وزیر خارجه آمریکا میگوید جمهوری اسلامی حق غنیسازی اورانیوم را ندارد و «اگر بهدنبال برنامه هستهای صلحآمیز است، میتواند مواد ۳/۶۷ درصد غنیشده را خریداری و وارد کند.»

مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۲۳ آوریل (سوم اردیبهشت) به «فری پرس» گفت، «جمهوری اسلامی برای گفتگو تمایل نشان داد، ما با آنها گفتگو خواهیم کرد اما اگر یک برنامه هستهای صلحآمیز میخواهند میتوانند آن را داشته باشند به شرط اینکه مثل بسیاری از کشورهای دیگر در دنیا باید مواد غنیشده را وارد کنند.»
او در پاسخ به پرسشی درباره خواسته دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از مذاکره با رژیم ایران و تفاوت توافق احتمالی بین تهران و واشنگتن با برجام عنوان کرد، «توافق قبلی به چند دلیل بد بود. در ازای تواناییهای غنیسازی محدود که در هر مقطعی میتوانست به سلاح تبدیل شود، تحریمها علیه ایران فوری و کامل لغو شد.» وزیر خارجه آمریکا افزود که در آن زمان «ما به آنها امتیازات دائمی در ازای امتیازات موقت دادیم.»
روبیو در بخش دیگری از این مصاحبه افزود: «ما جنگ نمیخواهیم. ما نمیخواهیم شاهد جنگ باشیم. ترامپ رئیس جمهوری نیست که برای شروع جنگ کارزاری را شروع کرده باشد. همانطور که او به صراحت گفت، ایران قرار نیست سلاح هستهای داشته باشد و او تمام حق خود را برای جلوگیری از وقوع آن محفوظ میدارد، اما ترجیح میدهد آن اتفاق رخ ندهد. او ترجیح میدهد که نیازی به توسل به نیروی نظامی، چه از سوی ما و چه از سوی هیچکس دیگری نباشد. او ترجیح میدهد که این چیزی باشد که بتوانیم درباره آن مذاکره کنیم.»
او در پاسخ به پرسشی درباره «توانایی آمریکا برای نابودی تأسیسات هستهای ایران» افزود: «من نمیخواهم در مورد همه تدارکات آن صحبت کنم. کافیست بگویم که معتقدم آمریکا گزینههایی دارد، اما ما هرگز نمیخواهیم به آن برسیم. واقعاً نمیخواهیم به آن مرحله برسیم، ما در مرحلهای نیستیم که ایران را تهدید کنیم. رئیس جمهور آمریکا با وعده شروع جنگی تازه کارزار انتخاباتی خود را رهبری نکرد.»
مارکو روبیو با اشاره به اینکه «با هر نوع توافقی با ایران فاصله زیادی داریم» توضیح داد: «ما تشخیص میدهیم که این روند دشوار و سخت است. اغلب اوقات، متأسفانه، دستیابی به صلح سخت است. اما ما متعهد به دستیابی به یک نتیجه مسالمتآمیز هستیم که برای همه قابل قبول باشد. ممکن است امکانپذیر نباشد، ما نمیدانیم. ما میخواهیم به یک راه حل مسالمتآمیز دست پیدا کنیم و به هیچ چیز دیگری متوسل نشویم و درباره راههای جایگزین حتی گمانهزنی نکنیم.»
او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره خطرات اقدامی نظامی علیه برنامههای اتمی جمهوری اسلامی و احتمال تبدیل آن به جنگی تمامعیار در سراسر منطقه توضیح داد: «در شرایطی قرار داریم که هرگونه اقدام نظامی در خاورمیانه، میتواند به جنگی تمامعیار منجر شود. باید اذعان کنیم که شرایط بسیار پیچیده خواهد بود.»
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری عنوان کرد که رژیم «ایران به دلیل لغو تحریمها در دوره اوباما، میلیاردها دلار برای توسعه قابلیتهای نظامی هزینه کرده که به عنوان مثال، در حال حاضر شاهد استفاده از آن در اوکراین هستیم. آیا ایالات متحده قادر به شکست این روند و مقابله با همه این مسائل است؟ قطعا. من فکر میکنم مهم است که بفهمیم این موضوع بسیار پیچیدهتر از ۱۰ سال پیش یا پنج سال پیش است. اما به همین دلیل است که امیدواریم از این امر جلوگیری کنیم.»
روبیو افزود: «همین پیچیدگی است که باعث شده ترامپ به راهکاری مسالمتآمیز پایبند باشد. هرچند او حق دارد [از هر طریقی] از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کند، اما او به دنبال صلح است.»
اظهارات روبیو درباره اینکه جمهوری اسلامی حق غنیسازی اورانیوم ندارد، دقیقاً نقطه مقابل مواضع مقامات جمهوری اسلامی است. در همین ارتباط عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ۲۷ فروردینماه گفت، غنیسازی اورانیوم در ایران «پذیرفتهشده و واقعی» است و امکان رفع نگرانی درباره آن وجود دارد؛ اما «اصل موضوع غنیسازی قابل مذاکره نیست.»
در واکنش به سخنان روبیو، «تریتا پارسی» که به عنوان لابیگر جمهوری اسلامی و مدافع سرسخت معامله آمریکا با جمهوری اسلامی شناخته شده و معلوم نیست از کجا از «موضع آمریکا در مذاکرات» مطلع است، در شبکه «ایکس» نوشته: «روبیو بار دیگر نشان میدهد که هدف ایالات متحده غنیسازی صفر است که تا کنون این موضع آمریکا در داخل مذاکرات نبوده است. روبیو یا این را میگوید تا نقش پلیس بد را بازی کند (به لطف ترامپ) تا این گزینه را باز نگه دارد، یا به دنبال خرابکاری در مذاکرات است.»
در شرایطی که پس از دو گفتگو که در مسقط و رُم میان سیدعباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی و استیو ویتکاف فرستاده ترامپ انجام شد، هر دو طرف مدعی شدند گفتگوها «سازنده و مثبت» بود اما به تدریج اختلافات اساسی میان طرفین بطور پیدا و پنهان مطرح میشود.
پیشتر روزنامه «اسرائیل هیوم» به نقل از یک منبع غیردولتی اسرائیل از قول یک مقام ارشد آمریکایی نوشته بود، «اسرائیل نباید از انجام گفتگوها میان جمهوری اسلامی و آمریکا درباره برنامه هستهای نگران باشد، زیرا وقتی آمریکاییها فهرست کامل شروط خود را ارائه کنند، مذاکرات بهم خواهد خورد.»
در همین ارتباط، دونالد ترامپ نیز سهشنبه ۲۲ آوریل در شبکه اجتماعی «تروث» نوشت: «من الان با نخست وزیر اسرائیل، بی بی نتانیاهو، در مورد موضوعات زیادی از جمله تجارت، ایران و غیره صحبت کردم. گفتگو بسیار خوب پیش رفت- ما در همهی مسائل در یک سمت ایستادهایم.»