گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران «بیرحمی» جمهوری اسلامی در برخورد با معترضان را محکوم کرد و خواستار ایجاد مکانیسم بینالمللی برای بررسی شمار کشتهشدگان شد.
جاوید رحمان در یک کنفرانس مطبوعاتی روز پنجشنبه ۲۷ اکتبر، از مهسا امینی به عنوان یک قربانی خشونت دولتى و سرکوب حکومتى یاد کرد و گفت:« معترضان به دنبال عدالت هستند.»
گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران ضمن پرداختن به وقایع پس از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی گفت: «روز ۲۲ سپتامبر همراه با گزارشگران ویژه و کارشناسان مستقل، ضمن محکوم کردن این سرکوب، از مقامات ایرانی خواسته است تا فوراً جلوی استفاده از نیروهای قهریه علیه اجتماعات مسالمتآمیز را بگیرند و برای جلوگیری از خشونت بیشتر، تحقیقاتی مستقل، بیطرفانه و سریع انجام دهند.»
جاوید رحمان همچنین ابراهیم رئیسى رئیس جمهور رژیم ولایت فقیه را یکى از مسئولان کشتار معترضان اخیر خواند و گفت:« او در چندین مورد نیروهاى انتظامى را به اعمال خشونت علیه معترضان تشویق کرده و دستور وى بوده که رفتار خشونتآمیز پلیس و گشت ارشاد را دامن زده است.»
وى ضمن انتقاد از «مصونیت مزمن» مقامات و مسئولان جمهوری اسلامی در برابر نقض حقوق شهروندان و عدم پاسخگویی آنها در مورد تخلفات، افزود:« معترضان در ایران خواستار عدالت و پاسخگویی در مورد مرگ مهسا امینی، همچنین احترام به حقوق اساسی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و به ویژه آزادی بیان هستند.»
گزارشگر ویژه سازمان ملل ادامه داد: «با گذشت بیش از پنج هفته از آغاز تظاهرات، واکنش خشونتآمیز و بیوقفه نیروهای امنیتی، منجر به کشته شدن دست کم ۲۱۵ نفر از جمله دهها کودک و بازداشت ۶۳۸ معترض در کردستان شده است و من شک ندارم که آمار واقعی کشتهشدگان و قربانیان، بسیار، بیشتر از این اعدادی است که اکنون اعلام کردم».
جاوید رحمان «جنبش» امروز در ایران را نتیجه مشارکت «طبقات مختلف اجتماعی و در خط مقدم آن زنان و جوانان» اعلام کرد و ضمن ابراز نگرانی از وضعیت کودکان، کشته شدن ۲۷ کودک در جریان اعتراضات هفتههای گذشته را تایید کرد و گفت: «برخی از آنها با گلوله جنگی کشته شده و برخی دیگر تا حد مرگ مورد ضرب و جرح قرار گرفتهاند.»
او همچنین در نشست مطبوعاتی در نیویورک گفت: «در نبود امکان پیگیری عدالت در داخل ایران، جامعه جهانی مسئولیت دارد تا برای پاسخگویی و مجازات عاملان جان باختن مهسا ژینا امینی اقدام کند.»
نماینده ویژه سازمان ملل در امور ایران، همچنین با اشاره به قوانین تبعیضآمیز علیه زنان، حجاب اجبارى را ناقض حقوق بنیادى و کرامت بانوان خواند.
جاوید رحمان با اشاره به استان محروم سیستان و بلوچستان، کشتار معترضان در زاهدان را یکی از «تاریکترین روزهای تاریخ این شهر دانست».
گفتنى است، کارشناسان سازمان ملل نیز با انتشار بیانیهای کشتار و سرکوب اعتراضات مردمی در ایران در پی کشته شدن مهسا امینی را محکوم کرده و خواهان تحقیقات مستقل شدند.
٢١ کارشناس حقوق بشر سازمان ملل متحد با انتشار بیانیهای، کشتار و سرکوب اعتراضات سراسری در ایران را محکوم کرده و خواستار انجام تحقیقات مستقل بینالمللی در این مورد شدند.
این کارشناسان نگرانی عمیق خود را از گزارشهای رسیده در مورد استفاده عمدی و غیرقانونی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی از گلولههای جنگی، ساچمههای فلزی و فشنگ ساچمه زنى علیه شهروندان ایرانی در تظاهرات مسالمتآمیز ابراز کردهاند.
۴۳ سازمان حقوقبشری خواستار ایجاد ساز و کار پاسخگویی رژیم ایران برای جنایات سرکوبگرانه شدند
در این بیانیه همچنین آمده: «شمار نگرانکنندهاى از معترضان بازداشت یا کشته شدهاند که برخی از آنها کودکان، زنان و سالمندان بودهاند. ما از حکومت جمهوری اسلامی میخواهیم به پلیس و نیروهای امنیتی دستور دهد تا به هرگونه کاربرد بیش از حد و مرگبار، فورا پایان دهد و در برابر این اعتراضات خویشتندارى کند.»
کارشناسان سازمان ملل در بیانیه خود گزارشهای مربوط به خشونت فیزیکی و جنسی علیه زنان و دختران در جریان اعتراضات و امکان عمومی و همچنین محرومیت زنان و دختران از حقوق خود در حین بازداشت، یا بعد از آن را «وحشتناک و تکاندهنده» خواندهاند.
آنها افزودهاند: «نقض حقوق بانوان در جمهوری اسلامی، ادامه تبعیض درازمدت، فراگیر و مبتنی بر جنسیت است که در قوانین، سیاستها و ساختارهای اجتماعی ایران نهادینه شدهاند؛ تبعیضهایی ویرانگر که در چهار دهه گذشته علیه زنان و دختران جریان داشته است.»
کارشناسان حقوق سازمان ملل به مسئله قطع اینترنت نیز پرداخته و اقدامات حکومت جمهوری اسلامی در مورد قطع و اختلال اینترنت و دیگر وسایل و امکانات ارتباط جمعی برای جلوگیری از اشتراک و دسترسی به اطلاعات را نقض حقوق معترضان خواندهاند.
آنها با توجه به نقض گسترده و وخامت وضعیت حقوق بشر در ایران از شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستهاند تا برای رسیدگی به این وضعیت گامهای لازم از جمله تشکیل نشستی ویژه را برداشته و مکانیسم تحقیقاتی مستقل بینالمللی ایجاد کنند تا بتوان از پاسخگویی عاملان و مسئولان خشونت و پایان دادن به معافیت عوامل سرکوب در ایران اطمینان حاصل کرد.
اعتراضات گسترده در ایران که در پی قتل حکومتی مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد که از روز ۲۶ شهریور آغاز شده، بیوقفه ادامه دارد و از آن به عنوان طولانیترین موج اعتراضات مردمی از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷ یاد میشود.
به موازات انتشار بیانیه هشداردهنده کارشناسان سازمان ملل، مقامات آمریکا نیز از کمک روسیه به جمهورى اسلامى براى سرکوب معترضان ابراز نگرانی کردهاند.
به گفته جان کربی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی «روسیه در حال بررسی کمک به رژیم ایران برای سرکوب اعتراضات است.»
او اضافه کرد: «ما نشانههایی میبینیم که مقامات روسیه به فکر آن هستند تا از تواناییهای ایران در سرکوب معترضان پشتیبانی کنند و متاسفانه روسیه در این زمینه تجربه دارد.»
کارین ژانپیر سخنگوی کاخ سفید نیز نیز اظهار داشت: «ما نگران آن هستیم که روسیه احتمالا به ایران در ارتباط با راههای مؤثر برای سرکوب اعتراضات مشاوره میدهد.»