نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی اقداماتی سازمانیافته برای در هم شکستن اعتصابات کارگران پیمانی صنعت نفت را در پیش گرفتهاند.
به گزارش منابع کارگری شماری از پیمانکاران در منطقه اقتصادی پارس جنوبی به دلیل همراهی با اعتصابات کارگران بازداشت شدهاند. از سوی دیگر روند استخدام چهار هزار نیروی کار جدید در این منطقه آغاز شده تا جایگزین کارگران اعتصابکننده شوند. نهادهای امنیتی همه توان خود را برای تهدید، احضار و تفرقهافکنی میان کارگران اعتصابکننده به کار گرفتهاند تا این اعتصاب در هم شکسته شود.
با گذشت دو هفته از اعتصاب سراسری کارگران پیمانی صنعت نفت و در حالی که گزارشها از اعتصاب هزاران کارگر حکایت دارد، شماری از پیمانکاران در منطقه اقتصادی پارس جنوبی بازداشت شدند. این خبر از سوی خبرگزاری «فارس» نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم تأیید شده است.
خبرگزاری «فارس» مدعی شده این افراد «با رصد اطلاعاتی» مأموران وزارت اطلاعات شناسایی و بازداشت شدند و تأکید کرده روند بازداشتها در پارس جنوبی ادامه خواهد داشت.
بر اساس این گزارش، پیمانکاران بازداشتشده به «همراهی با فراخوانها و اقدامات ضدانقلاب و ایجاد اعتصابات در پروژههای توسعهای صنعت در منطقه پارس جنوبی» متهم شدهاند.
اقدام دیگر برای در هم شکستن اعتصاب سراسری کارگران پیمانی نفت، اخراج کارگران اعتصابکننده و جایگزین کردن چهار هزار کارگر جدید بوده است.
سخاوت اسدی مدیر عامل سازمان منطقه ویژه پارس جنوبی طی روزهای گذشته برگزاری اعتصاب از سوی کارگران را تکذیب و گفته بود که در ۸ طرح پتروشیمی این منطقه تعدادی از کارگران فصلی به دلیل مشکلات معیشتی اعتصاب کردند که با پایان مهلت قانونی، ۴ هزار نفر از آنها با کارگران جدید جایگزین میشوند.
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تداوم اعتصابها را «با تحریک و تهدید برخی افراد معاند» مرتبط دانست اما درباره این «افراد معاند» توضیح بیشتری نداده است.
این ادعا در حالی مطرح شده که مشکلات صنفی کارگران پیمانی نفت از دو سال پیش چند مرحله اعتصاب سراسری را رقم زده و مقامات حکومتی و مدیران وزارت نفت هربار با وعده و وعید کارگران را به کار بازگردانده اما وعدههایشان را عملی نکردند.
اعتصاب اخیر در صنعت نفت نیز در اوایل فروردین در بیانیهای از سوی «کمپین مرکزی نیروهای پروژهای نفت و گاز» هشدار داده شده بود. در این بیانیه تأکید شده که اگر پاسخ مطالبات کارگران پیمانی نفت داده نشود این کارگران اعتصاب میکنند.
«کمپین مرکزی نیروهای پروژهای نفت و گاز» در اواخر فرودین در بیانیه دیگری با اشاره به بیتوجهی مقامات حکومتی به مطالبات کارگران پیمانی نفت، از کارگران خواسته بود از اول اردیبهشت دست به اعتصاب بزنند. این اعتصاب بلافاصله از سوی «شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی» نیز حمایت شد.
اکنون منابع کارگری خبر میدهند که روند استخدام نیروهای جدید کار آغاز شده و قرار است به زودی چهار هزار کارگر جایگزین کارگران اعتصابکننده شوند.
این در حالیست که روزنامه «اعتماد» بر اساس یک گزارش میدانی گفته تعداد کارگران اعتصابکننده در پارس جنوبی بیش از ۱۰ هزار نفر بوده و این اعتراضها عمدتا مربوط به کارگران بخش «پیمانکاری» صنعت نفت و رده شغلی کارگران اخراجی نیز جوشکار، آرماتوربند، قالببند، رنگکار، عایقکار و داربستبند بوده است.
حسین راغفر اقتصاددان و استاد دانشگاه در واکنش به جایگزین کردن کارگران جدید با کارگران اعتصابکننده گفته که «این خبر بسیار تأسفبار است و این مسئله نشاندهنده ناامنی شدید وضعیت نیروی کار است. با این اقدام میتوان دریافت که شرایط بازار کار تا چه میزان به زیان نیروی کار است.»
