تورم و کاهش قدرت خرید مردم نه تنها سفر را از سبد مصرفی بخشی از خانوارهای ایران حذف کرده بلکه سبب کاهش کیفیت سفر در میان بسیاری از خانواده‌هایی شده که اقدام به سفر می‌کنند. مسافرت با اتومبیل شخصی، اقامت در چادر بجای هتل یا اقامتگاه‌های بومگردی، کاهش صرف غذا در رستوران در طول سفر از جمله اقدامات خانوارها برای کاهش هزینه سفرهای نوروزی امسال بوده است.
فعالان حوزه گردشگری از کاهش کیفیت سفر مردم در نوروز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل به علت گرانی و کاهش قدرت خرید شهروندان خبر داده‌اند. این کاهش کیفیت به ویژه در بخش هتل‌ها و اقامتگاه‌های بومگردی و رستوران‌ها بارز بوده است.
رضا صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همزمان با پایان تعطیلات نوروزی با اعلام آماری گفته بود که «در بازه زمانی ۲۵ اسفندماه تا ۱۳ فروردین‌ماه، بالغ بر ۳۵ میلیون و ۸۷۱ هزار سفر در سامانه‌های رسمی ثبت شده است.»
وی افزوده بود که «این آمار نشان می‌دهد که بیش از ۱۱ میلیون خانوار از مجموع ۲۷ میلیون خانواده ایرانی معادل ۴۰ درصد در تعطیلات نوروزی به سفر رفته‌اند؛ رشدی معنادار به میزان ۲/۲۲ درصد نسبت به سال گذشته، که گویای تداوم پویایی در جریان گردشگری داخلی است.»
انوشیروان محسنی‌بندپی معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز آماری از سفرهای نوروزی ارائه کرده و گفته «نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی در توسعه گردشگری داخلی داشته‌ایم. ما از رصد موبایلی هم برای به دست آوردن آمار‌ها استفاده کردیم و طبق آن، این تردد‌ها تا روز ۱۵ فروردین‌ماه ۲/۲ درصد رشد داشته و علاوه بر این ۳۶ میلیون نفر شب-اقامت ثبت شده است. راه‌آهن هم اعلام کرده است که افزایش پذیرش مسافر داشته است.»
مصطفی فاطمی از دیگر مقامات این وزارتخانه نیز از افزایش ۲۸ درصدی شمار بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی نسبت به سال گذشته خبر داده است.
برخی تحلیلگران معتقدند افزایش شمار تعداد گردشگران داخلی در نوروز به این معناست که شماری از شهروندان که نوروز هر سال مسافرت خارجی داشتند به علت افزایش هزینه‌ها به سفرهای داخلی رفته‌اند. این موضوع در گزارش فعالان گردشگری در بخش تورهای خارجی نیز نشان داده می‌شود. آنها از کاهش شدید تقاضا برای تورهای خارجی به ویژه تورهایی به مقاصد کشورهای غیرهمسایه خبر می‌دهند.
در شرایطی که بر اساس ادعای دولت، تعداد گردشگر داخلی در نوروز نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته، اما همچنان رکود بیشتری در بخش هتلداری، اقامتگاه‌های بومگردی و رستوران‌ها رخ داده است.
بخشی از شهروندان به سفرهای داخلی رفته اما به علت گرانی و کاهش قدرت خرید، در چادر اقامت داشته و یا مراجعه به رستوران در طول سفر را حذف یا به یک وعده کاهش داده‌اند. موضوعی که فعالان حوزه گردشگری به عنوان «تغییر الگوی سفر» و «کاهش کیفیت سفر» از آن یاد می‌کنند.
در همین رابطه حرمت‌الله رفیعی رئیس انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی ایران به روزنامه «هم‌میهن» گفته شاخص‌هایی که درباره میزان تردد و شب‌اقامت مطرح می‌شود، نباید به عنوان ملاک میزان رشد سفر‌ها در نظر گرفته شود.
رئیس انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی ایران گفته که اگر گردشگری را به معنای واقعی آن تعریف کنیم، نه تنها رشدی در حوزه گردشگری نداشتیم، بلکه با ریزش شدید هم روبرو بودیم: «ما بعضی آمار‌ها را می‌شنویم که مثلاً ۴۵ میلیون گردشگر در هفته اول تعطیلات سفر کرده‌اند، ممکن است این آمار درست باشد، اما از طرف دیگر می‌بینیم که هتل‌ها، بوم‌گردی‌ها و مراکز اقامتی خالی، اما مدارس پر شده‌اند. این نشان می‌دهد شرایط اقتصادی مردم خوب نیست و در جزایر جنوبی عموماً در چادر اقامت داشتند. این در شأن مردم نیست که سفرهای این‌چنینی داشته باشند.»
حرمت‌الله رفیعی معتقد است هزینه سفر در ایران هم از نظر اقامت، هم حمل‌ونقل، گران است و «مردم در ترافیک‌های چندساعته می‌مانند و به دلیل شرایط اقتصادی نمی‌توانند در مراکز اقامتی خوبی اسکان داشته باشند. اعلام شده است که امسال هتل‌ها ۴۰ تا ۵۰ درصد ارزان شده، اما باید گفت شما آن را ارزان نکرده‌اید، بلکه از آن استقبال نشده است.»
این فعال صنفی تأکید دارد که امسال سفر واقعی انجام نشده است: «من نمی‌گویم این آمار‌ها اشتباه است، اما از سوی دیگر شاخص‌هایی مانند نفر-شب و تردد موبایل اعلام می‌شود؛ یعنی اگر شما از تهران به سمت شهر‌های دیگر حرکت کنید، تردد و اقامت ضرب در تعداد شهر‌ها می‌شود و آن را به عنوان ۶۰ میلیون نفر شب-اقامت اعلام می‌کنند. این عدد در واقع ۴/۵ میلیون نفر است. امسال ۵۰ درصد سال گذشته گردشگری داشتیم و وضعیت گردشگری اصلاً مناسب نیست. در مجموع امسال شرایط مناسبی در این حوزه نداشتیم.»
مجتبی اسماعیلی، فعال گردشگری در جزیره قشم هم به روزنامه «هم‌میهن» گفته که امسال تقریباً حدود ۱۸ هزار نفر از سایت دره ستارگان این جزیره بازدید کردند، تا اواخر نوروز سه موج مسافر به آن وارد شد و تقریباً همه ۱۷۸ اقامتگاه مجوزدار جزیره قشم و حتی اقامتگاه‌های بدون مجوز هم از مسافر پر شده بودند.
او با اشاره به اینکه «قشم همیشه در عید شلوغ است، اما قدرت خرید مردم پایین آمده» گفته که «با توجه به اینکه قیمت دلار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان رسیده و قیمت کالا‌های قشم با نرخ درهم ارتباط دارد، می‌توان گفت که تقریباً قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و تعداد چادرنشین‌ها نسبت به سال گذشته بیشتر شد.»
