در شرایطی که دولت برای ضروری‌ترین هزینه‌های کشور از جمله تأمین ارز برای واردات دارو و پرداخت معوقات پرستاران و آموزگاران را ندارد اما همچنان با اهداف ایدئولوژیک، بودجه‌پاشی به نهادها و سازمان‌های بی‌خاصیت حکومتی ادامه دارد.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارشی از جزییات لایحه بودجه ۱۴۰۴ منتشر کرده که نشان می‌دهد مجموع بودجه‌پاشی به دستگاه‌های حوزه دین، ارشاد اسلامی و اوقاف در لایحه بودجه ۱۴۰۴ بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان است. این رقم از بودجه ۱۰ وزارتخانه جهاد کشاورزی، کشور، ارتباطات، صمت، ورزش و جوانان، فرهنگ و ارشاد اسلامی، گردشگری، امور خارجه، دادگستری و نفت بیشتر است!
این در حالیست که بودجه عمرانی کشور تنها ۳۵۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است، در حالی که بیش از ۲ هزار پروژه عمرانی کشور سال‌هاست نیمه‌کاره مانده‌اند. محاسبات نشان می‌دهد که با این روند تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره بیش از ۱۳ سال طول خواهد کشید.
از سوی دیگر پس از چهار دهه تباهکاری جمهوری اسلامی ایران با بحران جدی و هشداردهنده انرژی روبروست و در کل یک سال گذشته تأمین برق و گاز و بنزین و گازوئیل مورد نیاز با چالشی جدی روبرو بوده است. برق و گاز بخش‌های صنایع و تولید و کشاورزی در تمام سال ۱۴۰۳ با قطع مکرر و جیره‌بندی روبرو بوده و برق بخش شهری نیز در چند دوره با جیره‌بندی روبرو شده و در چند مرحله تعطیلات سراسری در اکثر استان‌های ایران در دستور کار قرار گرفته است.
جدا از اختلالی که بحران انرژی در زندگی شهروندان و آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها ایجاد کرده، خسارتی هنگفت نیز به اقتصاد ایران تحمیل شده که اثراتی مخرب‌تر از تحریم‌ها در بخش‌های مختلف تولیدی و صنعتی داشته است.
جزییات مصوبات لایحه بودجه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد بودجه مرکز خدمات حوزه علمیه از ۱۱ هزار میلیارد در قانون بودجه سال ۱۴۰۳، در سال آینده با افزایش ۲۲/۵ درصدی به ۱۴ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
میزان بودجه‌ای که قرار است در سال آینده به مرکز خدمات حوزه علمیه پرداخت شود از سهم منابع عمومی شش استان کشور که بر اساس گزارش‌های حکومتی با «ناامنی غذایی» نیز روبرو هستند، بیشتر است.
همچنین سهم بودجه پرداختی به مرکز خدمات حوزه علمیه از بودجه پنج وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی، گردشگری، امور خارجه، دادگستری و نفت در سال آینده بیشتر است.
همچنین بودجه «جامعه المصطفی» که مسئولیت مدارس و حوزه‌های علمیه خارج از کشور و پذیرش طلبه‌های خارجی را به عهده دارد با ۳۷/۵ درصد افزایش نسبت به امسال، در سال آینده به هزار و ۷۵۵ میلیارد تومان می‌رسد.
همچنین سهم سازمان تبلیغات اسلامی از لایحه بودجه سال آینده از حدود ۴ هزار میلیارد تومان در قانون بودجه سال ۱۴۰۳، به ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است.
افزایش ۲۴ درصدی سهم سازمان تبلیغات اسلامی از بودجه کشور در حالیست که دستمزد کارگران و کارمندان دولت در سال آینده ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت که باز هم از تورم عقب می‌ماند.
از سوی دیگر بودجه اختصاص یافته به سازمان تبلیغات اسلامی از مجموع بودجه استان‌های چهارمحال و بختیاری، قم، سمنان، قزوین و یزد بیشتر است!
برخی از سازمان‌ها و نهادها نیز در ردیف‌های متفاوتی مشمول بودجه‌های مختلف می‌شوند. برای نمونه شورای عالی حوزه‌های علمیه در ردیف جداگانه‌ای از لایحه بودجه قرار است در سال آینده ۷ هزار میلیارد تومان دریافت کند.
در شرایطی که سازمان تبلیغات اسلامی قرار است ۵ هزار میلیارد تومان بودجه دریافت کند، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی نیز در ردیفی جداگانه ۳۱۳ میلیارد تومان بودجه از منابع عمومی کشور که متعلق به مردم است دریافت خواهد کرد.
همچنین برای ستاد اقامه نماز ۱۲۹ میلیارد تومان، ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر ۲۴۲ میلیارد تومان، سیاست‌گذاری حوزه علمیه خواهران ۱۴۶۰ میلیارد تومان و مؤسسه آموزشی خمینی ۴۵۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است.
این بودجه‌پاشی تکاندهنده در شرایطی که اقتصاد ایران یکی از بحرانی‌ترین دوران‌های خود را سپری می‌کند برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را راضی نکرده و آنها خواستار بودجه‌هایی بیشتر برای مراکز بی‌خاصیت ایدئولوژیک و اسلامی هستند!
