سازمان ثبت احوال جمهوری اسلامی در وبسایت خود فهرستی از اسامی شامل نام و نام‌خانوادگی را اعلام کرد که صاحبان آن باید اقدام به تغییر آنها کنند.
طبق اعلام این سازمان، انتخاب نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد و همچنین عناوین و القاب و نام‌های زَننده و مستهجن یا نامتناسب با جنسِ شخص ممنوع است.
بنا بر دستورالعمل اعلام شده، تشخیص نام‌های ممنوع با شورای عالی ثبت احوال است و این شورا نمونه‌های آن را تعیین و به سازمان ثبت احوال اعلام می‌کند.
همچنین اشاره شده انتخاب نام در مورد اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.
بر این اساس استفاده از نام‌هایی مثل «عبدالات» و «عبدالعزی» به این دلیل که لات و عزی نام دو بت در مکه در دوران قبل از اسلام است و «موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد» ممنوع است.
اسامی مرکبی که عرفاً یک نام محسوب نمی‌شوند (اسامی مرکب ناموزون) مانند: «سعید بهزاد، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز» نیز ممنوع است.
استفاده از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان مانند «سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار و یا سروان محمد و شهردار علی» نیز ممنوع است. همچنین استفاده از القاب مثل «ملک‌الدوله، خان یا شوکت‌الملک، حاجیه سلطان و سلطانعلی» نیز ممنوع اعلام شده است.
بر اساس اعلام سازمان ثبت احوال «اسامی زننده و مستهجن» شامل نام‌هایی است که بر حسب زمان و مکان مستهجن تشخیص داده شوند و باید به تأیید شورای عالی ثبت احوال برسد. «گرگ، قوچی، لات، خونریز، چنگیز، صد تومانی ، گت آقا، کنیز، گدا» مثال‌هایی از اسامی ممنوعه هستند.
همچنین استفاده از اسم «ماشاءالله» برای زنان و یا «اشرف» و «اکرم» برای مردان ممنوع شده است. به کار بردن «قلی، غلام، ذولف و قوچ» در اسامی نیز کلمات زائد و غیرضروری نامیده شده‌اند.
ثبت احوال اعلام کرده هم‌نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده و هم‌نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده ممنوع است.
در یکی از بندها اعلام شده تغییر نام کسانی که تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر کرده است مانعی ندارد. پیشوند «عبد» خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می‌تواند تقاضای حذف آن را کند.
این خبر که بازتاب زیادی در فضای عمومی داشت با یک اطلاعیه تکمیلی از سوی سازمان ثبت احوال همراه شد. این سازمان یکشنبه ۱۸ تیرماه اعلام کرد: «هیچ اجباری در تغییر نام وجود ندارد و صرفاً دارندگان اسامی که مغایر ارزش‌های اسلامی و یا القاب و نام‌های زننده و مستهجن یا نامناسب هستند- در گذشته این اسامی گذاشته می‌شد- می‌توانند با مراجعه به سازمان ثبت احوال اسامی خود را تغییر دهند و هیچ اجباری وجود ندارد.»