این اقتصاددان با بیان اینکه اینگونه سیاستها در کوتاهمدت منجر به شکست میشود و بیشتر شبیه برخورد با نیروی کار در کشور امریکای لاتین است گفته که «از دست دادن شغل سرپرست خانوار پیامدهای اجتماعی بسیار گستردهای برای خانوادهها به دنبال دارد. متأسفانه هیچ نوع قانونی هم از این افراد دفاع نمیکند و طبیعتا جامعه را به سمت رادیکالتر شدن سوق میدهد، ضمن آنکه نوعی نااطمینانی و ناامنی را میان نیروی کار به وجود میآورد که قطعا روی سرمایه انسانی و کارایی نیروی کار تأثیر مستقیم دارد و حتی افرادی هم که جایگزین نفرات قبلی میشوند در میان کارگرانی که از قبل باقی ماندهاند روی خوش نمیبینند و محیط کار یک محیط ناامن میشود.»
اینهمه در حالیست که اعتصاب کارگران پیمانی صنعت نفت ادامه دارد. شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت در بیانیهای تأکید کرد که «اعتصاب ما با دو خواست فوری افزایش ۷۹ درصدی مزد و بیست روز کار و ده روز استراحت و برای پیگیری دیگر مطالباتمان ادامه دارد و ما با اعتصابمان امسال روز جهانی کارگر را هم گرامی داشتیم.»
در این بیانیه تأکید شده که «ما کارگران درد داریم، مطالبه داریم، از گرانی و زورگویی های پیمانکاران مفتخور جانمان به لب رسیده است و بر روی خواستهایمان مصر هستیم.»
شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت همچنین افزوده که بازداشت شماری از پیمانکاران در پارس جنوبی به دلیل اختلاف دیرینه قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران با دیگر پیمانکاران این منطقه صورت گرفته است.
در بیانیه این تشکل صنفی آمده که «قرارگاه خاتم الانبیاء میکوشد که با کنار زدن پیمانکاران کل بساط چپاول و غارت در نفت را خود در دست داشته باشد در مقابل پیمانکاران هم سعی میکنند خود را به اعتصاب ما کارگران بچسبانند تا حریف را عقب بزنند.»
شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت با تأکید بر اینکه تهدید و اخراج و تفرقهافکنی بین میان کارگران بینتیجه است، افزوده که «اتکاء ما به حمایت های دلگرم کننده مردمی است و با چنین توطئههایی نمیتوانند خدشهای در این حمایتها از اعتصابات بر حق ما کارگران ایجاد کنید. ما اجازه نمیدهیم. بدانید که اعتصابات ما بدون شک حمایت همکاران دیگر شاغل در نفت و در دیگر مراکز کارگری را همراه دارد و این حق طلبی سراسری است بنابراین فکری به حال خود کنید.»
اعتصابات سراسری کارگران پیمانی نفت از اول اردیبهشت آغاز و طی دو هفته گذشته دهها هزار کارگر در بیش ۱۰۰ شرکت پیمانکاری صنایع نفت، گاز و پتروشیمی دست از کار کشیدند و اعتصاب کردند. این اعتصاب که به «کمپین ۱۴۰۲» و «کمپین ۲۰۱۰» معروف شده است در اعتراض به عدم افزایش دستمزد، وضعیت بد معیشتی، عدم توجه حکومت به مطالبات آنها و تحقق نیافتن وعدههای مقامات و مسئولان آغاز شده و همچنان در حال گسترش است.
اصلیترین خواسته کارگران اعتصابکننده صنعت نفت افزایش ۷۹ درصدی دستمزدها، ۱۰ روز استراحت در مقابل ۲۰ روز کار، بیمه، بهبود وضعیت ایاب و ذهاب، غذا، بهداشت و خوابگاهها است.
اتحادیه آزاد کارگران ایران روز جمعه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ با انتشار فهرست کارگاهها و شرکتها خبر داد که کارگران در هفته نخست اردیبهشت دستکم در ۱۱۰ واحد صنعتی و تولیدی اعتصاب کردند. بیشتر این واحدها در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، نیروگاهها و معادن مس فعال هستند.
همزمان اعتصابات و اعتراضاتی در دیگر اصناف نیز آغاز شده است. در روزهای گذشته شماری از رانندگان شهرداری، پرستاران، بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی و بازنشستگان شرکت مخابرات ایران دهها تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف برگزار کردند.
روز پنجشنبه چهاردهم اردیبهشتماه نیز جمعی از کارگران نگهداری خط و ابنیه فنی راه آهن درود کرمان، دست به اعتصاب زده و با برگزاری تجمع در یکی از ایستگاه های راه آهن، خواستار رسیدگی به مطالباتشان شدند. همچنین گروهی از کارگران شرکت کاغذ پارس هفت تپه، در اعتراض به عدم تحقق مطالباتشان، اعتصاب کردند. از سوی دیگر، شماری از کشاورزان در شهرستان لامرد، مقابل فرمانداری این شهرستان و جمعی از شهروندان در شوش در یکی از بیمارستان های این شهرستان، به صورت جداگانه دست به تجمع اعتراضی زدند.