

-بله، در عمل احتمالا اینگونه است. روسیه اکنون کل ساحل  دریای آزوف، بین استان دونتسک و کریمه اشغال شده را تحت کنترل خود دارد. بنابراین اوکراین کنترل یکی از طولانی‌ترین سواحل  خود را از دست داده است؛ بخشی که اوکراین را از تجارت دریایی با جهان خارج قطع می‌کند. مدت‌ها روشن بود که سقوط ماریوپل که بخش بزرگی از آن پیشاپیش توسط نیروهای روسی کنترل می‌شد فقط به تار مویی  بند است. ارتش و نیروی هوایی روسیه از همان آغاز شیوه جنگ در گروژنی پایتخت چچن در سال‌های ۱۹۹۵ و ۲۰۰۰ و بعداً در حلب سوریه در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ را استفاده کردند: بمباران بی‌‌امان اهداف غیرنظامی از بیمارستان‌ها، مدارس، مؤسسات فرهنگی تا ساختمان‌های مسکونی، بدون توجه به رنج و آلام  انسانی.

کارخانه پولاد آزوف بارها با بمب‌های ۱۰۰۰ کیلویی  سنگین که در هر بتونی نفوذ می‌کند بمباران شد. شهری که روسیه اکنون کنترل می‌کند ۸۰ تا ۹۰ درصد ویران شده است و کمتر از ۱۰۰هزار نفر از جمعیت ۴۵۰هزار نفری ماریوپل در آن باقی مانده‌اند. این واقعیت که اوکراینی‌ها تصمیم گرفته‌اند برای مدت طولانی استقامت کنند به این دلیل است که آنها نیروهای بزرگ روسیه را در جبهه جنوبی مشغول نگاه داشته‌اند، نیروهایی که ارتش روسیه می‌خواست در حمله جدید در دونباس از آنها استفاده کند.

-به نظر می‌رسد اوکراین با موفقیت زیادی در جبهه‌های دیگر از خود دفاع کرده. چرا نیروهای اوکراینی نتوانستند ماریوپل را نجات دهند؟

-در شمال، در اطراف پایتخت، کی‌یف، ارتش روسیه مشکلات عمده‌ای در نگهداری و پشتیبانی، هم غذا و هم سوخت  برای پیشروی واحدهای خود داشت. نفربرهای زرهی روس‌ها  توسط اوکراینی‌ها به شدت  آسیب دیدند و پیشروی ناممکن شده بود. تفاوت دیگر در جنوب در مقایسه با شمال این است  که پیشروی روسیه در جنوب به سمت ماریوپل می‌تواند از دو جهت انجام شود، هم از کریمه به شدت نظامی شده و هم از قسمت‌های اشغالی دونتسک. این موقعیت مناسب را روسیه در شمال اوکراین نداشت.

نگاهی به نقشه اوکراین نشان می‌دهد که چرا نجات جنوب برای اوکراینی‌ها عملاً غیرممکن بود: آنها برای رساندن کمک  به ماریوپل باید از ۱۰۰ کیلومتر خشکی تحت کنترل ارتش  روسیه  عبور می‌کردند؛ کاری ناممکن با تلفات هولناک.

*منبع: وبسایت خبرهای روز سوئد
*نویسنده: مایکل وینیارسکی
*ترجمه و تنظیم: فرامرز نوروزی