پس از برکناری محمد بازوم رئیس جمهوری نیجر در پی یک کودتای نظامی که حدود دو هفته پیش روی داد با دخالت دولت‌های همسایه و گروه‌های مسلّح نیابتی بحران در این کشور پر آشوب رو به گسترش است.
بحران در این کشور زمانی بیشتر حاد شد که کودتاچیان و طرفداران آنها پرچم‌های روسیه و تصاویری از ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه را بالا بردند و همزمان گزارش‌هایی منتشر شد که مزدوران «واگنر» برای کمک به آنها عازم نیجر شده‌اند.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفته مزدوران واگنر به دنبال استفاده از بی‌ثباتی ناشی از کودتا در نیجر هستند. با این حال افزود فکر نمی‌کند روسیه یا گروه واگنر نقشی در تحریک به کودتای نیجر داشته باشند.
علاوه بر مزدوران واگنر، بورکینافاسو و مالی نیز از کودتاچیان حمایت می‌کنند. هر دو کشور هشدار داده‌اند که هرگونه مداخله نظامی در نیجر، «به معنی اعلان جنگ» است. دولت فرانسه که از کودتا در نیجر زیان دیده اعلام کرده است که کمک‌های اقتصادی به بورکینافاسو را قطع خواهد کرد.
برخی منابع گزارش دادند ارتش الجزایر به سمت نیجر در حرکت است.
در این میان، برخی منابع مدعی شدند که نیروهای نیابتی وابسته به جمهوری اسلامی نیز به سمت نیجر سرازیر شده‌اند.
ولید فارِس تحلیلگر سیاسی آمریکایی لبنانی‌تبار و استاد دانشگاه دفاع ملّی در واشنگتن می‌گوید، «نشانه‌هایی از ورود نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی به مناطقی از نیجر وجود دارد.»
وی روز سه‌شنبه هشتم اوت (۱۷ امرداد) در «ایندیپندنت عربی» گزارش داد، «نیروی قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به موازات گروه واگنر برای استقرار در نیجر آماده می‌شود.
ولید فارِس همچنین در توییتی با اشاره به «پیچیده شدن اوضاع» در نیجر توضیح داد شبه‌نظامیان رژیم ایران از عوامل عرب‌زبان شامل شبه‌نظامیان مستقر در لبنان، سوریه، عراق و یمن استفاده خواهند کرد. به گفته این تحلیلگر، شبه‌نظامیان لبنانی وابسته به جمهوری اسلامی که به زبان فرانسوی صحبت می‌کنند، ظرفیت مهمی برای این شبه‌نظامیان به شمار می‌روند.
Sources projecting the #Quds force to deploy assets in #Niger in parallel to #Wagner.
Among these assets the Iranian militia would use Arabic speaking elements from militias based in #Lebanon, #Syria, #Iraq and #Yemen. Arabic is less alien to the locals than Farsi.
Among them a… pic.twitter.com/xW6T8Rojq9
— Dr Walid Phares (@WalidPhares) August 7, 2023
نیروهای «قدس» سپاه به ویژه در یک دهه گذشته نفوذ زیادی در سومالی و سودان و همچنین کنیا داشتند. یکی از برنامه‌های جمهوری اسلامی همواره نفوذ به آفریقا با هدف ضربه زدن به منافع آمریکا و اسرائیل بوده است.
برخی منابع از احتمال اقدام نظامی فرانسه در نیجر خبر دادند. با این حال کشورهای آلمان و ایتالیا راه حل دیپلماتیک را برای حل بحران نیجر پیشنهاد داده‌اند. برخی دولت‌های آفریقایی نیز اعلام کرده‌اند که مداخله نظامی را نخواهند پذیرفت.
محمدعلی الحوثی از اعضای ارشد شبه‌نظامیان حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی آنچه را در نیجر می‌گذرد، «انقلاب آزادیبخش» در برابر فرانسه و غرب خواند.
وی گفته «هر اقدام نظامی برنامه‌ریزی شده از سوی فرانسه در نیجر گامی جسورانه چه به شکل مستقیم چه در قالب حمایتی، علیه اراده مردمی آزادیبخش در غرب آفریقا و چه بسا کل آفریقا خواهد بود.»
پایگاه خبری «آتلانتیک» کودتای نیجر را زنگ خطری برای غرب خوانده و می‌نویسد روسیه از این شرایط بهره‌برداری خواهد کرد.
