بنزین در ایران سه نرخی شده و خبرهای غیررسمی از گران شدن بنزین در آینده نزدیک مردم را به شدت نگران کرده است. سفیر جمهوری اسلامی در بیروت اما از ارائه سوخت رایگان از ایران به لبنان به عنوان «هدیه» خبر میدهد!
افزایش قیمت بنزین در ایران چند ماه است در خبرها و تحلیلهای غیررسمی مطرح میشود اما مقامات دولتی ادعا میکنند فعلاً برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارند.
نگرانی مردم بابت افزایش قیمت بنزین در هفتههای گذشته با کاهش سهمیه سوخت بنزین یارانهای، افزایش پیدا کرده است. مقامات دولت و وزارت نفت دلیل کاهش سهمیه بنزین آزاد کارتهای سوخت را «مقابله با قاچاق بنزین» عنوان میکنند.
دو هفته پیش سهمیه بنزین کارتهای سوخت یا همان بنزین یارانهای ۱۰۰ لیتر کاهش پیدا کرد. همچنین گزارشها از ازدحام در پمپبنزینها خبر میدهد. همایون صالحی رئیس کانون انجمنهای صنفی جایگاهداران معتقد است که سه عامل کاهش سقف سوختگیری به ۳۰ لیتر، پس گرفتن و جمعآوری کارت جایگاهداران و فرسوده شدن قطعات سامانه هوشمند سوخت را دلیل ازدحام در بسیاری از پمپ بنزینها در مناطق مختلف کشور است.
صالحی تأکید کرده که در شماری از استانها، امکان سوختگیری چه سهمیه نرخ اول یعنی بنزین سهمیهای ۱۵۰۰ تومانی و چه نرخ دوم، یعنی بنزین آزاد سه هزارتومانی، به سقف ۳۰ لیتر کاهش یافته و در برخی جایگاهها تراکم ایجاد کرده است.
رئیس کانون انجمنهای صنفی جایگاهداران همچنین از کاهش تعداد کارت سوخت پمپ بنزینها در استانهای مرزی خبر داد و گفت: «در حال حاضر در تهران و دیگر شهرها برای هر نازل یک کارت وجود دارد، اما در جایگاههای استانهای مرزی به یک تا دو کارت محدود شده و فقط تعداد این کارتها در مسیر اربعین به دو تا سه کارت افزایش پیدا کرده است.»
او افزوده که در حال حاضر قطعات سامانههای هوشمند سوخت نیز وضع اسفناکی به لحاظ استهلاک دارند و بیش از ۲۵ درصد نازلها به علت اینکه قطعات سامانه هوشمند کهنه و مستعمل شدهاند و باید تعمیر شوند، غیرفعال هستند.
بر اساس گزارش دیگری مصرف بنزین در ماه گذشته ۳۰ درصد از تولید آن پیشی گرفته است. به ادعای مسئولین دولتی بخشی از این مصرف هم مربوط به قاچاق بنزین میشود. حمید حسینی رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه تولید روزانه بنزین از ۱۰۵ میلیون لیتر به ۱۰۱ میلیون لیتر کاهش یافته، گفته است احتمال این که دوباره واردکننده بنزین و گازوئیل شویم، وجود دارد.
حمید حسینی گفت با توجه به اینکه تولید پالایشگاه ستاره خلیجفارس ۱۱ درصد کاهش پیدا کرده برای جبران آن و کسری تولید یا باید پالایشگاه بسازیم که ۳ تا ۴ سال طول میکشد، یا باید واردات بنزین داشته باشیم، یا به سمت تولید بنزین از پتروشیمی رکت کنیم و یا به کنترل مصرف و تقاضا روی بیاوریم.
از سوی دیگر طرح «نرخ سوم» بنزین از سوی برخی مقامات مطرح شده است. این طرح با توجه به نیاز کشور به واردات بنزین، میخواهد واردات را به بخش خصوصی بسپارد و به این ترتیب غیر از دو نرخ آزاد و یارانهای، بنزین با نرخ وارداتی هم در بازار ایران به فروش برسد.
