بیکاری و نبود فرصتهای شغلی در حالی یکی از مهمترین مشکلات در ایران به شمار میرود که شورای عالی اشتغال یک سال است جلسهای برگزار نکرده است.
بر اساس قوانین شورای عالی اشتغال میباید سالی دستکم دوباره جلسه را برای بررسی شاخص اشتغال برگزار کند با این وجود از مهرماه سال ۱۳۹۷ تا کنون این شورای جلسهای تشکیل نداده است.
شورای عالی اشتغال در سال ۱۳۷۷ و پس از موافقت مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان فعالیت خود را آغاز کرد.
بر اساس قانون، این شورا با هدف بررسی عرضه و تقاضای بازار کار و چگونگی ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا و ایجاد هماهنگی بین دستگاههای تصمیمگیرنده و موثر بر عرضه و تقاضای بازار کار، اشتغال و بیکاری و همچنین نظارت و پیگیری بر چگونگی تحقق اهداف کمی و کیفی اشتغال در برنامههای مصوب تشکیل و دستکم سالی دوبار نشست خواهد داشت.
برگزاری جلسات شورای عالی اشتغال بر عهده رئیس جمهور و با ریاست وی است اما به نظر میرسد که حسن روحانی طی یک سال گذشته هیچ تصمیمی برای برگزاری جلسات شورای عالی اشتغال نداشته است.
از ۲۱مهرماه ۱۳۹۷ که آخرین جلسه شورای عالی اشتغال تشکیل شد، این شورای فقط نشستی در کمیسیون تخصصی و با حضور محمد شریعتمداری وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اسفندماه ۱۳۹۷ برگزار کرده است. در این جلسه مصوباتی به تأیید کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال رسید و قرار بود بعد در این شورا تصویب و اجرایی شود.
محمد شریعتمداری در آن نشست گفته بود: «این جلسه به عنوان پیش مقدمه نشست شورای عالی اشتغال است که پس از جمع بندی و نهایی شدن برنامههای اشتغال سال ۹۸، در آینده نزدیک در شورای عالی اشتغال با حضور رئیس جمهور به تصویب میرسد.»
در نشست تخصصی شورای عالی کار دو نقشه راه برای اشتغال کشور ترسیم شده بود که سناریوی نخست مبتنی بر «بهبود متغیرهای کلان اقتصادی» و سناریوی دوم نیز مبتنی بر «ادامه روند فعلی حاکم بر اقتصاد» است.
در سناریوی نخست، ایجاد یک میلیون و ۹۰ هزار فرصت شغلی پیشبینی شده که البته در صورتی محقق میشود که اقتصاد کشور شاهد یک تحول در متغیرهای اقتصادی از جمله نرخ رشد اقتصادی و نرخ رشد سرمایه گذاری باشد.
در سناریوی دوم از چشمانداز بازار کار کشور در سال پیش رو، ایجاد ۵۳۷ هزار فرصت شغلی پیشبینی شده است؛ این هدفگذاری که به نظر میرسد محتملتر از سناریوی نخست است، با این استدلال روی میز شورای عالی اشتغال قرار دارد که تغییراتی در متغیرهای کلان اقتصادی ایجاد نشود و اقتصاد کشور شرایط فعلی را طی کند.
با این وجود این برنامهها شش ماه است که معطل برگزاری نشست شورای عالی اشتغال به ریاست حسن روحانی هستند. قابل توجه آنکه دولتمردان موضوع بیکاری را به عنوان ابرچالش کشور در حوزه اقتصاد ارزیابی میکنند اما رئیس دولت هیچ ارادهای برای تلاش جهت مهار این ابرچالش از خود نشان نمیدهد!
گفتنی است نرخ بیکاری جوانان ایران بیش از دو برابر متوسط نرخ بیکاری جوانان جهان است. نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله ایرانی در سال ۹۷ کمی زیر ۳۰ درصد بود. این نرخ برای جوانان همین رده سنی در جهان بطور متوسط ۱۲ درصد است.
بر اساس آمارهای صندوق بینالمللی پول، نرخ کلی بیکاری ایران و بین همه ردههای سنّی برای سال جاری ۱۵.۴ درصد خواهد بود که تا سال ۲۰۲۴ به شکل صعودی و تا رقم ۱۹.۴ درصد افزایش خواهد داشت.