همزمان با اولین سالگرد خیزش آزادیخواهانه در ایران در شرایطی که نمایندگان جمهوری اسلامی برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به آمریکا رفتند جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نیویورک با وزیر خارجه جمهوری اسلامی ملاقات کردند.
یک ویدئو کوتاه از دیدار بورل و امیرعبداللهیان در نیویورک منتشر شده که نشان می‌دهد به گرمی دستان هم را می‌فشارند و خوش و بش می‌کنند. همچنین بورل دست پشت کمر امیرعبداللهیان، وزیر خارجه «قاضی مرگ»، می‌گذارد و با هم عکس می‌گیرند.
در یکی از تصاویر خنده‌های بورل کاملاً دیده می‌شود و در حالی که دستیارش انریکه مورا با تمام ظرفیتی که دهانش دارد در حال خوردن خوراکی‌هایی است که روی میز برای پذیرایی چیده شده است.
امیرعبداللهیان با جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کرد pic.twitter.com/titC12nxLI
— خبرگزاری ایرنا (@IRNA_1313) September 20, 2023
جلسه که تمام شد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ایکس نوشت که در این دیدار ضمن «محکوم کردن» بازداشت‌های خودسرانه اتباع اتحادیه اروپا، خواستار «یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای برجام» و «توقف همکاری‌های نظامی با روسیه» شده است.
این اظهارات اما با خنده‌های بورل و پرخوری‌های انریکه مورا در جلسه تناقض دارد! بدیهی است رژیم ایران پیام ضعف اروپایی‌ها را دریافت می‌کند و نه تنها فهرست بلند تهدیدات خود را متوقف نمی‌کند بلکه متوجه خواهد شد که اراده‌ی جدّی برای مقابله با آن نزد اروپایی‌ها وجود ندارد و اگر هم چنین اراده‌ای وجود داشته باشد، رغبتی برای عملی کردن آن ندارند.
در همین ارتباط نوربرت روتگن عضو کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان در ایکس نوشت قرار گرفتن بورل کنار امیرعبداللهیان تصویری از سیاست غلط و ناصادقانه‌ی اروپاست. وی تأکید کرده «دیدار بورل با نماینده ملاها درست چند روز پس از روز مهسا شرم‌آور است.»
The misled and dishonest European #Iran policy in one picture. Just days after #MahsaDay Borrell shakes hands with Mullah Foreign Minister Amir-Abdollahian – what a disgrace! https://t.co/nf5EsSwlFO
— Norbert Röttgen (@n_roettgen) September 20, 2023
نشریه «فارین پالیسی» (سیاست خارجی) در مورد مواضع مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقابل رژیم ایران می‌نویسد «سیاست بورل در قبال ایران تا کنون زیر سلطه اقدامات او برای احیای برجام با اصرار آلمان، فرانسه و بریتانیا و شرکای اروپایی توافق بوده است اما همزمان رژیم ایران در حال سرکوب معترضانی است که خواسته‌ی اصلی آنها تغییر رژیم است، اقدام به ارسال پهپاد به روسیه در جنگ علیه اوکراین می‌کند و شهروندان اروپایی را با هدف اخاذی گروگان می‌گیرد.»
در بخشی از این گزارش آمده «فارین پالیسی دریافته است که بورل هیچ فوریتی از سوی دولت‌های اروپایی برای تغییر استراتژی موجود خود نمی‌بیند… هرچند اگر کشورهای عضو اتحادیه خواهان تغییر در سیاست‌های او هستند، می‌توانستند آن را مطرح کنند اما تا کنون هیچ فشار واقعی برای بازنگری در این وضعیت وجود نداشته است.»
آنچال فورا نویسنده این گزارش در ادامه می‌نویسد «با وجود این شرایط، سیاست بورل بطور قابل توجی تحت نظارت عمومی قرار دارد. کورنلیوس آدبهر کارشناس مسائل ایران و عضو غیرمقیم کارنگی اروپا استدلال می‌کند «از سپتامبر سال گذشته، پس از کشته شدن مهسا امینی، فضای عمومی در اروپا به یک عامل تعیین‌کننده تبدیل شده است.» وی تأکید کرده «دهه‌ها بود، سیاست در مورد ایران خارج از دید عمومی انجام می‌شد، اما به نظر می‌رسد اکنون باید افکار عمومی را در نظر گرفت.»
یکسال بعد از سفر به تهران؛ جوزپ بورل خودش و اروپا را سر کار گذاشته است؟!
– جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یکسال بعد از سفر به تهران در گفتگوی تلفنی با وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مورد اهمیت مذاکرات برجام و تنش‌زدایی در برنامه هسته‌ای و ضرورت همکاری با آژانس بین… pic.twitter.com/UViPgRAGuF
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 5, 2023
در همین ارتباط، دولت سوئد و اتحادیه اروپا برای ۵۰۰ روز گروگانگیری یوهان فلودروس شهروند سوئدی در ایران را مخفی نگه‌داشتند تا اینکه روزنامه «نیویورک تایمز» آن را افشا کرد. جوزپ بورل اواسط شهریور بعد از علنی شدن این گروگانگیری خواستار آزادی «فوری» فلودروس شد!
