بیژن فرهودی – در سال ۲۰۱۴ داعش و القاعده تنها تهدیدهای جدی نسبت به آمریکا و متحدانش نبودند. حمایت رژیم ایران از تروریسم در گوشه و کنار جهان از طریق ارگان‌هایی چون نیروی سپاه پاسداران انقلاب، وزارت اطلاعات (و امنیت) و گروه شبه‌نظامی حزب‌الله که خود تهدیدی جدی متوجه ثبات لبنان و منطقه مرزی‌اش می کند بی کم و کاست ادامه یافت. این بخشی از نتیجه‌گیری در گزارش وزارت امورخارجه آمریکا در مورد تروریسم در سال ۲۰۱۴ در گوشه و کنار جهان است که روز جمعه در واشنگتن منتشر شد. این گزارش بر اساس مصوبه کنگره امریکا هر سال توسط وزارت امورخارجه منتشر می‌شود و فرصتی برای بررسی موقعیت فعالیت‌های تروریستی در نقاط مختلف و آگاهی از ماهیت و گستره تهدید تروریستی فراهم می‌سازد و در عین حال ایالات متحده را قادر به ارزیابی کارآیی خود و اتخاذ استراتژی مناسب و واکنش در برابر این گونه فعالیت‌ها می‌سازد.
ایران که از سال ۱۹۸۴ در فهرست کشورهای حامی و بانی تروریسم قرار داشته امسال نیز این عنوان را حفظ کرده و به گفته وزارت امورخارجه آمریکا از طریق حمایت از گروههای تروریستی فلسطینی در غزه، حزب‌الله لبنان و گروههای مختلف در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه به فعالیت‌های مرتبط با تروریسم در سال ۲۰۱۴ ادامه داد. کوبا، سوریه و سودان سه کشور دیگر حامی تروریسم در سال ۲۰۱۴ شناخته شده‌اند هر چند نام کوبا در پی آغاز روند عادی شدن مناسباتش با آمریکا از اواخر ماه مه سال جاری از این فهرست حذف شده است.
اگرچه کانون اصلی فعالیت‌های تروریستی ایران در خاورمیانه و به ویژه سوریه بوده ولی رژیم ایران و عمال‌اش هم‌چنین برای کسب نفوذ در مناطق دیگر از جمله آفریقا، آسیا، و تا حدودی آمریکای لاتین با ظرافت به فعالیت مشغول بوده‌اند. نیروی قدس سپاه مکانیزم اصلی رژیم برای ایجاد بی ثباتی در خاورمیانه و تشویق و حمایت از تروریست‌ها در خارج از کشور بوده است.
در این گزارش می‌خوانیم که ایران سوریه را ستون اصلی جبهه «مقاومت» و جاده‌ای حیاتی برای ارسال تسلیحات به گروه اصلی تحت نفوذ خود یعنی حزب‌الله لبنان می‌داند. در سال ۲۰۱۴ ایران به تامین کمک‌های تسلیحاتی، مالی و آموزشی و ارسال پیکارجویان شیعه عراقی و افعان به سوریه برای پشتیبانی از عملیات بی رحمانه سرکوب توسط رژیم اسد که بنا به برآوردهای سازمان ملل متحد تا اوت سال ۲۰۱۴ به مرگ حداقل ۱۹۱ هزار نفر انجامیده ادامه داد. ایران به اعزام نفرات سپاه به سوریه برای انجام ماموریت‌های مستشاری اذعان کرده است اما برخی گزارش‌های رسانه‌ای حکایت از آن داشته که برخی از این نفرات از اعضای نیروی قدس بوده و مستقیم در عملیات رزمی مشارکت داشته‌اند . هر چند تهران منکر مشارکت اعضای نیروی قدس در عملیات رزمی بوده اما در سال ۲۰۱۴ کشته شدن ۲ تن از سرداران سپاه (عبدالله اسکندری و جبار دریساوی) را مورد تایید قرار داد اگرچه مدعی شد که آنها داوطلبانی بودند که در جریان محافظت از اماکن مقدس در نزدیک دمشق جان باختند.
