یک مقام ارشد آمریکایی گفته شماری از نیروهای روسیه در چند هفته گذشته برای استفاده از پهپاد در ایران دوره آموزشی دیدهاند.

سیانان ۱۰ اوت (۱۹ امرداد) به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت «در طول هفتههای گذشته به عنوان بخشی از توافق ارسال پهپادها از ایران به روسیه، مقامات روس دورههایی آموزشی در ایران سپری کردهاند.» این مقام همچنین گفت که اطلاعات مربوط به این آموزشها اخیراً از طبقهبندی خارج شده است.
پیش از این سیانان گزارش داده بود که یک هیئت روسی از ماه ژوئن دستکم دو بار از یک فرودگاه در مرکز ایران (حوالی کاشان) برای بررسی پهپادهای انتحاری بازدید کرده است.
مقامات آمریکایی گفتند پهپادهای «شاهد-۱۹۱» و «شاهد-۱۲۹» که روسها از آنها بازدید به عمل آوردند، قابلیت حمل موشکهای هدایتشونده را دارند و جمهوری اسلامی قصد دارد صدها فروند از آنها را در اختیار روسیه قرار دهد که میتواند در جنگ علیه اوکراین به کار گرفته شود.
ارتش اوکراین عمدتاً از پهپادهای «بایراکتار» (بیرقدار) ساخت ترکیه برای انهدام پستهای فرماندهی، تانکها و سامانههای موشکی زمین به هوای روسیه استفاده میکند، در حالی که روسها از پهپادهای «اورلان-۱۰» برای شناسایی و جنگ الکترونیک استفاده میکنند.
استفاده روسیه از پهپادهای ساخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ اوکراین آغاز شده
اما آمریکا معتقد است روسها برای تامین تجهیزات خود با مشکل مواجه شدهاند و این باعث شده که آنها برای خرید تجهیزات به جمهوری اسلامی ایران رجوع کنند. مقامات ایالات متحده همچنین استدلال کردهاند که روابط رو به رشد رژیم اسلامی ایران و روسیه نشاندهنده این است که چرا ایالات متحده باید حضور و نفوذ خود را در خاورمیانه حفظ کند.
در همین حال اوکراین از ایالات متحده خواسته تا پهپادهای مسلح قویتری مانند « Gray Eagle» (عقاب خاکستری) در اختیار آن کشور بگذارد. اما آمریکا به دلیل نگرانی از تشدید درگیریها با روسیه از ارسال این پهپادها به اوکراین خودداری میکند.
برخی تحلیلگران معتقدند ارسال ماهواره «خیام» توسط روسیه به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین که ادعا شد یک ماهواره ساخت جمهوری اسلامی ایران است، میتواند اقدامی برای کنترل پهپادهایی باشد که روسیه از ایران خریداری کرده است. مقامات آمریکایی نیز گفتهاند قرار است روسیه از این ماهواره در جنگ با اوکراین استفاده کند.
مؤسسه تحلیل استراتژیک «ISW» پیش از این گزارش داده بود که روسیه در چند عملیات علیه اوکراین از پهپادهای ساخته شده در ایران استفاده کرده است.
الکسی آرستویچ مشاور دفتر رئیس جمهوری اوکراین پیشتر اعلام کرده بود که ایران ۴۶ پهپاد به روسیه تحویل داده است.
یکی از اصلیترین قطعه ساخت پهپاد «شاهد ۱۲۹» موتور آن است که از طریق شرکت اتریشی «روتاکس» تأمین میشد. این شرکت اتریشی زیرمجموعه شرکت کانادایی «بمباردیه» (سازنده هواپیما و تجهیزات دفاعی و هوافضا) است و در آبان ۹۹ اعلام کرد که فروش این قطعه را به جمهوری اسلامی متوقف کرده است.