در آغاز ماه اوت ۲۰۱۶، بیش از یک ماه بود که میزان مجاز منابع طبیعی در سال را مصرف کرده بودیم.
از آغاز سال جاری تا هفته اول اوت انسانها میزان مجاز و تجدیدشونده منابع طبیعی سالانهشان را مصرف کرده و روزهای پیش رو تا پایان سال را در محدودهی قرمز انرژی و منابع بسر میبرند.
نموداری که هافینگتون پست چندی پیش با نام «روزهای مصرف مازاد بر منابع» منتشر کرده، نمایانگر این مهم است که طول مدت روزهایی که در سال به مصرف بیش از میزان منابع تجدیدشونده میگذرانیم افزایش یافته و میزان مصرف ما هر ساله بیش و بیشتر میشود.
امسال نسبت به سال گذشته ۵ روز زودتر به پایان حد مجاز مصرف منابع رسیدیم. یعنی نزدیک به ۵ ماه از سال را از منابعی مصرف میکنیم که قابل جایگزینی نیستند. این در حالیست که در سال ۱۹۷۱ تنها شش روز از سال را از منابع غیر قابل جایگزین مصرف کردیم.
گویی یک زمین برای ادامه حیات بشر با الگوهای مصرف و تولید امروزی کافی نیست.
گسترش روزافزون میزان مصرف، زندگی بر کره زمین را به مخاطره میاندازد.
عدم هماهنگی الگوی مصرف و برخوردار نبودن از الگویی پایدار و متناسب با میزان منابع مجاز نه تنها تاثیرات منفی بر زندگی بشر امروز دارد بلکه آینده بشریت را نیز به چالش میکشد.
بنا به گزارش بنیاد حیات وحش جهانی: «ما در روزهایی از سال که خارج از بودجه منابع موجود تجدیدشونده روزگار میگذرانیم در واقع از منابع نسلهای آینده مصرف میکنیم.»
تصویر زمانی این کابوس خطرناک هنگامی کاملتر میشود که دانشمندان و محققان به ما میگویند بنا به میزان مصرف در حال حاضر در واقع ۶/۱ بیشتر از توان کره زمین مصرف میکنیم و به زودی برای ادامه حیات نیازمند چند سیارهی دیگر با برخورداری از منابع مشابه و اکوسیستم زمین هستیم تا بتوانیم به حیات خود ادامه دهیم. در این میان برخی کشورها بیشتر از بقیه مصرف میکنند و الگوی مصرف بیرویهتری دارند که در نمودار ارائه شده توسط بنیاد حیات وحش جهانی میبینید.
بنا به جمعیت کنونی کره زمین و در صورت ادامه سیر رشد کنونی و الگوی مصرف و تولید فعلی، برای تامین نیازهایمان اگر به استفاده از الگوی سوء مصرف هر یک از کشورهای زیر ادامه دهیم، همان گونه که گفته شد، نیازمند چندین سیاره خواهیم بود. در تصویر زیر با در نظر گرفتن الگوی مصرف و افزایش جمعیت، میزان منابع مورد نیاز برای ادامه حیات بنا به الگوی مصرف هر کشور نشان داده میشود.
در لیست بالا، بدترین الگوی مصرف متعلق به کشورهای توسعه یافته است که استرالیا در رأس آنها قرار دارد. اگر همهی ما مثل استرالیاییها زندگی کنیم هر سال نیازمند منابعی معادل ۴/۵ توان کنونی زمین خواهیم بود.
استوارت پیم استاد حفظ منابع طبیعی در دانشگاه دووک در مصاحبهای با فوروم جهانی میگوید: «ما سیارهمان را بیش از توانش دوشیدهایم، هر سال که میگذرد میزان منابع موجود رو به کاهش است، تراکم جنگلها رو به کاهش است، ماهیهای اقیانوسها کمتر میشوند، زمینهای قابل کشت کم و کمتر میشوند و این کاستیها بیشتر متوجه جوامع فقیرتر جهان است».
ما به زیستبوم آیندگان مقروضیم
اگر خود را در مقابل نسلهای بعدی مسئول میدانیم، ما روز به روز به زیستبوم آنها مقروضتر میشویم چرا که از سهم آنهاست که مصرف، و در واقع سوء مصرف، میکنیم.
تصور بهتری از وضعیت کنونی خواهیم داشت اگر شرایط را کشور به کشور بررسی کنیم؛ در تصویر زیر میبینید که بنا به الگوی مصرف و میزان نیاز، هر کشور نیازمند چند برابر منابع موجود خودش است.
کره جنوبی بدهکارترین کشور به زیستبوم آیندگان است. این کشور نیازمند منابعی به وسعت هشت برابر منابع کنونیاش است تا نیاز سالانه شهروندانش را تامین کند. به زبان سادهتر، کره جنوبی در حال حاضر ۸ برابر سهم خودش مصرف میکند و در واقع کاستی منابع و مازاد مصرفش یا از سهم آیندگان است و یا از سهم کشورهای فقیر تامین میشود.
*منابع: هافینگتون پست، گزارش حیات وحش جهانی، نشنال جیوگرافیک، فوروم جهانی
*ترجمه و تحقیق: محسن بهزادکریمی