بر اساس همین گزارش ایران با وجود تعهد به حمایت از ایجاد ثبات در عراق بر دامنه آموزش و تامین کمک‌های مالی به گروههای شبه‌نظامی شیعه در واکنش به پیشروی‌های داعش در عراق افزود. بسیاری از این گروه‌ها مانند کتائب حزب‌الله به تشنجات فرقه‌ای در عراق دامن زده و نسبت به ساکنان سنی عراق مرتکب تخلفات شدید حقوق بشری شده‌اند.
گزارش وزارت امورخارجه آمریکا هم‌چنین به فعالیت‌های ایران در حمایت از حماس و دیگر گروههای تروریستی ازجمله جهاد اسلامی فلسطین و جبهه خلق برای آزادی فلسطین- فرماندهی عمومی که در پس یک رشته حملات مرگبار نشات گرفته از غزه و کرانه باختری قرار داشته‌اند اشاره می‌کند.
ایران در سال ۲۰۱۴حاضر نشد چهره‌های ارشد القاعده را که هم‌چنان تحت کنترل و پناه خود دارد به دست عدالت بسپارد و از افشای هویت آنها نیز خودداری کرد. ایران در گذشته و حداقل از سال ۲۰۰۹ به برخی نفرات القاعده اجازه داده بود که از طریق ایران پول و پیکارجو روانه آسیای جنوبی و سوریه کنند.
در این گزارش هم‌چنین به نگرانی نسبت به تلاش‌های ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای اشاره شده و اینکه تهران با وجود یک رشته قطعنامه‌های شورای امنیت برای تعلیق فعالیت‌های حساس هسته‌ای خود هم‌چنان مغایر با تعهدات بین‌المللی اش عمل کرد . اما در همان حال تصریح شده که ایران بر اساس توافق با ۱+۵ (برنامه اقدام مشترک) از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ به تعهدات خود عمل کرده است. گزارش می‌افزاید طرفین در طول سال ۲۰۱۴ به مذاکرات خود برای دستیابی به یک برنامه اقدام مشترک جامع جهت حصول یک راه حل درازمدت جامع برای به دست آوردن اطمینان از اینکه برنامه هسته‌ای ایران صرفا صلح‌آمیز است و این چنین باقی خواهد ماند ادامه دادند.
اشاره کوتاه به برنامه هسته‌ای ایران در این گزارش ظاهرا نشان از آن دارد که مقامات آمریکایی نمی‌خواهند اظهار نظر دقیق‌تر در این زمینه بر جریان مذاکرات جاری با ایران برای عقد قرارداد نهایی تا ۳۰ ژوئن لطمه وارد کند. اما سوال مد نظر برای بسیاری از منتقدان اینست که چرا آمریکا باید با کشوری توافق هسته‌ای امضا کند که حامی تروریسم دولتی است و ممکن است از درآمدهای آزاد شده ناشی از کاهش تحریم‌ها برای افزایش دامنه فعالیت‌های تروریستی استفاده کند.
تینا کایدنا سفیر سیار و هماهنگ کننده امور ضد تروریسم در وزارت امورخارجه امریکا ضمن تاکید بر ضرورت مذاکرات هسته‌ای جاری با ایران گفت این مساله معنایش این نیست که ما به این واقعیت که ایران یک حامی تروریسم است بی توجه بمانیم. ما تحریم‌هایی در مورد ایران در رابطه با مساله مشخص تروریسم برقرار کرده‌ایم و این وضعیت تغییر نخواهد کرد .
خانم کایدنا گفت حمایت ایران از تروریسم هم‌چنان مایه نگرانی است و این نگرانی به خاطر مذاکرات جاری هسته‌ای با آنها از میان نخواهد رفت. این مقام وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا نام سپاه یا شرکت ملی نفت ایران از فهرست ارگان‌های مورد تحریم پاک خواهد شد تاکید کرد که هیچ یک از تحریم‌ها در رابطه با تروریسم کنار گذاشته نخواهد شد .
