در میانه تنشها بر سر برنامههای اتمی و موشکی و تهدیدات منطقهای جمهوری اسلامی و افزایش تهدید حوثیها علیه یگان ضربتی سازماندهی شده از سوی آمریکا، ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده اعلام کرد برای ارائه هرگونه اطلاعاتی که بتواند به رهگیری تسلیحات، مواد مخدر و سایر محمولههای غیرقانونی در منطقه کمک کند پاداش نقدی و جوایز دیگری در نظر گرفته است.
آسوشیتدپرس ۵ ژوئیه (۱۳ تیرماه) گزارش داد تصمیم ناوگان پنجم آمریکا برای پرداخت پول نقد و سایر کالاها در ازای اطلاعات برای رهگیری تهدیدات در خلیج فارس و دیگر آبراههای استراتژیک منطقه، فشار علیه روند ارسال سلاح از ایران برای حوثیها را افزایش میدهد، با این حال در اطلاعیه این ناوگان از یادآوری مستقیم نام جمهوری اسلامی ایران خودداری شده است.
در حال حاضر، حوثیها یک یگان ضربت جدید را که توسط ناوگان پنجم در دریای سرخ سازماندهی شده تهدید کردهاند، اگرچه تا کنون هیچ حملهای توسط شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی به واحد دریایی صورت نگرفته است.
ناوگان پنجم میگوید که با همکاری شرکای خود در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۵۰۰ میلیون دلار مواد مخدر کشف کردهاند. در همین مدت ۹ هزار قبضه سلاح شناسایی شده که سه برابر میزان توقیف شده در سال ۲۰۲۰ است.
تیموتی هاوکینز سخنگوی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا به آسوشیتدپرس گفت: «هرگونه فعالیت بیثباتکننده توجه ما را جلب میکند.»
او افزود: «سال گذشته شاهد موفقیتهای قابل توجه در کشف مواد مخدر و سلاحهای غیرقانونی بودیم. این نشاندهنده گام دیگری در تلاش ما برای تقویت امنیت دریایی منطقه است.»
ابتکار جدید ناوگان پنجم برای پرداخت پاداش و جایزه از طریق برنامه پاداش وزارت دفاع صورت گرفته که پس از آغاز حملات القاعده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ سربازان پول نقد و کالا را برای انعام در میادین جنگ در افغانستان، عراق و جاهای دیگر پرداخت کردند. از آنجا که نبردهای زمینی تا حد زیادی در سراسر منطقه متوقف شده، ناوگان پنجم تصمیم گرفت از این برنامه برای گشت زدن در آبراههای خاورمیانه استفاده کند.
بر اساس گفتههای هاوکینز افراد مطلع میتوانند تلفنی با اپراتورهایی که به زبانهای عربی، انگلیسی و فارسی مسلط هستند، ارتباط برقرار کنند و نیروی دریایی آمریکا نیز به صورت آنلاین به زبانهای دَری و پشتو اطلاعات را دریافت میکند.
هاوکینز گفت که پرداختها میتواند تا صدهزار دلار یا معادل آن در وسایل نقلیه، قایق یا غذا به عنوان دستمزد جهت اطلاعاتی باشد که مربوط به حملات برنامهریزی شده علیه آمریکاییها هستند.
مشخص نیست که آیا افزایش فعالیت ناوگان پنجم در ردگیری و توقیف، مربوط به افزایش مأموریتهای ارتش آمریکا در منطقه پس از پایان همهگیری ویروس کروناست یا فقط مربوط به افزایش تعداد محمولههای قاچاق است. قاچاقچیان معمولاً از قایقهای ناشناس، کشتیهای بادبانی و لنج برای حمل مواد مخدر و سلاح استفاده میکنند.
یکی از اصلیترین مقاصد قاچاق سلاح در منطقه، کشور یمن است. حوثیها سپتامبر ۲۰۱۴ صنعا پایتخت یمن را تصرف کردند. برای مقابله با حوثیها یک ائتلاف به رهبری عربستان سعودی تشکیل و مجهز شد تا از دولت در تبعید یمن حمایت شود. سالها نبرد بینتیجه، فقیرترین کشور جهان عرب را در آستانه قحطی قرار داد. به نظر میرسد آتشبسی که در حوالی ماه رمضان آغاز شد، در حال حاضر همچنان برقرار است.
در این میان، با وجود تحریم تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه یمن، جمهوری اسلامی مدتهاست انواع تسلیحات شامل اسلحه و موشک و راکت را به یمن ارسال میکند. اگرچه مقامات جمهوری اسلامی ارسال تسلیحات به حوثیها را انکار میکنند اما کارشناسان مستقل، کشورهای غربی و کارشناسان سازمان ملل، با بررسیهای صورت گرفته سلاحها با منشاء ایران را ردیابی کردهاند.
هاوکینز در پاسخ به این پرسش که آیا راهکار پرداخت پاداش که میتواند تنشهای رژیم ایران را افزایش دهد، امکان رهگیری تسلیحات قاچاق و مواد مخدر را بیشتر میکند، گفت: «این چیزی است که ما به دنبال آن هستیم… قاچاق سلاح به نفع ثبات و امنیت منطقه نیست.»
نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد. نیروی دریایی ایالات متحده و رژیم ایران همچنان در برخوردهای پرتنش قرار دارند.
برنامه پاداش ابتکار جدید ادمین برد کوپر معاون ناوگان پنجم است که سال گذشته در میانه تنشها با جمهوری اسلامی ایران، یک گروه عملیات پهپادی راهاندازی کرد. تلاش دیگر کوپر، ایجاد یگان ضربت در دریای سرخ بود.
این مقام نظامی آمریکا میگوید «گزینههای دفاعی و برخورد با تهدیدات روی میز است و تروریست و پروژههای شیطانی آنها جایی در منطقه ندارد.»