نازنین افشین جم مک‌کی و دریا صفایی، دو کنشگر مدنی به‌همراه مصطفی عرب کاپیتان و محمد بیاتی بازیکن پیشین تیم ملی فوتبال ایران در نامه‌ای به سپ بلاتر، رئیس فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) خواهان لغو تبعیض و رفع ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌های فوتبال در ایران شدند. متن کامل این نامه را در ادامه می‌خوانید.
موضوع: لغو تبعیض و رفع ممنوعیت ورود بانوان به استادیوم‌های فوتبال در جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای سپ بلاتر
ممانعت جمهوری اسلامی ایران از ورود زنان به استادیوم‌ها برای تماشای مسابقات فوتبال، که از سال ١٩٨٢ شروع شده است، ما را بر آن داشت تا از شما به عنوان عالی‌ترین مقام فیفا برای رفع این ممنوعیت ناعادلانه کمک بخواهیم. اتخاذ چنین سیاستی علیه زنان ایران اخلاقا اشتباه، تبعیض‌آمیز و مخالف روح واساس‌نامهٔ فیفا و هم‌چنین مغایر با قوانین حاکم بر سویس و قوانین بین‌المللی است. فیفا وظیفه دارد که با هر گونه تبعیض و تعصب، از جمله محرومیت زنان از تماشای مسابقات فوتبال در ورزشگاه‌ها مقابله کنند.
اساسنامهٔ فیفا
تفکیک جنسیتی و تبعیض بر ضد زنان بر خلاف تعهدات بین‌المللی و روح وحدت‌بخش ورزش است که لازمه هر”بازی زیبا” است. چنین تبعیضی هم‌چنین بر خلاف اساسنامهٔ فیفاست. مادهٔ ٢(الف) اساسنامهٔ فیفا به صراحت اعلام می‌کند که اهداف فیفا شامل ترویج فوتبال “در پرتوی ارزش‌های وحدت‌بخشی، تربیتی، فرهنگی، و انسانی” است. ماده ی ٣ اساس‌نامه مشخصا تصریح می‌کند که هر گونه تبعیض “برعلیه هر کشور، هر شخص یا گروهی از مردم به علت نژاد، جنسیت، زبان، مذهب، و عقاید سیاسی یا به هر دلیل دیگری اکیدا ممنوع و مجازات آن تعلیق یا اخراج است.”
فیفا همواره برای رفع تبعیض اقدام کرده است. اعلام روزی به نام “نه به نژادپرستی” در تقویم فیفا از آن جمله است. خود جنابعالی نیز اشاره کرده‌اید که تحریم و مجازات‌های سخت برای رفع تبعیض ضروری است تا این عمل مغایر روح ورزش از فوتبال پاک شود. آیین‌نامهٔ انضباطی فیفا، که بیان‌کنندهٔ مجازات‌هایی در صورت تخطی از مقررات فیفاست، در خصوص همهٔ رقابت‌های ورزشی فیفا اعمال می‌شود. افزون بر آن همهٔ مجامع ورزشی و اعضای آنها، از جمله باشگاه‌های ورزشی، مقامات رسمی، بازیکنان و تماشاگران، که فیفا اجازهٔ ورودشان به مسابقات فوتبال را می‌دهد، موظف به تبعیت از این آیین‌نامهٔ انضباطی‌اند.
قوانین سویس
فیفا تحت قوانین کشور سویس به ثبت رسیده است. بنا بر این موظف است بر طبق این قوانین هر گونه تبعیض جنسیتی را منع کند. قوانین کشور فدرال سویس هر گونه تبعیض جنسیتی را غیرقانونی اعلام کرده است. سازمان فدرال برابری جنسیتی مسئولیت دارد هر گونه نابرابری جنسیتی را بررسی و متخلفان را تحت تعقیب قانونی قرار دهد.
قوانین بین‌المللی
پیمان‌نامه سازمان ملل متحد در خصوص رفع هر گونه تبعیض بر ضد زنان در سال ١٩٧٩ در مجمع عمومی به تصویب رسید و در تاریخ‌های٢٣ ژانویه ١٩٨٧ و ٢٧ مارس ١٩٩٧ در سویس نیز امضا و تصویب گردید. این کنوانسیون هر گونه تبعیض بر ضد زنان را ممنوع اعلام می‌کند. و تبعیض را چنین تعریف می‌کند: “…هر گونه محرومیت از حقوق بنیادی یا ایجاد محدودیت در این حقوق بر پایهٔ جنسیت، که هدف آن یا نتیجه‌اش کاهش بهره‌مندی زنان از ورزش” باشد.
نتیجه
خط مشی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر محرومیت زنان از حضور در مسابقات فوتبال بر همهٔ جهانیان آشکار شده است. هیچ کس نباید به صرف جنسیت‌اش از حضور در مسابقات فوتبال محروم شود. هیچ کس نباید به جرم درخواست دیدن مسابقهٔ فوتبال یا والیبال در ورزشگاه‌ها بازداشت شود یا مورد ضرب و شتم قرار گیرد. ورزش باید جلوه‌گر روح والای انسانی باشد. ما از فیفا می‌خواهیم که، بر اساس مادهٔ ٣ اساسنامهٔ خود، عضویت فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی را به حالت تعلیق درآورد یا حداقل، همانند اقدام شایستهٔ فدراسیون جهانی والیبال در سال ٢٠١۴، ایران را از میزبانی مسابقات بین‌المللی، که زیر نظر فیفاست، محروم کند و مانع از برگزاری هر گونه برنامهٔ ورزشی سازمان‌یافته از طریق فیفا در ایران شود تا حکومت ایران به این تبعیض جنسیتی بر ضد زنان خاتمه دهد.
چنانچه به سند یا مدرکی در این باره نیاز دارید، خواهشمند است از تماس با ما دریغ نفرمایید. پیشاپیش از توجه شما به این نامه سپاسگزاریم و منتظر پاسخ جنابعالی هستیم.
با احترام
ششم فوریه ۲۰۱۵، برابر با ۱۷ بهمن ۱۳۹۳
نازنین افشین جم مک کی، کنشگر بین‌المللی حقوق بشر، رئیس سازمان “اعدام کودکان را متوقف کنید”، رئیس “بنیاد نازنین”
دکتر دریا صفایی، کنشگر حقوق زنان
دکتر مصطفی عرب، کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران، قهرمان جام ملت‌های آسیا (١٩۶٨ و ١٩٧٢)، شرکت‌کننده در المپیک ١٩۶۴ توکیو
محمد بیاتی، بازیکن پیشین تیم ملی فوتبال ایران، قهرمان جام ملت‌های آسیا (١٩۶٨)، شرکت‌کننده در المپیک ١٩۶۴ توکیو
