دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در آستانه برگزاری سومین گفتگوی نمایندگان آن کشور با جمهوری اسلامی مدعی شد گفتگوهای «بسیار خوبی» با ایران انجام شده است. همزمان فشار جمهوریخواهان و مخالفان رژیم ایران به وی و استیو ویتکاف مذاکره‌کننده آمریکا رو به افزایش است؛ منابع اسرائیلی هم موضوع اقدام نظامی را جدی‌تر و حتا بدون مشارکت آمریکا مطرح می‌کنند.
پایگاه خبری «آکسیوس» روز دوشنبه ۲۱ آوریل (اول اردیبهشت) به‌نقل از دو منبع آگاه خبر داد که دونالد ترامپ قصد دارد روز دوشنبه یکم اردیبهشت با نخست‌وزیر اسرائیل درباره مذاکرات هسته‌ای با جمهوری اسلامی صحبت کند.
برخی ناظران می‌گویند ترامپ از مواضع سختگیرانه خود در قبال جمهوری اسلامی عقب‌نشینی کرده است. برخی دیگر اما مدعی‌اند او به شیوه خودش و کاملا حساب شده عمل می‌کند و «مذاکرات طی چند هفته آینده به دلیل شروط آمریکا شکست می‌خورد.»
در اسرائیل نیز برخی منتقدان نتانیاهو او را متهم به عقب‌نشینی در برابر جمهوری اسلامی کرده‌اند. در واکنش به این انتقادات او در مراسم یادبود رزمندگان ایرگون در شهر بندری یافا گفت: «جمهوری اسلامی ضربه خورده، اما ما هنوز رسیدگی به تهدیدهای آن را متوقف نکرده‌ایم. باور نکنید آنچه را که از این رسانه و آن کانال می‌شنوید، همه‌اش تبلیغات است، چیزی جز پروپاگاندا نیست.»
نتانیاهو همچنین گفت، «مسئولت ما تضمین موجودیت اسرائیل است، ما دقیقاً می‌دانیم برای چه می‌جنگیم و می‌دانیم با چه کسانی طرف هستیم.» او با اشاره به حذف نصرالله، هنیه، السینوار و محمد ضیف گفت: «اقدامات دولت او موجب تغییر چهره خاورمیانه شده است.»
اگرچه مقامات ارشد جمهوری اسلامی و آمریکا می‌گویند «مذاکرات خوب پیش می‌رود» اما آنچه حکومت ایران را وادار به گفتگو با نماینده دولت ترامپ کرده است، گزینه و تحرکات عملی نظامی و ترس از بحران‌های روز به افزایش داخلی است. با اینهمه تهران در تبلیغات خود اصرار دارد که حاضر به برچیدن برنامه‌های اتمی خود نیست و بر سر توانایی دفاعی از جمله موشک‌ها نیز مذاکره نخواهد کرد.
گزینه نظامی خیال نیست
شبکه «فاکس‌نیوز» با اشاره به پیشرفت برنامه اتمی جمهوری اسلامی، نوشته است که کارزار حمله به تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی دیگر خیال‌پردازانه به نظر نمی‌رسد.
در این گزارش آمده، «در حملات اکتبر ۲۰۲۴، اسرائیل بیش از ۱۰۰ فروند جت جنگی را برای حمله به حدود ۲۰ هدف در ایران از جمله سامانه‌های پدافند هوایی و کارخانه‌های موشک و پهپاد اعزام کرد. یک حمله برای خلع هسته‌ای ایران دوباره با تمرکز بر نابودی پدافندهای هوایی انجام خواهد شد.»
بعضی کارشناسان به فاکس‌نیوز گفته‌اند، ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا، هری اس. ترومن و کارل وینسون، هم‌اکنون در منطقه خلیج فارس حضور دارند. آنها در حال اجرای عملیات مداوم علیه حوثی‌ها در یمن هستند، اما مطمئن باشید که در هر لحظه می‌توانند تمرکز خود را به سوی ایران معطوف کنند.»
