جشنواره فرهنگی و هنری ایران و بریتانیا به همت شورای فرهنگی بریتانیا از روز ۲۸ ژانویه آغاز شده و به مدت سه ماه ادامه خواهد داشت. این جشنواره شامل هنرهای تجسمی، موسیقی، ادبیات فارسی، تاتر، مد لباس و معماری ایران است. هدف جشنواره گسترش روابط فرهنگی میان بریتانیا و ایران و ایجاد فرصت‌های مناسب به منظور درک بهتر و اعتماد متقابل میان دو کشور است.
شماری از سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی و هنری بریتانیایی و ایرانی دعوت شواری فرهنگی بریتانیا را برای همکاری در برگزاری این جشن بزرگ را پذیرفته‌اند.
به گفته دنی وایت رئیس بخش ایران شورای فرهنگی بریتانیا، روابط سیاسی میان دو طرف در بیشتر اوقات در ۱۵۰ سال گذشته با عدم اعتماد و ظن و تردید همراه بوده است. در عین حال طرفین همواره برای ویژگی‌های فرهنگی یکدیگر احترام فراوان قائل بوده‌اند. دنی وایت همچنین گفته است: به عقیده ما روابط فرهنگی از موثر‌ترین و مهم‌ترین ابزاری است که می‌تواند نقش حساسی در بهبود حس اعتماد و درک متقابل ایفا کند که قطعاً به سود طرفین خواهد بود. ما علاقمندیم از تلاش‌های بریتانیا برای گسترش روابط سیاسی با ایران از طریق ارتباط مردم دو کشور با یکدیگر حمایت کنیم. این نوع ارتباط به گسترش همکاری‌های سیاسی کمک خواهد کرد.
لرد لمانت وزیر دارایی و خزانه‌داری کابینه خانم مارگارت تاچر و رئیس اتاق بازرگانی بریتانیا و ایران نیز در مورد برگزاری این جشنواره گفته است: مناسبات فرهنگی میان دو کشور می‌تواند یکی از راه‌های برقراری رابطه و درک نظرات متقابل باشد. به گفته لرد لمانت نقش هنر هم این است که وقتی راه‌های دیگر به بن‌بست می‌رسد هنر می‌تواند انسان‌ها را به هم نزدیک کند. وی اظهار امیدواری کرد که این جشنواره به همکاری و درک و فهم مقابل و اعتماد میان دو کشور منجر شود.
جشنواره فرهنگی، هنری ایران، بریتانیا با برگزاری نمایشگاه‌ها، اجراهای مختلف هنری، جلسات گفتگو، کارگاه‌ها و سمینارهایی در سراسر بریتانیا به کاوش در میراث فرهنگی ایران و خلاقیت‌های پر جنب و جوش معاصر این کشور می‌پردازد و تجربه‌‌‌ای از ایران در اختیار مردم بریتانیا قرار می‌دهد تا بتوانند درک جدیدی از این کشور پیدا کنند. این برنامه فرهنگی بر عید نوروز و مراسم آشنایی با آداب آن تأکید دارد که در آن کشورهایی مانند ازبکستان، افغانستان و دیگر کشورهایی که نوروز را جشن می‌گیرند نیز نقش دارند.
در بخشی از این برنامه، نمایشگاهی از آثار مربوط به نوروز در محل شورای فرهنگی ایران و بریتانیا در لندن برگزار خواهد شد.
این جشنواره تصمیم دارد قسمتی از این برنامه‌های فرهنگی را در مدارس بریتانیا نیز اجرا نماید.
برنامه‌های دیگر جشنواره عبارتند از:
ادبیات
روز ۲۹ بهمن ماه کتاب‌خانه بریتانیا میز گردی به منظور معرفی ادبیات و شعر معاصر ایران ترتیب می‌دهد که رُزا جمالی و احمد کریمی حکاک، شاعران و نویسندگان ایرانی مورد علاقه خود را معرفی می‌کنند. نشریه «ترجمه شعر مدرن» هم شماره ویژه‌ای را به ترجمه اشعار معاصر فارسی اختصاص داده است.
در سوم اردیبهشت‌ماه در موسسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن SOAS بخش‌هایی از کتاب «سرزمین کوهستان‌های فیروزه» نوشته سیروس مسعودی نویسنده ایرانیـ بریتانیایی معرفی خواهد شد که داستان سفرهای مکرر او به ایران و مکاشفه‌اش در فرهنگ و چشم‌اندازهای طبیعی کشور است.
مُد
فستیوال ایرانیان ادینبورگ که سابقه آن به سال ۲۰۰۸ باز می‌گردد، مدهای لباس ایرانی را به نمایش می‌گذارد که تلفیقی است از پارچه‌ها و دوخت‌های سنتی با پوشش‌های روز.
