شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشستی که روز دوشنبه ششم نوامبر (۱۵ آبانماه) درباره جنگ اسرائیل و حماس برگزار شد به توافق «آتشبس» و توقف جنگ غزه نرسید.
پیشنویس این قطعنامه را ۱۰ عضو غیردائم شورای امنیت ارائه دادند اما آمریکا و بریتانیا که از حق وتو برخوردارند با آن مخالفت کردند.
این در حالیست که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل میگوید با «وقفه کوتاه تاکتیکی» در جنگ موافقت میکند. در این طرح، دالانی برای انتقال غیرنظامیان به جنوب غزه باز میشود و تیمهای امدادی کمکهای بشردوستانه را از مرز رفح به این باریکه منتقل میکنند.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گزارش داد با وجود بیش از دو ساعت گفتگو پشت درهای بسته، اختلافات اما باقی ماند. ایالات متحده خواستار «وقفهی بشردوستانه» است در حالی که بسیاری از اعضای شورا خواستار «آتشبس بشردوستانه» برای ارائه کمکهای ضروری و جلوگیری از مرگ و میر بیشتر غیرنظامیان در غزه هستند.
«آتشبس» در عرف «جنگ و صلح» و طبق حقوق بینالملل به معنی پایان جنگ و الزام طرفین به رعایت آن و مقررات «آتشبس» است در حالی که «وقفه» فقط برای کمکرسانی به غیرنظامیان در حین جنگی است که ادامه خواهد داشت.
رابرت وود معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل پس از نشست شورای امنیت به خبرنگاران گفت: «ما در مورد وقفههای بشردوستانه صحبت کردیم و علاقمندیم که در این زمینه متنی را تهیه کنیم اما در شورا در مورد اینکه آیا این قابل قبول است یا نه، اختلاف نظر وجود دارد.»
نیکولاس دی رویر سفیر فرانسه در سازمان ملل، خواستار آتشبس انساندوستانه در غزه شد. روشن است که این موضع سفیر فرانسه در همسویی با آمریکا و بریتانیا نیست.
جان کربی سخنگوی کمیته امنیت ملی کاخ سفید یکبار دیگر گفته که آمریکا معتقد است «آتشبس کامل در شرایط فعلی مناسب نیست.»
مارتین گریفیتس رئیس امداد سازمان ملل متحد که خواستار آتشبس در غزه است تأکید کرده حماس باید ۲۴۰ گروگان را آزاد کند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد اوایل روز دوشنبه به خبرنگاران گفت که خواستار آتشبس فوری بشردوستانه در غزه و توقف تشدید رو به افزایش تنشها است که از کرانه باختری، لبنان و سوریه تا عراق و یمن در جریان است.
گوترش در جلسه شورای امنیت نیز گفت که قوانین بینالمللی بشردوستانه که خواستار حفاظت از غیرنظامیان و زیرساختهای ضروری برای زندگی آنهاست، به وضوح در حال نقض شدن است. وی تأکید کرد که «هیچیک از طرفین در درگیری مسلحانه بالاتر از این قوانین نیست.» او همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط گروگانهایی شد که گروه تروریستی حماس در حمله «هفتم اکتبر» آنها را از اسرائیل به غزه منتقل کرده و در بین آنها دهها کودک و افراد سالمند وجود دارد.
دبیرکل سازمان ملل هشدار داد «غزه به قبرستان کودکان تبدیل شده» و حماس را به دلیل استفاده از غیرنظامیان به عنوان «سپر انسانی» محکوم کرد و خواستار «آتشبس فوری» شد.
رویترز نیز در ارتباط با این سخنان گوترش و اشارهی وی در ارتباط با رسیدن تلفات در غزه به ۱۰ هزار نفر به نقل از وی نوشت که این منطقه در حال تبدیل شدن به «قبرستان کودکان» است.
UN Secretary-General António Guterres urges an immediate ceasefire in the Israel-Hamas conflict, as he warns that the Gaza Strip is becoming a “graveyard for children.”
One Palestinian child is killed every 10 minutes, Save the Children says.
🔗 https://t.co/K52pxV9kqD pic.twitter.com/YcmnHtLt6r
— Sky News (@SkyNews) November 7, 2023
مواضع گوترش هم در مورد جنگ و «آتشبس فوری» و هم در مورد آنچه از سوی منتقدان نگاه یکجانبه به سود حماس تفسیر میشود مورد انتقاد شدید مقامات اسرائیل قرار گرفته است.
الی کوهن وزیر خارجه اسرائیل در واکنش به سخنان گوترش در شبکه ایکس خطاب به وی نوشت: «شرم بر تو». او به بیش از ۳۰ کودک از جمله یک نوزاد اسرائیلی اشاره کرد که «شاهد کشته شدن والدین» خود توسط نیروهای حماس بودند و در نوار غزه به گروگان گرفته شدهاند.
کوهن در ادامه نوشت: «مشکل غزه حماس است، نه اقدامات اسرائیل که قصد دارد این گروه تروریستی را نابود کند.»
Shame on you @antonioguterres! More than 30 minors – among them a 9 month-old baby as well as toddlers and children who witnessed their parents being murdered in cold blood – are being held against their will in the Gaza Strip.
Hamas is the problem in Gaza, not Israel's actions…— אלי כהן | Eli Cohen (@elicoh1) November 6, 2023
در این میان، گوترش روز دوشنبه در مقرّ سازمان ملل خبر داد که کمپین ۱/۲ میلیارد دلاری برای کمک به غیرنظامیان محاصره شده در غزه به راه انداخته است.
جمهوری خلق چین که در ماه جاری ریاست شورای امنیت را بر عهده دارد و امارات متحده عربی نماینده عرب در این شورا، خواهان برگزاری نشست شورای امنیت در روز دوشنبه ۶ نوامبر شده بودند.
لانا نصیبه سفیر امارات متحده عربی در سازمان ملل گفت که همه ۱۵ عضو شورا کاملاً درگیر هستند و تلاشها برای کاهش شکافها و دستیابی به توافق بر سر یک قطعنامه ادامه خواهد یافت.
یکی از موارد مهم و به شدت ضدبشری در تاکتیکهای گروههای ترویستی از جمله حماس، و همچنین اکنون در جریان جنگ غزه، استفاده از امکانات غیرنظامی برای انجام عملیات نظامی است. تا کنون شواهد متعددی از حماس منتشر شده که علاوه بر جاسازی تسلیحات در بیمارستان و مدارس و موشکپرانی از مناطق غیرنظامی، از آمبولانس نیز برای انتقال سلاح و افراد مسلح استفاده میکند. آنها در پوشش امدادگر عملیات نظامی انجام میدهند. سوء استفاده نیروهای شبهنظامی از غیرنظامیان به عنوان «سپر انسانی» همواره تلفات را در درگیریها بالا برده و حماس نیز مانند دیگر گروههای مشابه از افزایش شمار کشتهشدگان و «شهیدسازی» به عنوان ابزار تبلیغاتی استقبال میکند.
