عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی که به الجزایر سفر کرده است، با تکرار ادعای «صلح‌آمیز بون برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی» تأکید کرد در مذاکرات آتی با آمریکا در عمان فقط درباره موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها گفتگو می‌شود.
عراقچی شامگاه سه‌شنبه ۱۹ فروردین‌ماه تأکید کرد مذاکره با طرف آمریکایی «غیرمستقیم» خواهد بود و بحث درباره موضوع هسته‌ای به معنای شفاف‌سازی و اطمینان دادن در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران به ازای رفع تحریم‌هاست.
این اظهارات وزیر خارجه جمهوری اسلامی در حالیست که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا گفته بود، «مذاکرات مستقیم» خواهد بود و مورگان اورتگاس معاون نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه نیز تأکید کرد که مذاکرات فوری و متمرکز است و دولت ترامپ در تله‌ی مذاکرات طولانی با جمهوری اسلامی نخواهد افتاد.
از سوی دیگر روزنامه «واشنگتن پست» به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که استیو ویتکاف نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه از طریق عمان پیام‌هایی برای جمهوری اسلامی فرستاده از جمله اینکه «اگر این مذاکرات مستقیم نباشد، ویتکاف احتمالاً به عمان نخواهد رفت.»
همچنین ویتکاف گفته در صورت دریافت دعوت رسمی «احتمالاً به تهران نیز سفر خواهد کرد» اما مقامات آمریکایی به «واشنگتن پست» گفته‌اند چیزی که برایشان اهمیت دارد «اعتماد متقابل» است و «ایالات متحده بازیچه نخواهد شد.»
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که علی خامنه‌ای با اصرار بر «مذاکرات غیرمستقیم» به عنوان ابزاری برای وقت‌کُشی بهره‌برداری می‌کند.
در این میان، جریان اصلاح‌طلب در جمهوری اسلامی اصرار دارد مذاکره با آمریکا مستقیم باشد اما روزنامه «کیهان» چاپ تهران، در سرمقاله خود می‌نویسد، «مذاکرات غیرمستقیم، اگر از سوی وزارت خارجه درست مدیریت شود، می‌تواند به عنوان سرعت‌گیر در مقابل دشمن عمل کند.»
دونالد ترامپ هشدار داده است، «اگر مذاکرات با ایران موفق نباشد، تصور می‌کنم ایران با خطری جدی مواجه خواهد شد. این فرمول پیچیده نیست؛ ایران نمی‌تواند سلاح اتمی داشته باشد… فقط همین.»
آنچه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در دیدار با ترامپ خواهان آن شد، اجرای «مدل لیبی» در مورد برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی است که درواقع برچیده شدن کامل آن است.
علی خامنه‌ای مخالف مذاکره با آمریکا به ویژه با دولت ترامپ بود. او بارها تأکید کرد مذاکره با آمریکا نه عقلانی است و نه شرافتمندانه اما در نهایت عقب‌نشینی کرد، تصمیمی که برای طرفداران سرسخت نظام بهت‌آور بود.
خامنه‌ای ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ درباره مذاکره گفته بود، «من می‌خواهم عرض بکنم اگر هدف از مذاکره رفع تحریم است، مذاکره با این دولت آمریکا رفع تحریم نخواهد کرد؛ یعنی تحریم‌ها را برنمی‌دارد، [بلکه] گره تحریم‌ها را کورتر خواهد کرد. مذاکره با این دولت، فشار را افزایش خواهد داد. من چند روز قبل از این در صحبت مسئولین هم گفتم. مطالب جدیدی را مطرح می‌کنند، توقّعات جدیدی را مطرح می‌کنند، مطالبات زیاده خواهانه جدیدی را مطرح می‌کنند؛ مشکل بیش از آنچه امروز هست خواهد بود. بنابراین مذاکره هیچ مشکلی را حل نمی‌کند، هیچ گرهی را باز نمی‌کند.»
توجیه عقب‌نشینی خامنه‌ای
بسیاری از هواداران ولایتمدار نظام اکنون با زیر سؤال بردن تصمیم خامنه‌ای برای مذاکره، موضوع پایمال شدن خون قاسم سلیمانی را مطرح می‌کنند و بر این باورند که نظام آنها را سر کار گذاشته است. برخی دیگر نیز مقصر را حیله و مکر اصلاح‌طلبان و دولت پزشکیان می‌دانند و مدعی‌اند آنقدر کم‌کاری کردند تا با بحرانی شدن وضعیت اقتصادی، خامنه‌ای را مجبور به پذیرش مذاکره کنند.
در توجیه عقب‌نشینی خامنه‌ای روزنامه کیهان تهران می‌نویسد: «رویکرد رهبری در جامعه اسلامی، رویکرد هدایت است، نه خودکامگی. پیامبر اسلام در موضوع جنگ اُحد، معتقد به ماندن در مدینه و مقابله با سپاه مشرکان از آنجا بودند؛ اما در عین حال مشورت کردند و وقتی تلقی برخی اصحاب این شد که بیرون شهر با سپاه دشمن مواجه شوند، پیامبر با وجود مخالفت، پذیرفتند!»
دور تازه مذاکرات تهران و واشنگتن در حالی آغاز شده که رژیم ایران سایه جنگ را روی سر خود احساس کرده است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران به قدر کافی اورانیوم غنی‌شده دارد که بتواند طی چند هفته به میزان مورد نیاز برای ساخت چند سلاح اتمی برسد.