فارین پالیسی می‌نویسد کمتر کسی شک دارد که ایران قصد دارد فلودروس را با حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت در تابستان خونین ۶۷ مبادله کند. نوری به اتهام «جنایت جنگی» و «قتل عمد» در سوئد محاکمه و به حبس ابد محکوم شده است.
بارت گروتویس نماینده هلندی پارلمان اروپا می‌گوید تا وقتی رژیم ایران بدون هیچ دلیلی شهروندان اروپایی را گروگان می‌گیرد نباید اجازه دهیم آنها به ایران سفر کنند. وی پیشنهاد داده که باید سفرای رژیم ایران از اروپا اخراج شوند و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اروپا قرار بگیرد و علی خامنه‌ای نیز به دلیل نقض حقوق بشر تحریم شود.
اوین اینجر عضو پارلمان اروپا، بورل را متهم به «دیپلماسی خاموش» می‌کند و می‌گوید «اساساً هیچ کاری انجام نداده است.» اینجر با اشاره به وعده اتحادیه اروپا مبنی بر پافشاری بر اصول بنیادین این اتحادیه درباره حقوق بشر گفت: «سکوت کردن به منزله تبعیت است.»
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و از حامیان سرسخت معامله اتمی با جمهوری اسلامی در اظهاراتی تازه با ابراز ناامیدی از گفتگو با جمهوری اسلامی برای «احیای برجام» گفت «مذاکرات به بن‌بست رسیده است.»https://t.co/a4ZQYjNMxg pic.twitter.com/CTAv9MtkEi
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 15, 2022
پیتر استانو سخنگوی کمیسیون اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی به «فارین پالیسی» گفت که سیاست اتحادیه اروپا در قبال ایران «بسیار حیاتی» است. وی توضیح می‌دهد: «ما در سال جاری چندین دور تحریم علیه ایران اعمال کرده‌ایم، هم به دلیل نقض حقوق بشر و هم برای حمایت نظامی ایران از تجاوز روسیه به اوکراین. اما هر تغییری در سیاست موجود تنها می‌تواند به اتفاق آرای ۲۷ کشور عضو ایجاد شود.»
احمدرضا جلالی یک ایرانی دوتابعیتی سوئدی است که در ایران محکوم به اعدام شده است. همسرش ویدا مهران‌‌نیا به «فارین پالیسی» می‌گوید «دولت سوئد هرگز درباره کاری که آنها انجام می‌دهد به ما چیزی نمی‌گوید. فکر می‌کنم اگر متحد باشیم، می‌توانیم حمایت بیشتری دریافت کنیم، بیشتر به عزیزان‌مان کمک کنیم.» جلالی بیش از ۲۶۰۰ روز است که در ایران پشت میله‌های زندان اسیر است.
کاملاً واضح است سیاستی که بورل و وزرای خارجه اتحادیه اروپا اتخاذ کرده‌اند، رژیم ایران را از بازداشت شهروندان اتحادیه اروپا منصرف نمی‌کند. با این حال، برای تغییر این سیاست بی‌میلی وجود دارد. شماری از تحلیلگران معتقدند «برخی کشورهای اروپایی نمی‌خواهند ایران در آغوش روسیه و چین بیفتد.»
برای همین آنها حتا پس از اعتراضات گسترده داخل ایران همچنان برای احیای برجام اصرار دارند و برای جمهوری اسلامی آغوش باز کردند.
به گفته دو منبع در اتحادیه اروپا، بورل عصبانی است. آنها اشاره می‌کنند که انتقادات مربوط به ربوده شدن دیپلمات اروپایی و محرمانه نگه‌داشتن آن باید متوجه مقامات سوئدی باشد، نه دفتر وی. برخی منابع می‌گویند بورل از اینکه «نیویورک تایمز» هویت فردی را که در ایران گروگان گرفته شده افشا کرد عصبانی است.
در پایان گزارش «فارین پالیسی» آمده در بروکسل دو جریان فکری درباره نحوه برخورد با رژیم ایران وجود دارد. شماری از نمایندگان پارلمان اتحادیه اروپا معتقدند، سیاست‌های فعلی اروپا شکست خورده و رویکرد تنبیهی شدیدتری در قبال رژیم ایران مورد نیاز است. اما برخی معتقدند باید رژیم ایران را از چین دور نگه داشت و همچنان از برجام استفاده کرد. با این حال شمار حامیان دیدگاه دوم رو به کاهش است اما به نظر می‌رسد بورل فعلاً همچنان به آن متعهد است.