برخی تحلیلگران معتقدند سه نرخی شدن بنزین در کشور، پیشدرآمد افزایش قیمت بنزین است و دولت پس از سه نرخی شدن، کمکم عرضه بنزین با نرخ یارانهای را کاهش و در نهایت حذف و فرایند افزایش قیمت بنزین رخ خواهد داد.
افزایش قیمت بنزین بطور مستقیم و غیرمستقیم بر افزایش قیمت همه کالاها و خدمات در ایران اثرگذار خواهد بود و موجی از گرانی در کشور را رقم میزند. در دولت حسن روحانی نیز با افزایش یک شبه و بدون اطلاع قیمت بنزین در آبان ۹۸ از ۱۵۰۰ تومان به سه هزار تومان، اعتراضاتی سراسری در بیش از ۱۰۰ شهر ایران علیه جمهوری اسلامی رقم خورد. هزاران نفر در طول این اعتراضات و در پی سرکوب مسلحانه معترضان توسط جمهوری اسلامی، کشته، زخمی و زندانی شدند اما بنزین گران ماند!
مقامات دولت رئیسی اما مدعی هستند قیمت بنزین افزایش نخواهد یافت. صولت مرتضوى معاون اجرایی ابراهیم رئیسی گفته که «تحت هیچ شرایطی آقای رئیس جمهور اجازه افزایش قیمت بنزین را نخواهد داد. همچنین رییس جمهور در رابطه با قیمت سایر اقلام هم تاکید دارند تا پایان سال افزایش قیمتی صورت نگیرد.»
فاروق اعظمی نماینده استان سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها گفته که از پیامدهای کاهش سهمیه بنزین یارانهای در این استان، افزایش قیمت هر لیتر بنزین آزاد به ۱۵ هزار تومان بوده است.
مقامات وزارت نفت همزمان با کاهش سهمیه دوم بنزین در سراسر ایران، از برنامههای وزارت نفت برای افزایش صادرات نفتی خبر دادند و ابراهیم رئیسی نیز به صراحت گفت که دولت در صدد افزایش صادرات کالاهای نفتی است.
شهروندان در ایران در حالی به شدت نگران گران شدن بنزین و افزایش هزینههای زندگی هستند که مقامات جمهوری اسلامی با وجود نیاز کشور به واردات بنزین، در حال بذل و بخشش بنزین تولید شده در ایران به لبنان هستند.
ولید فیاض وزیر انرژی و آب لبنان دیروز ۱۹ شهریور در بیروت با مجتبی امانی سفیر جمهوری اسلامی در لبنان نشستی با موضوع دریافت «سوخت رایگان» از ایران برگزار کردند.
وزیر انرژی و آب لبنان پس از این نشست گفت کشورش از «هبه ایران به ملت لبنان» برای تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاههای برق لبنان استقبال میکند.
مجتبی امانی هم گفته است، جمهوری اسلامی ایران «آماده است تا نه تنها در زمینه تامین سوخت، بلکه در تمامی امور مربوط به بخش انرژی به ویژه ساخت واحدهای تولیدی در میان مدت به لبنان کمک کند.»
سفیر جمهوری اسلامی در بیروت افزوده که این سوخت رایگان هدیهای «برای خدمت رسانی به ملت لبنان اختصاص داده میشود.»
همچنین به گزارش رویترز، نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان ولید فیاض را مسئول تشکیل یک هیئت فنی برای دریافت سوخت رایگان از ایران کرده است. قرار است این هیئت به زودی عازم تهران شود و موضوع دریافت سوخت مجانی را با مقامات ایران مورد بررسی قرار میدهد.
پیش از این حسن نصرالله رهبر گروه شبهنظامی و تروریستی حزبالله لبنان آمادگی خود را برای «ارائه مجانی سوخت ایران» به نیروگاههای برق لبنان، به شرط موافقت دولت لبنان اعلام کرد!
طرح اهدای سوخت به لبنان در حالی مطرح میشود که جمهوری اسلامی پیشتر نیز مقادیر زیادی سوخت برای گروه تروریستی حزبالله که خودش در بنیانگذاری آن در دهه هشتاد میلادی نقش داشته ارسال کرده بود.