وبسایت «دفنس پست» ۲۷ ژوئیه (ششم تیرماه) گزارش داد جمهوری اسلامی اقدام به ارسال پهپاد برای شبه‌نظامیان جبهه پولیساریو می‌کند که چندین دهه است برای جدا کردن صحرای غربی از مراکش مبارزه می‌کنند.
جمهوری اسلامی برای دهه‌ها درگیر رویارویی نامتقارن با رقبای منطقه‌ای در سراسر خاورمیانه بوده و همواره نفوذ خود را با حمایت از گروه‌های چریکی خارجی هم با تأمین تجهیزات و هم با آموزش نظامی گسترش داده است. ارسال پهپاد به شمال آفریقا نیز با همین هدف انجام می‌شود که تضعیف مراکش به عنوان یکی از متحدان سرسخت غرب در این قاره در مرکز آن قرار دارد.
جمهوری اسلامی همچنین در کشورهایی مانند سنگال، جمهوری آفریقای مرکزی و نیجریه نیز با تسلیح و آموزش گروه‌های شورشی شیعه، نقشه‌‌ای را که در منطقه خاورمیانه پیش برده، تکرار می‌کند و به این ترتیب در یک منطقه استراتژیک و غنی از منابع در مجاورت خطوط حیاتی کشتیرانی غربی در اقیانوس اطلس به دنبال نفوذ و محکم کردن جای پای خود است.
تأمین پهپاد برای جبهه پولیساریو توسط جمهوری اسلامی یک خطر جدی برای پادشاهی مراکش به شمار می‌رود. این گروه شبه‌نظامی که رهبران آن از متحدان انقلاب اسلامی به شمار می‌روند، سال‌هاست برای جدا کردن صحرای غربی از مراکش مبارزه می‌کند و از حمایت الجزایر، رقیب و مخالف منطقه‌ای مراکش، نیز برخوردار است.
در این گزارش همچنین آمده است که خرابکاری‌های جمهوری اسلامی ایران برای تقویت افراطی‌گری و عضوگیری از میان اقلیت شیعه در مراکش به عمق بیشتری در داخل این کشور می‌رسد.
از سوی دیگر، رژیم ایران معاملات اقتصادی و نظامی بلندمدت با الجزایر دارد و تهران نیز به فروش پهپادهای نظامی خود به الجزایر اعتراف کرده است. عمر منصور از مقامات سابق پولیساریو سال گذشته با افتخار می‌گفت که این گروه پهپادهای ایرانی را تحویل می‌گیرد و آنها را برای هدف قرار دادن نیروهای امنیتی مراکش مستقر می‌کند.
مقامات ارشد مراکش می‌گویند رژیم ایران از نیروهای نیابتی حزب‌الله لبنان برای ارائه آموزش نظامی و پشتیبانی از جبهه پولیساریو مستقر در اردوگاه آوارگان «تندوف» در الجزایر استفاده می‌کند. پیشینه‌ی این حمایت که به سال ۲۰۱۷ بر می‌گردد به شدت رَباط را عصبانی کرد بطوری که مراکش در مه ۲۰۱۸ برای سومین بار روابط دیپلماتیک خود را با ایران به دلیل حمایت از جبهه پولیساریو قطع کرد. تهران اما در ادامه فعالیت‌های خود، واحدهایی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در الجزایر مستقر کرده تا آموزش اعضای پولیساریو را ادامه داده و تقویت کند.
همچنین اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد الجزایر باندهای فرودگاهی کم‌استفاده خود را در مناطق متروک در نزدیکی مرز مراکش برای عملیات پهپادها آماده کرده است.
مقامات مراکشی همچنین ارسال هوایی محموله‌های تجهیزات نظامی را از ایران به کشورهای نامشخص در شمال آفریقا ردیابی کرده‌اند. این محموله‌ها که از طریق الجزایر به پولیساریو تحویل داده شده، شامل هواپیماهای بدون سرنشین، تجهیزات رادار و سامانه‌های موشکی بالستیک بوده‌اند.
