اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۹ سپتامبر (هفتم مهرماه ۱۴۰۴) در بیانیهای اعلام کرد تحریمهای هستهای تعلیقشده علیه جمهوری اسلامی ایران را دوباره به اجرا گذاشته است.
بر اساس این تصمیم، محدودیتهایی مانند مسدود شدن داراییهای بانک مرکزی و برخی بانکهای ایرانی، ممنوعیت فروش نفت، گاز و محصولات پتروشیمی، و ممنوعیت فروش تجهیزات حساس به جمهوری اسلامی دوباره اجرا میشود. همچنین پروازهای باری ایران اجازه ورود به فرودگاههای اروپا را نخواهند داشت.
این تصمیم پس از اجرای عملی مکانیسم ماشه از صبح یکشنبه ششم مهرماه و از سر گرفتن تحریمهای سازمان ملل اتخاذ شد که شامل مواردی نیز میشود که توسط شورای امنیت سازمان ملل از سال ۲۰۰۶ با قطعنامههای ششگانه تصویب شده بود.
همزمان وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیهای مشترک از جمهوری اسلامی ایران خواستهاند که از هرگونه اقدام تنشآفرین خودداری کرده و به تعهدات الزامآور خود بازگردد. آنها از کشورهای جهان خواستهاند که تحریمهای بینالمللی را رعایت کنند.
سه کشور اروپایی با تشریح روند مذاکرات هستهای با رژیم ایران در سالهای گذشته و با اشاره به تخلفات جمهوری اسلامی گفتهاند: «متأسفانه [رژیم] ایران اقدامات لازم را برای رفع نگرانیهای ما انجام نداد و به خواستههای ما برای تمدید نیز پاسخ مثبت نداد. با وجود گفتگوهای گسترده، از جمله در جریان هفتههای گذشته، [جمهوری اسلامی] ایران به بازرسان آژانس اجازه دسترسی دوباره به سایتهای هستهای را نداده و گزارشی از وضعیت ذخایر اورانیوم با غلظت بالا به آژانس ارائه نکرده است.»
تحریمهای هستهای اتحادیه اروپا علیه رژیم ایران شامل موارد زیر است:
ممنوعیت سفر برای افراد، مسدود کردن داراییهای افراد و نهادها و بر همین اساس، ممنوعیت تأمین منابع مالی یا اقتصادی برای افراد و نهادهایی که فهرست شدهاند.
تحریمهای اقتصادی و مالی، شامل بخشهای تجارت، مالی و حمل و نقل
بخش تجارت
علاوه بر ممنوعیت صادرات تسلیحات به ایران، انتقال هرگونه اقلام، مواد، کالا و فناوری که میتواند به فعالیتهای غنیسازی و برنامههای موشکی بالستیک و یا بازپرداخت کمک کند، ممنوع است. این اقدامات همچنین شامل ممنوعیتهای زیر است:
-واردات، خرید و حمل و نقل نفت خام، گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی و نفتی و خدمات مرتبط
-فروش یا تأمین تجهیزات کلیدی مورد استفاده در بخش انرژی
-فروش یا تأمین طلا، فلزات گرانبها و الماس
-برخی تجهیزات دریایی
-ممنوعیت استفاده از برخی نرمافزارها
بخش مالی
اتحادیه اروپا داراییهای بانک مرکزی ایران و بانکهای تجاری بزرگ ایرانی را دوباره مسدود میکند.
بخش حمل و نقل
اتحادیه اروپا همچنین اقدامات جلوگیری از دسترسی پروازهای باری ایرانی به فرودگاههای اتحادیه اروپا و ممنوعیت تعمیر و خدمات هواپیماها یا کشتیهای باری ایرانی را که مواد یا کالاهای ممنوعه حمل میکنند، باز میگرداند.
اعمال تحریمهای سازمان ملل و بازگشت تحریمهای اروپایی، بحرانهای اقتصادی در ایران را بیش از پیش تشدید میکند. هرچند که حکومت تلاش کرده تا با ارزپاشی و تزریق پول به بازار سرمایه شدت پیامدهای اولیه اجرای مکانیسم ماشه را کاهش دهد.
