در حالی که دولت با وعدهفروشی درباره ارائه بستههای حمایتی از کسب و کارها تلاش دارد موج نارضایتی از خسارتهای ناشی از جنگ را مدیریت کند، دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی معتقد است روال فعالیتهای دیجیتال در اتفاقات شبیه به جنگ با ارائه بستههای حمایتی به روال گذشته باز نمیگردد.
جنگ اسراییل و جمهوری اسلامی و تداوم شوکهای اقتصادی در هفته گذشته و همچنین طی آتشبس که فعلا ظاهرا برقرار است، خسارت زیادی در کسب و کارهای مختلف برجای گذاشته است.
در این میان کسب و کارهای دیجیتال و فعال در حوزه تجارت الکترونیک ایران از جمله فعالیتهایی هستند که خسارتی سنگین را متحمل شدهاند.
جدا از خسارتهای ناشی از وقوع جنگ ۱۲ روزه در کشور، قطع اینترنت سبب تشدید خسارت کسب و کارهای دیجیتال شد. بر اساس اعلام بسیاری از استارتاپها و پلتفرمهای خرید و فروش کالا، ارتباط با مشتریان در جنگ ۱۲ روزه تقریبا به صفر رسید.
گزارشها حاکی از آنست که کسب و کارهای دیجیتال حتی با وجود گذشت یک هفته از برقراری آتش بس و بازگشت اینترنت همچنان با مشکلات حل نشدهای مانند کاهش تعداد مشتریان و چالشهای زیرساختی دست و پنجه نرم میکنند.
محمدرضا عارف معاون اول مسعود پزشکیان سه روز پیش از ارائه بسته حمایتی به کسب و کارهای آسیبدیده از جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل خبر داد. او گفت: «راهبرد دولت تداوم و تقویت پرداخت تسهیلات خرد برای اشتغال پایدار است که در این راستا باید کسب و کارهای آسیب دیده از حمله رژیم صهیونیستی در اولویت قرار گیرند.»
ارائه تسهیلات خرد به معنای پرداخت وامهای حمایتی به کسب و کارهای آسیبدیده است. این در حالیست که از یکسو بانکها با کمبود شدید نقدینگی روبرو هستند و از سوی دیگر سابقه وامهای مشابه تصویب و اجرا شده از سوی دولت بیانگر اجرای نادرست و ناقص این طرحها است!
صادق محمدی دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی ارائه بستههای حمایتی از فعالیتهای دیجیتال را کارساز نمیداند و معتقد است وقتی حکومت در اوج بحران تصمیمهایی مثل قطع اینترنت میگیرد، میتواند شرایط بازرگانی را باز بگذارد و یکسری ورودی خروجیها را تسهیل میکند.
صادق محمدی توضیح داده: «در این جنگ ۱۲ روزه و حتی با اتمام جنگ، اینترنت سرورها به منظور ارائه خدمات و ارتباط با مشتریان و پلتفرمها بطور کامل از دست رفته بود. این مشکلات را باید به ارتباط پلتفرمها با تیم کسب و کار که بیشتر آنها دورکار هم بودند تسری داد.»
او با توجه به شرایط فعلی پلتفرمهای دیجیتال گفته که اکنون شرایط ثابتتر شده اما بعد از بازگشت اینترنت به شبکه پایدار باز هم کسب و کارها مشکلاتی در برقراری با تیم خود و البته اتصال به اینترنت دارند.
دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی توضیح داده: «آسیب به کسب و کار اینترنتی فقط از جنس بیرونی و حاکمیتی نیست. اتفاقات مشابه این موضوع، تأثیر زیادی در میزان درآمد، فروش و شرایط کاری این بنگاهها میگذارد. در حال حاضر که اینترنت در شرایط نرمال بسر میبرد بسیاری از کسب و کارها همچنان در معرض ضرر و زیانهای ناشی از جنگ ۱۲ روزه قرار دارند.»
او افزوده که شرایط جامعه به گونهای پیش میرود که مردم میزان خرید اینترنتی را به دلیل مبهم بودن شرایط، کم کردهاند و بسیاری از کسب و کارها به ۵۰ درصد میزان درآمد خود برنگشتهاند که بازتاب آن را میتوان در بورس، ریتیل، سایتهای گردشگری، پلتفرمهای ارز دیجیتال و طلا هم مشاهده کرد.
صادق محمدی معضل دیگر کسب و کارهای کوچک و متوسط را در بحران جنگ، اخراج نیروی کار دانسته و گفته: «بازتاب اتفاقات ناشی از جنگ را میتوان در تعدیل نیروی انسانی عنوان کرد که از خرداد آغاز شده و موج بعدی را در تیرماه و مردادماه شاهد خواهیم بود. بطور قطع، این تصمیمگیریها تاثیر منفی خود را بر آینده کسب و کار میگذارد. در این ۱۲ روز شرایط برای همه مبهم بود و هنوز این ابهام ادامه دارد. بنابراین کسب و کارها، توسعه را متوقف کردند چون توسعه هر کسب و کاری مبتنی بر نیروی انسانی است.»
او همچنین درباره کسب و کارهایی که بیشترین آسیب را از جنگ ۱۲ روزه دیدهاند، گفته: «کسب و کارهای کوچک و متوسط بیشتر از سایر بنگاههای دیجیتال در این مدت متحمل ضرر شدند؛ سرویس اینترنت کسب و کارهای کوچک و متوسط به دلیل ارزان بودن، روی هاستینگ خارجی قرار دارد. این در حالی است که کسب و کارهای اینترنتی بزرگتر، دسترسی بهتری دارند و از ارتباطات رادیویی برخوردارند اما وقتی به سمت کسب و کارهای خرد میرویم، از دسترسی بینالمللی استفاده میکنند. الان سرویس این کسب و کارها صفر شده یا صدایشان را هم کسی نمیشنود.»
این فعال صنفی وعده ارائه بستههای حمایتی را هم ناکارآمد توصیف کرده و معتقد است که حتی اگر بستهای هم ارائه شود، در فرآیند بانکی به مشکل میخورد و امکان برخورداری از این بسته برای کسب و کار متضرر وجود ندارد.