طراحان حاضر در این نمایشگاه نغمه کیومرثی، کوروش غربی، سپیده احدی، دیبا مهرابی و جسیکا هوارث خواهند بود. این برنامه با موسیقی زنده ایرانی همراه خواهد بود.
موسیقی
در آغاز بهار و با بهتر شدن هوای لندن، در مجموعه هنری معروف South Bank چند برنامه فرهنگی و هنری اجرا خواهد شد که شامل اجراهای موسیقی و جلسات گفتگو دربارۀ مسائل فرهنگی است.
همچنین در Asia House لندن نیز ادیب و مهدی رستمی کنسرتی از موسیقی سنتی ایرانی برگذار خواهند کرد.
معماری
معرفی معمار دوران قاجار، میرزا اکبر، از بخش‌های جالب جشنواره فرهنگی ایران و بریتانیاست. این برنامه سیزدهم اسفند ماه در موزه ویکتوریا و آلبرت برگذار خواهد شد.
این موزه در گذشته آثار مربوط به ایران را از مجموعه‌داران خصوصی خریداری کرده و یکی از معدود مجموعه‌هایی است که رایگان و با اهدای صاحب آن به دست آورده و غنی از طرح‌های معماری میرزا اکبر، معمار ایرانی است.
داستان از این قرار است که یک معمار انگلیسی به نام کاسپار پردن کلارک در سال‌های ۱۸۷۴ و ۱۸۷۵ میلادی به تهران رفت تا ساختمان کنونی سفارت بریتانیا را بنا کند. همزمان دو معمار محلی طرح‌های خود را به عنوان هدیه در ازای فرا گرفتن تکنیک‌های مدرن معماری هدیه کردند.
وقتی کلارک به لندن بازگشت این طرح‌ها را به موزۀ ساوت کنزینگتون که در آخرین سال قرن نوزدهم به موزه ویکتوریا و آلبرت تغییر نام داد اهدا کرد و این آثار برای ۱۴۰ سال در این موزه نگهداری شدند بدون این که هرگز جدی گرفته شوند و یا در معرض نمایش قرار بگیرند.
این طرح‌ها که اسناد با ارزشی از معماری ایران دورۀ قاجار است در موزه مرمت شده و به صورت ۲۰۰ قطعه دیجیتال در معرض دید بازدیدکنندگان قرار خواهند گرفت.
از ۲۴ فروردین نیز برای ۹ روز، نمایشگاه معماری «سیر تکاملی» در Asia House برگذار خواهد شد. این نمایشگاه آثار طراحی معماری مهران قارلقی و امین صادقی را در برمی‌گیرد، طرح‌هایی‌های که متأثر از معماری کلاسیک ایرانی هستند. ترکیب‌ها و طرح‌های هندسی، بازی نور در بناهای ایرانی و نوع جریان هوا در آنها در کارهای معاصر این دو معمار که شامل طراحی داخلی و دکوراسیون هم می‌شود تکرار شده است.
تئاتر و سینما
در این بخش مجموعه‌ای از فعالیت‌های نمایشی در جریان جشنواره سمپوزیوم تئاتر ایران و بریتانیا پنجم فروردین ماه در شهر کمبریج برگزار خواهد شد.
یکی دیگر از برنامه‌های جشنواره، نمایش آثار برگزیدۀ سینمای ایران و فیلمسازانی از قبیل بهرام بیضایی، رخشان بنی‌اعتماد، عباس کیارستمی، داریوش مهرجویی، محسن مخلملباف و مجید مجیدی در جشنواره «وان ورلد» در ولز است که بعداً در مناطق دیگر بریتانیا به نمایش در می‌آید.
جلسات نمایش فیلم همراه با گفت‌وگو و نقد و بررسی سینمای بعد از انقلاب ایران خواهد بود.
انتشارات
شورای فرهنگی بریتانیا همچنین دست به انتشار کتابی زده که مسائل فرهنگی بین ایران و بریتانیا را زیر عناوین و فصل‌های مختلف توسط اهل فن بررسی می‌کند.
این کتاب که به زبان انگلیسی و با ویرایش و گزینش نیک وادهام اسمیت، منتشر شده مقالاتی دربارۀ جنگ، هنرهای تجسمی، استقبال از سریال‌های بریتانیایی در ایران، روابط دیپلماتیک دو کشور، زلزله بم و درک سینمای بریتانیا در ایران است و به قلم نویسندگانی مثل علی انصاری از دانشگاه سنت اندروز، چارلز ملویل از دانشگاه کمبریج، احسان خوش‌بخت، راب ویلسن (مترجم رباعیات خیام به زبان اسکاتس) و دیگران نوشته شده است.
این جشنواره در چهارچوب بهبود روابط انگلیس و جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود و سایت «شورای فرهنگی بریتانیا» در ایران از آن به عنوان بازتاب «فرهنگ غنی و پویای» «جمهوری اسلامی مدرن» نام برده است.
