احمد رأفت – «ایران بیپرده» عنوان نمایشگاهی از عکسهای فرناز دمنابی در گالری «آرتس این پروگرس ۲۹» در شهر میلان، در شمال ایتالیا است. این نمایشگاه دو سری از عکسهای این هنرمند ۲۹ ساله ایرانی را در بر میگیرد. فرناز دمنابی فارغالتحصیل رشته گرافیک ار دانشگاه هنر تهران است.
بخشی از عکسهای این نمایشگاه بر زندگی روزمره دختران و زنان تمرکز دارد. در مجموعه اول با نام «ایران بدون پرده» عکسهایی از زندگی روزمره زنان را در خانه و محل کار، در شهر یا روستا شامل میشود. بسیاری از عکسهای این بخش موضوعاتی مانند تبعیض علیه زنان را برجسته میکند: بازار کار، شکاف جنسیتی در دستمزدها، و ناتوانی در به رسمیت شناختن سهم خاموش آنها در بخشهای کلیدی اقتصاد ایران و حضور پررنگ زنان در بخشهایی مانند برداشت زعفران یا قالیبافی.
شماری از این عکسها پردیس تهران را به تصور میکشند. منطقهای که برخلاف نامی که به آن دادهاند با تخریب اکوسیستم کوهستانی، زیستگاههای طبیعی و ساختمانسازی بدون رعایت ابتدائیترین ضوابط شهرسازی مدرن، به خوابگاهی برای مهاجرینی که به تهران کوچ کردهاند تبدیل شده است.
بخش عکسهای هنری با نام «بهشت گم شده» بازی با چادر و فرش است. این عکسها، زنی را با چادر سفید با نقش و نگاری آراسته که مقابل یک قالیچه ایرانی ایستاده به تصویر میکشند و شاید چشمگیرترین عکسهای این نمایشگاه باشند. این تصویر از پشت زن گرفته شده و نقش چادرش که کاملا او را میپوشاند، با طرح گلدار متراکم قالی درهم آمیخته است.
این نخستین نمایشگاه انفرادی فرناز دمنابی است که قبلا در چند کشور چون چین و آمریکا در نمایشگاههای گروهی حضور داشته است. فرناز دمنابی به خبرگزاری رویترز میگوید «این عکسها در مشهد که محافظهکارترین شهر ایران است گرفته شده است.» او در ادامه همین گفتگو میافزاید: «به نظر من، زنان در ایران از جنبههای مختلفی نامرئی هستند، اما بسیار قدرتمند و شجاعاند.»
فرناز دمنابی میگوید او عکاس شد تا بتواند زندگی مردم عادی را به مخاطبان بیشتری نشان دهد. این عکاس جوان که در تهران زندگی میکند برای گرفتن این تصاویر به نقاط مختلف ایران سفر کرده تا علاوه بر عکاسی در زمینههای دیگر، زندگی زنان ایرانی را نیز ثبت کند. در تمام کارهای این هنرمند جوان، زنان نقش اصلی را بازی میکنند. در این تصاویر به گفته یک منتقد ایتالیائی «دمنابی هم زن را به تصویر میکشد و هم به او ادای احترام میکند.» در مقدمه کاتالوگ این نمایشگاه آمده است که عکسهای فرناز دمنابی «به همان اندازه ظریف و قدرتمندند که معلق بین گذشته و آینده» هستند.
یادآوری میشود که این عکسها پیش از آغاز اعتراضات سراسری اخیر گرفته شدهاند. نمایشگاه «ایران بدون پرده» تا ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۳ ( ۶ امرداد) ادامه خواهد داشت.