گزارش «دفنس پست» همچنین می‌افزاید حمایت فزاینده جمهوری اسلامی ایران از الجزایر و جبهه پولیساریو نه تنها امنیت مراکش، بلکه ثبات منطقه را نیز تهدید می‌کند. مراکش از دیرباز به عنوان یک کشور مسلمان‌نشین میانه‌رو با رشد اقتصادی سریع و روابط اقتصادی گسترده با کشورهای آفریقایی، یک سنگر راهبردی در شمال آفریقا به شمار می‌رفته است. این زمینه‌های اقتصادی و سیاسی، پادشاهی مراکش را به حلقه اتصال استراتژیک و قابل اعتماد بین ایالات متحده آمریکا و اروپا و آفریقا تبدیل کرده است.
تلاش‌های رژیم ایران برای بی‌ثبات کردن مراکش با خصومت تهران علیه اسرائیل نیز همخوانی دارد. روابط مراکش و اسرائیل پس از امضای «پیمان ابراهیم» در سال ۲۰۲۰ به سرعت در حوزه‌های دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی گسترش یافته است. این پیمان به همکاری غیررسمی چند ده ساله بین مراکش و اسرائیل رسمیت بخشید و بر نقش پادشاهی مراکش در سیاست ایالات متحده برای تقویت روابط با متحدان استراتژیک و کلیدی خود در خاورمیانه تأکید کرده است. این واقعیت که «پیمان ابراهیم» شامل دو کشور آفریقایی (مراکش و سودان) می‌شود، بیانگر اهمیت استراتژیک سیاست‌های واشنگتن برای این قاره است.
اکنون نیز توافق اخیر عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران برای عادی ساختن روابط دیپلماتیک ممکن است فشار بر برخی نقاط درگیری در خاورمیانه را کاهش دهد، اما بعید به نظر می‌رسد که اثری بر فعالیت‌های توسعه‌طلبانه‌ی رژیم ایران در آفریقا داشته باشد.
«دفنس پست» در پایان تأکید می‌کند که در سال‌های اخیر، مباحث ژئوپلیتیک آفریقا بر آنچه ایالات متحده و متحدان اروپایی آن می‌توانند یا باید برای مقابله با فعالیت‌های جمهوری خلق چین و تا حدی روسیه در این منطقه انجام دهند، متمرکز شده است. اما سیاست توسعه‌طلبانه‌ی رژیم ایران برای خرابکاری در آفریقا که با موضوع ارسال پهپادهای نظامی به جبهه پولیساریو برجسته شده، مستلزم بررسی بیشتریست.
به نظر می‌رسد بر اساس چنین تحرکاتی از سوی رژیم است که سردار رضا طلایی‌نیک معاون توسعه مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی و امور مجلس وزارت دفاع هفتم تیرماه در یک سخنرانی مدعی شد «نظام جمهوری اسلامی از نظر دارا بودن قدرت دفاعی جزو ۱۰ کشور برتر دنیاست.»
«عُرضه پراید فروختن نداریم لااقل پهپاد بفروشیم خرج مملکت در بیاد!»
یکی از مسئولان نیروی هوافضای سپاه پاسداران با اشاره به ارسال پهپادهای سپاه به روسیه می‌گوید چین هم ۱۵ هزار پهپاد شاهد ۱۳۶ سفارش داده است.
در ویدئویی که تاریخ دقیق آن مشخص نیست و به نظر می‌رسد مربوط به یک بازدید… pic.twitter.com/e4JNkcEk1h
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 4, 2023
با وجود تحریم‌های آمریکا، روزنامه «الجریده» چاپ کویت به نقل از یک منبع آگاه در وزارت دفاع جمهوری اسلامی گزارش داد که جمهوری خلق چین ۳۰ هزار پهپاد از جمهوری اسلامی ایران خریداری می‌کند.
این منبع توضیح داد که «چین پیش از این برای خرید ۱۵ هزار پهپاد ایرانی قراردادی امضا کرد و چند روز پیش نیز قرارداد مشابهی با همین تعداد امضا کرده است.»
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اخیراً در حال تجهیز ریزپرنده‌هاست تا قابلیت حمل مهمات جنگی پیدا کنند. یکی از آنها مولتی روتور «اربعین» است که قدرت حمل ۷ کیلوگرم بمب و نارنجک را دارد.
مرکز مقاومت ملّی اوکراین اواخر اردیبهشت اعلام کرد که جمهوری اسلامی به دنبال مونتاژ پهپادهای انتحاری مورد نیاز روسیه در خاک بلاروس است.
