الکسی دانیلوف دبیر شورای امنیت ملّی اوکراین شنبه سوم ژوئیه (۱۳ خرداد) در یک مصاحبه تلویزیونی گفت، کارشناسان در بررسی پهپادهای انتحاری «شاهد» که به شهرها حمله میکردند دریافتهاند برخی قطعات آنها ساخت ایران یا روسیه نیستند و به احتمال زیاد در کشورهای متحد اوکراین ساخته شدهاند.
وی توضیح داد این احتمال هم وجود دارد که پهپادها پیش از شروع جنگ به روسیه تحویل داده شده باشند، زیرا بطور عمده در سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ تولید شدهاند.
دانیلوف تأکید کرد که بررسی اینکه چگونه قطعات یدکی غربی که مسکو میتواند برای پهپادها استفاده کند، با وجود تحریمها در اختیار روسیه یا ایران قرار میگیرد، حیاتی است.
گزارشهای مؤسسه بریتانیایی «تحقیقات تسلیحات جنگی» نشان میدهد که پهپادهای «شاهد» فروخته شده توسط ایران به روسیه «با موتوری حرکت میکنند که با فناوری آلمانی ساخته شده و ایران این فناوری را حدود ۲۰ سال پیش از کانالهای غیرقانونی به دست آورده است.»
هرچند به نظر میرسد روسیه در دومین سال پس از حمله به اوکراین با کمبود تجهیزات و مهمات روبرو شده است اما یوری ایحنات سخنگوی نیروی هوایی اوکراین میگوید مسکو به اندازه کافی پهپاد انتحاری ساخت جمهوری اسلامی در اختیار دارد زیرا هر روز حملاتی انجام می دهد تا دفاع هوایی اوکراین را تضعیف کند.
مقامات جمهوری اسلامی بطور رسمی ارسال ادوات نظامی برای روسیه را انکار میکنند.آنها نیز مدعیاند آنچه روسیه در اختیار دارد پیش از تجاوز نظامی این کشور علیه اوکراین در اختیار آن قرار گرفته است.
اخیراً ویدئویی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که در آن یکی از مسئولان نیروی هوافضای سپاه پاسداران با اشاره به ارسال پهپادهای سپاه به روسیه میگوید: «چین هم ۱۵ هزار پهپاد شاهد ۱۳۶ سفارش داده است.»
در این ویدئو که تاریخ دقیق آن مشخص نیست و به نظر میرسد مربوط به یک بازدید در «پارک هوافضا سپاه» باشد این سپاهی تأکید میکند: «ما عرضه نداریم پراید بفروشیم لااقل با پهپاد خرج مملکت را در بیاوریم.»
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی اواسط آبان ۱۴۰۱ گزارش منابع غربی مبنی بر ارسال موشک و پهپاد به روسیه را «کاملاً غلط» و «هیاهو» خواند اما تأیید کرد «ایران ماهها قبل از آنکه جنگ اوکراین شروع شود، تعدادی پهپاد به روسیه فروخته است.»
در همان مقطع بریتانیا، آلمان و فرانسه در حمایت از درخواست اوکراین طی نامهای به دبیرکل سازمان ملل خواستار انجام تحقیق درباره پشتیبانی نظامی جمهوری اسلامی از روسیه شدند اما مسکو با این تحقیقات مخالفت کرد.
ولودیمیر زلینسکی رئیس جمهوری اوکراین اخیراً در یک پیام ویدئویی خواست حکومت ایران از پشتیبانی روسیه در جنگ اوکراین دست بردارد.