فاکس نیوز در ادامه می‌نویسد: «مجتمع تسلیحاتی ایران زیرزمینی است، بنابراین تخریب آن نیاز به حجم زیادی آوار دارد. در اینجا بمب‌افکن B-2 وارد عمل می‌شود که حامل سلاح‌هایی نظیر بمب ۳۰ هزار پوندی سنگرشکن است که طوری طراحی شده که از خاک و بتن عبور کرده و در تاسیسات زیرزمینی ایران منفجر شود. به همین دلیل است که استقرار B-2های عظیم در خط مقدم اهمیت زیادی دارد.»
در جمهوری اسلامی جریان‌های نزدیک‌تر به قدرت نیز براین باورند که شانس پیشرفت در این مذاکرات زیاد نیست. در همین ارتباط روزنامه «کیهان» چاپ تهران در سرمقاله‌اش نوشت، «مذاکرات هسته‌ای مقدمه‌ای است برای انجام مذاکرات بعدی اینبار بر سر توان موشکی، منطقه‌ای، باز شدن راه مذاکره بر سر سایر مؤلفه‌های قدرت ایران و از دست رفتن این مؤلفه‌ها بدون کمترین تردید یعنی جنگ.»
پیشتر آلن ایر سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما در مصاحبه با شبکه بلومبرگ گفته بود احتمال حمله نظامی علیه جمهوری اسلامی واقعی است و پیامدهای آن بسیار خطرناک خواهد بود.
هشدار تام کاتن
پیش از بازگشت مجدد ترامپ به قدرت در ژانویه ۲۰۲۵ و پس از پیروزی در انتخابات نوامبر ۲۰۲۴، جمهوریخواهان دولت بایدن را به دلیل اصرار برای معامله با جمهوری اسلامی زیر شدیدترین انتقادات قرار می‌دادند. آنها مخالف دادن هرگونه امتیاز به رژیم ایران بودند. هرچند روش دونالد ترامپ متفاوت با دولت بایدن است اما در نهایت به دلیل آنکه به دنبال «معامله با جمهوری اسلامی» است، وی نیز به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.
سناتور تام کاتن رئیس کمیته اطلاعات سنای آمریکا در مصاحبه با «فاکس نیوز» گفت: «رژیم ایران بسیار به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک است و این چیزی است که باید از آن نگران باشیم و آن را تحمل نکنیم. رژیم ایران یک دیکتاتوری مذهبی است. اگر آنها به سلاح هسته‌ای دست یابند، احتمالاً از آن استفاده خواهند کرد. آنها اکنون به اندازه کافی اورانیوم غنی‌شده دارند که احتمالاً می‌توانند در عرض چند روز یا شاید چند هفته، مواد لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای را تولید کنند.»
سناتور کاتن افزود: «رئیس جمهور ترامپ تأکید کرده است که ایران هیچ دلیلی برای غنی‌سازی اورانیوم ندارد. بنابراین، دلیلی برای حفظ سانتریفیوژها ندارند اگر ایران حاضر به توافقی بر این اساس باشد، همانطور که رئیس جمهور ترامپ هفته گذشته گفت، می‌توانیم صلح داشته باشیم و آنها می‌توانند بدون مرگ و ویرانی زندگی کنند. اما اگر بر حفظ اورانیوم غنی‌شده، سانتریفیوژها و برنامه موشکی خود اصرار کنند، همانطور که او گفته، باید مسیر دیگری را در پیش بگیریم.»
برخی منابع گزارش دادند مارکو روبیو وزیر خارجه و مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید مخالف سرسخت مذاکره هستند و از این نظر با ویتکاف مشکل اساسی دارند. در محافل سیاسی برخی مخالفان جمهوری اسلامی بر این باورند کاری که ترامپ عهده ویتکاف گذاشته، بایدن به رابرت مالی سپرده بود: معامله با ملاها! در حالی که این دهان‌کجی به مردم ایران است که برای سرنگونی جمهوری با گذشتن از جان خود مبارزه کرده و می‌کنند.
شاهزاده رضا پهلوی نیز خطاب به استیو ویتکاف گفته بود، صلح و ثبات و رفاه پایدار در خاورمیانه، در توافق با مردم ایران به دست می‌آید و نه با یک رژیم جنگ‌طلب. مخالفان حکومت از ترامپ و ویتکاف می‌خواهند که راه جو بایدن و رابرت مالی را نروند که نه تنها به جایی نمی‌رسند بلکه فقط فرصت تنفس بیشتر به جمهوری اسلامی می‌دهند.
