در شرایطی که هیأت دیپلماتیک جمهوری اسلامی به لبنان سفر کرده است، در بیروت پایتخت این کشور روز چهارشنبه ۲۲ مارس (دوم فروردین) شمار زیادی از شهروندان که بخشی از آنها بازنشستگان ارتش و نیروهای پلیس بوده‌اند در اعتراض به گرانی و اوضاع وخیم مالی ناشی از کاهش ارزش لیره و حقوق پایین در خیابان‌ها دست به اعتراض زدند.
کانون اصلی تجمعات اعتراضی در خیابان‌های مقابل پارلمان و مراکز دولتی لبنان بود. معترضان پرچم‌های لبنان و یا پرچم‌های متعلق به سازمان‌های نظامی محل خدمت خود را در دست داشتند.
خبرگزاری رویترز گزارش داد نیروهای امنیتی لبنان به سمت صدها معترض که عمدتاً اعضای بازنشسته نیروهای امنیتی بودند گاز اشک‌آور شلیک کردند.
یک شاهد عینی به رویترز گفت، بعضی از معترضان سعی کردند از یکی از ایستگاه‌های بازرسی منتهی به یک ساختمان دولتی عبور کنند که باعث شد نیروهای امنیتی برای عقب نگه داشتن آنها گاز اشک‌آور شلیک کنند.
احمد مصطفی سرباز قدیمی ۶۰ ساله ارتش گفت: «وقتی به سمت ما شلیک می‌کنند، یعنی همزمان دارند به حق ما و حقوق خودشان شلیک می‌کنند.» او در حالی که دو کپسول گاز اشک‌آور چند لحظه قبل شلیک شده را در دست داشت به رویترز گفت: «این سربازی که این را شلیک کرده هم مثل من رنج می‌برد.»
الجزیره گزارش داده بسیاری از کسانی که تظاهرات کردند، نظامیان بازنشسته‌ای هستند که خواهان دستمزد بیشترند و به دنبال افزایش تورم و گرانی‌های شدید برای امرار معاش روزانه با مشکلات زیادی روبرو شده‌اند.
Hundreds protest in Lebanon's capital Beirut against the govt due to the current economic crisis pic.twitter.com/fp21Pt8PtD
— TRT World Now (@TRTWorldNow) March 22, 2023
در شرایطی که دولت لبنان درگیر بحران‌های متعدد است، کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی و عباس عراقچی معاون سابق وزارت خارجه جمهوری اسلامی به بیروت سفر کردند. این هیأت که پس از مذاکره با چند مقام رژیم سوریه در دمشق به بیروت رفته بودند، با عبدالله بوحبیب وزیر خارجه و نبیه بری رئیس پارلمان لبنان دیدار و گفتگو کردند.
بخشی از گفتگوهای آنها مربوط به توافق امنیتی جمهوری اسلامی و عربستان بود. رسانه‌های داخلی ایران گزارش دادند خرازی به نبیه بری رئیس پارلمان لبنان گفته تهران از ثبات در لبنان حمایت می‌کند. وی تأکید کرده «تشکیل دولت تنها از طریق گفتگوهای سازنده بین طرف‌های لبنانی مقدور است.» اشاره وی به ضرورت دادن امتیاز و نقش بیشتر به مهره‌های وابسته به جمهوری اسلامی است.
شوق و شتاب حاکمان لبنان و پس‌لرزه‌های توافق جمهوری اسلامی و سعودی‌ها
خرازی در ملاقات با عبدالله بوحبیب نیز گفت: «لبنان امن و دارای اقتصاد قوی قادر به ایفای نقشی سازنده در منطقه است و جمهوری اسلامی همه جریان‌های سیاسی لبنان را به تسریع در فرآیند تشکیل دولت تشویق می‌کند.»
هنوز جزئیات دقیق سفر این هیأت جمهوری اسلامی به لبنان مشخص نیست اما توافق امنیتی جمهوری اسلامی و عربستان با واکنش از سوی حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان که اصلی‌ترین متحد علی خامنه‌ای در منطقه و نیروی وابسته به حکومت ایران است روبرو شده که احتمالاً رژیم ایران انتظارش را نداشت.
حسن نصرالله گفته در توافق ایران و عربستان هیچ اشاره‌ای به موضوعات یمن و لبنان نشده است. وی بدون اشاره به اینکه «موضوع لبنان» شامل چه مسائلی است گفته ادعاها در مورد اینکه جمهوری اسلامی و عربستان در مورد لبنان صحبت کردند «بی‌اساس» است.