در همین رابطه احمد راستینه سخنگوی کمیسیون فرهنگی و عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی گفته است: «کل فصل دین و مذهب از بودجه عمومی کشور ۰/۳۴ درصد است. این تبلیغات هدفمند برای فضاسازی است در صورتیکه شاهد هستید که بودجه فرهنگی چقدر ناچیز است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزوده «۰/۸۳ درصد از منابع بودجه عمومی به رسانه داده شده است؛ یعنی این همه پروپاگاندا و هجمه رسانه‌ای علیه صداوسیما بی‌معنی است. در برنامه هفتم وظایف سنگینی برای صداوسیما در نظر گرفته شده، اما بودجه کم است.»
اشاره احمد راستینه به بودجه ۳۵ هزار میلیارد تومانی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی است که با انتقادهای فراوانی روبرو شده است.
بودجه سال آینده صداوسیمای جمهوری اسلامی؛ بیشتر از بودجه ۱۰ وزارتخانه!
سازمان صداوسیما همچنین مبلغ ۸ هزار میلیارد تومان به عنوان درآمد برای این دستگاه تبلیغاتی در نظر گرفته شده و بدین ترتیب نهاد رسانه‌ای جمهوری اسلامی رقمی بالغ بر ۴۳ هزار میلیارد تومان بودجه در اختیار خواهد داشت.
روزنامه «جمهوری اسلامی» در یادداشتی با عنوان «جهت اطلاع» به نقد بودجه اختصاص داده‌شده به دستگاه در سال ۱۴۰۴ پرداخته و نوشته است: «سهم صداوسیما از بودجه عمومی دولت پزشکیان در سال ۱۴۰۴ بیش از بودجه ۱۰ وزارتخانه و حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان است. این رقم در بودجه سال جاری ۲۴ هزار میلیارد تومان بوده است.»
روزنامه «جمهوری اسلامی همچنین افزوده «سهم صداوسیما از بودجه عمومی دولت معادل مجموع اعتبارات بودجه‌ای کل وزارتخانه‌های نفت، دادگستری، امور خارجه و میراث فرهنگی است و با وزارت جهاد کشاورزی برابری می‌کند.»
بودجه صداوسیمای جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته همواره افزایش یافته آنهم در حالی که به علت عمیق‌تر شدن شکاف میان مردم و حکومت، بینندگان مهمترین ابزار تبلیغات رسانه‌ای جمهوری اسلامی به شدت ریزش کرده است.
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) اوایل پاییز امسال نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرد که نشان می‌داد تنها ۱۱/۵ درصد شهروندان فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیون حکومت را می‌بینند و تنها ۱۲/۵ درصد مردم اخبار صداوسیمای آن را دنبال می‌کنند!
همزمان محسن شاکری‌نژاد رئیس مرکز تحقیقات صداوسیمای دولتی طی جوابیه‌ای به این نظرسنجی مدعی شد این رسانه بالای ۶۵ درصد مخاطب دارد، اما پیمان جبلی رئیس صداوسیما روز ۲۸ بهمن این رقم را ۴۱ درصد عنوان کرد.
پیمان جبلی رئیس صداوسیمای جمهوری اسلامی در واکنش به این نظرسنجی گفته بود «عجیب این است که برخی از چهره‌ها و رسانه‌ها از اینکه رسانه ملی بالای ۷۰ درصد مخاطب داشته باشد ناراحتند. چرا باید ناراحت باشند؟ رسانه ملی جمهوری اسلامی در جنگ نابرابر رسانه‌ای با جبهه استکبار قرار دارد؛ پس باید از آن حمایت بشود، اما مورد تخریب قرار می‌گیریم. نظرسنجی‌های معتبر می‌گویند بطور طبیعی مخاطبان صداوسیما نسبت به باقی سکوها و مراجع رسانه‌ای در رتبه بسیار بالایی قرار دارند. البته این مورد جدید و عجیبی نیست.»
با وجود بودجه هنگفتی که برای این بازوی تبلیغاتی حکومت هزینه می‌شود اما برنامه‌های آن بی‌محتوا و بی‌کیفیت است و هیچ تناسبی با انتظارات و سلیقه مخاطبان و جامعه جوان ایران ندارد.
«مرکز داده‌های باز ایران» فروردین ۱۴۰۲ در گزارشی نوشته بود «در حالی که برخی روحانیون در ایران از کمبود برنامه‌های دینی صداوسیما و بی‌توجهی به مسائل شرعی انتقاد می‌کنند، آمارهای رسمی نشان می‌دهد بیش از یک پنجم برنامه‌های تولیدی صداوسیمای ایران، اختصاص به معارف اسلامی دارد. به عبارتی از هر پنج ساعت برنامه‌ای که در تمام شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی صداوسیما پخش می‌شود، یک ساعت به مسائل اسلامی و مذهبی اختصاص دارد.»
بررسی‌های پایگاه داده‌های باز ایران نشان می‌داد از مجموع ۳۴۵ هزار ساعت برنامه تولیدی رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۷۰ هزار ساعت به «معارف اسلامی» اختصاص داشته است. این رقم معادل ۲۰ درصد کل سالانه برنامه‌های تولیدی صدا و سیما است.
همچنین مقایسه حجم برنامه‌های «معارف اسلامی» نیز نشان می‌داد معادل ۶ برابر موضوعات علمی و ۳ برابر موضوعات سیاسی و اقتصادی است.
