در حالی که روز گذشته رهبر جمهوری اسلامی به روال هر سال همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شماری از شهروندان بازداشت شده در خیزش انقلابی ماه‌های گذشته را «عفو» کرد، رئیس قوه قضاییه با اعلام امکان «توبه» برای بازداشت‌شدگان تهدید کرد با کسانی که «ابراز پشیمانی» نکرده‌اند «قاطعانه برخورد» خواهیم کرد.
غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی از «متنبه شدن» شماری از بازداشت‌شدگان اعتراضات ماه‌های گذشته خبر داده و مدعی شده که آنها از کرده خود توبه کرده و پشیمان شده‌اند. او درباره بازداشت‌شدگانی که مورد «عفو» علی خامنه‌ای قرار گرفتند گفته که «غالب اینها پس از دستگیری متوجه اشتباه خود شدند و اظهار داشتند که ما فریب خوردیم. این افراد مرتکب جرم شدند اما مرتکب جنایت نشدند، این افراد اظهار ندامت کردند و به کرّات گفتند که ما از مسئولان قضایی می‌خواهیم مشمول عفو قرار گیریم.»
رئیس قوه قضاییه گفته که «بسیاری از این دستگیرشدگان جوان‌هایی هستند که به محض آنکه متوجه توطئه دشمنان در جریان اغتشاشات اخیر و اقدامات خبیثانه‌ای نظیر آتش‌زدن قرآن و پرچم ایران شدند، برائت جسته و صف خود را از عناصر اصلی اغتشاشات جدا کردند؛ این جوانان به هیچ وجه در مقابل نظام جمهوری اسلامی نیستند؛ لذا ما نیز با پیشنهاد عفو و مختومه شدن پرونده آنها در هر مرحله‌ای که قرار دارد این فرصت را برای آنان فراهم کردیم تا آینده‌شان به واسط ثبت کیفری، تحت تأثیر قرار نگیرد؛ بدیهی است چنانچه این افراد عفوشده مجدد مرتکب جرم شوند، طبق قانون برخورد سنگین‌تری با آنها خواهد شد.»
محسنی اژه‌ای افزوده که «عناصر اصلی اغتشاشات که مرتکب جنایت و محاربه و افساد فی‌الارض شده یا سبب خسارت به اموال مردم شده و شاکی خصوصی دارند و یا مرتبط با سرویس‌های جاسوسی بیگانه هستند در زمره عفوشدگان قرار ندارند.»
روز گذشته خبری درباره مورد عفو قرار گرفتن شماری از بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر توسط علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در رسانه‌ها منتشر شد. این خبر با واکنش‌ها و بازخوردهای مختلفی همراه بود. در این میان غلامحسین محسنی اژه‌ای امروز دوشنبه ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ در سخنانی گفته که عفو این افراد «عفو معیاری» بوده و غیرمستقیم گفت که عفوشدگان به این دلیل «عفو» می‌شوند که ابراز پشیمانی کرده‌اند!
او در توضیح «عفو معیاری» درباره همه زندانیان اعم از سیاسی و غیرسیاسی گفته «کسانی که شرایط عدم ارتکاب جاسوسی به نفع اجانب، عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویس‌های اطلاعاتی خارجی، عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی، عدم ارتکاب تخریب و احراق عمده تأسیسات دولتی، نظامی و عمومی را داشته باشند بخش اول شامل تمامی آنها می‌شود. در بخش دوم نیز عده‌ای با این عفو آزاد می‌شوند کسانی که مجازات آنها حبس تا یک سال است در صورتی که یک ماه از حبس را تحمل کرده باشند مابقی مشمول عفو قرار می‌گیرد یا کسانی که به دلیل جرائم غیرعمدی مانند تصادفات یا حوادث ناشی از کار و… در زندان بسر می‌برند اگر شاکی خصوصی نداشته باشند آزاد می‌شوند.»
غلامحسین محسنی اژه‌ای همچنین گفته که «با موافقت رهبر انقلاب پرونده آندسته از افراد اغتشاشات اخیر که متنبه شدند در هر مرحله‌ای که قرار دارد مختومه خواهد شد.»