وی همچنین تأکید کرده مسئله تشکیل دولت یک موضوع «داخلی» است که دخالت لبنانی‌ها را می‌طلبد. وی ابراز امیدواری کرده توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان به مسئله ریاست جمهوری و تشکیل دولت در لبنان کمک کند. البته او در اولین موضع‌گیری از این توافق حمایت کرد. حسن نصرالله احتمالاً بعد از توافق تهران و ریاض از جمهوری اسلامی بیشتر از گذشته باج خواهد خواست. دیدار اصلی کمال خرازی در لبنان نیز با حسن نصرالله بود.
هفته گذشته «شرق الاوسط» در ارتباط با مواضع دولت لبنان و توافق تهران و ریاض نوشت که قدرت حاکم بر لبنان با اشتیاق کامل و به دور از ملاحظات جدید منطقه‌ای که اکنون رویکردی متفاوت را بر واقعیت‌های تا کنونی منطقه تحمیل کرده است، با دیدگاهی تنگ و محدود و پیش از بررسی هرگونه راه حل حقیقی برای بحران لبنان و بی‌آنکه وضعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک این کشور را در نظر بگیرد، با توافق تهران و ریاض با میانجیگری پکن و مفاد آن خوشبینانه برخورد می‌کند.
این روزنامه همچنین نوشته بود: «این توافق هنوز برای بسیاری از طرفین مبهم است به ویژه در لبنان که ممکن است به زیان مجموعه حاکم بر لبنان تمام شود چرا که آنها روی این معامله چنین شرط‌بندی کرده‌اند که گویا انعطاف‌پذیری عربستان سعودی و اولویت دادن ریاض به پرونده یمن راه را برای پایان دادن سریع به بحران در لبنان هموار خواهد کرد. اما عربستان همچنان به مشخصاتی که خود برای یک رئیس جمهوری غیروابسته به جریان‌های حاکم کنونی قائل است، پایبند است اگرچه ریاض تا کنون نام کسی را برای نامزدی مطرح نکرده است.»
پیشتر دبیرکل حزب‌الله لبنان ۱۳ دی‌ماه ۱۴۰۱ در یک سخنرانی برای هوادارانش گفته بود «هنوز برخی فکر می‌کنند که کشورهای محور مقاومت فقط تابع ایران هستند در صورتی که اصلاً اینطور نیست… آنها نیروهایی هستند که به وطن و مقدسات خود معتقدند و قاسم سلیمانی به سمت آنان آمد تا دست یاری به طرف‌شان دراز کند.»
در هر حال، بعید به نظر می‌رسد که شراکت پُرسود جمهوری اسلامی و حزب‌الله به این سادگی بهم بخورد. برخی منابع اسرائیلی می‌گویند «محور مقاومت» با پشتیبانی جمهوری اسلامی آماده یک حمله نظامی یا عملیات تروریستی در اسرائیل همزمان با ماه رمضان شده است.
بعد از چند رشته عملیات تروریستی در خاک اسرائیل توسط گروه‌های فلسطینی اکنون آژانس امنیت داخلی اسرائیل (شین بت) گزارش داده حسن نصرالله و نمایندگان وی با زیاد نخاله دبیرکل جهاد اسلامی و صالح العاروری فرمانده نظامی حماس در محله «الضاحیه» بیروت جلسه داشته و برای افزایش حملات علیه اسرائیل با همکاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ابتدای ماه رمضان هماهنگ شده‌اند.
مقامات حماس می‌گویند که حملات به اسرائیل در روزهای آینده از همه جهت بر اساس دکترین «وحدت جبهه‌ها» شامل شلیک موشک از جنوب لبنان و عملیات نفوذ از همین منطقه به خاک اسرائیل خواهد بود.
به گفته مقامات امنیتی در اسرائیل، پشت همه این فعالیت‌های بدخواهانه، رژیم ایران قرار دارد که در سال گذشته سلاح و پول از طریق اردن به شمال کرانه باختری به دست سازمان‌های تروریستی رسانده است.
حسن نصرالله در تازه‌ترین مواضع خود به مشکلات اقتصادی لبنان اشاره کرده و برای بهبود آن خواستار «نگاه به شرق» و جمهوری خلق چین شده است. او گفته «امروز می بینیم که عربستان، امارات و تمام کشورهای خلیج فارس به سمت شرق گرایش پیدا کرده‌اند.»
در همین ارتباط نیز شرق الاوسط نوشته است: «هنوز خیلی زود است که حکومت اقتدارگرای لبنان و حزب‌الله مسلط بر آن روی توافق عربستان سعودی و حکومت ایران تحت نظارت جمهوری خلق چین تکیه کرده و شرط‌بندی کنند؛ توافقی که تازه وارد مرحله راست‌آزمایی شده و یک دوره دو ماهه برای بازگشت روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور تعیین کرده است و این بدان معناست که لبنان در اجرای مفاد توافق‌نامه در اولویت جمهوری اسلامی و سعودی‌ها نیست.»