محسنی اژه‌ای در حالی در توضیحات خود از «متنبه شدن» و «ابراز پشیمانی» کردن «بسیاری» از بازداشت شدگان اعتراضات اخیر خبر داده که تأکید کرده با کسانی که «ابراز پشیمانی» نکرده‌اند «قاطعانه برخورد» خواهد شد.
همکاری اصلاح‌طلب‌ها و اصولگراها برای ترمیم چهره منفور علی خامنه‌ای در افکار عمومی
رئیس قوه قضاییه پیشتر و در خرداد امسال نیز موضوع «توبه کردن» را برای زندانیان سیاسی مطرح کرده و خواستار فراهم کردن بستر آن شده بود. او گفته بود «کسانی که فساد می‌کنند باید مجازات شوند اما عنایت کنید روی مسئله قدری فکر شود که باب جدیدی را روی این مسئله باز کنند. یکی از باب‌ها باب توبه است. اگرچه فرد متخلفی غفلتی کرد خدا به او فرصتی می‌دهد که اگر توبه کرد نه تنها او را می‌بخشد بلکه او را دوست دارد. آیا در این ۴۰ سال برای توبه مجرمین سازوکاری پیش‌بینی کرده‌ایم؟ من از آقای حاج محمدی [رئیس وقت سازمان زندان‌ها] می‌خواهم که نسبت به این موضوع فصل جدیدی باز کنند و مجلس و همه و نظام می‌خواهم باب توبه را چگونه باید فرصت بدهیم و بستر را فراهم کنیم که مجرمین توبه کنند.»
به نظر می‌رسد جنبش انقلابی و بازداشت حدود ۲۰ هزار نفر در شهرهای مختلف این فرصت را برای جمهوری اسلامی فراهم کرده تا بار دیگر مثل سال‌های دهه شصت «تواب‌سازی» از شهروندانی را که با دلایل سیاسی و امنیتی و به ویژه در اعتراضات بازداشت شده‌اند به شکل گسترده پیش ببرد.
ابراز پشیمانی و توبه بازداشت‌شدگان در حالی که برای جمهوری اسلامی یک برگ برنده به شمار می‌رود تا نشان دهد مردم معترض تحت تأثیر گروه‌های سیاسی مخالف رژیم یا «توطئه دشمنان خارجی» قرار گرفتند اما همزمان می‌تواند بر افکار عمومی اثرات منفی برجای بگذارد. اگرچه مردم نه اعترافات تلویزیونی و نه توبه و ابراز پشیمانی زندانیانی را که تحت فشارهای وحشیانه قرار دارند اساسا جدی نمی‌گیرند.
سیاست تواب‌سازی در دهه شصت خورشیدی در در نخستین سال‌های روی کار آمدن جمهوری اسلامی و در اوج سرکوب‌های وحشیانه مورد استفاده قرار می‌گرفت. زندانیان سیاسی توسط فشارهای بازجویان و مدیران زندان‌ها مجبور به توبه شده و جدا از توبه اسلامی، به نفی افکار و فعالیت‌های سیاسی خود در گذشته می‌پرداختند و علیه دیگر زندانیان سیاسی اقداماتی انجام می‌دادند و بطور خواسته یا ناخواسته بخشی از دستگاه سرکوب جمهوری تازه تأسیس اسلامی در ایران می‌شدند.
بر اساس گزارش‌ها در فرایند تواب‌سازی انواع شکنجه‌های روحی و جسمی و حتی جنسی علیه زندانیان سیاسی انجام می‌شود و زندانیان تواب برای اثبات رد کردن گذشته سیاسی خود و اعلام وفاداری به جمهوری اسلامی، در اقرارها و اعترافات تلویزیونی به ابراز پشیمانی و ندامت از عقاید و فعالیت‌های سیاسی خود پرداخته و نظام جمهوری اسلامی را برحق و مورد قبول خود معرفی می‌کرده‌اند.
