این توافق به ما می‌گوید که: «اکنون نوبت آزادی است». فقط اندکی همت می‌خواهد تا وطن ما نیز برای آمدن‌اش آماده شود. این همت فقط نه از سوی اکثریت مردمانی باید باشد که به ناچار دنبال سیر کردن شکم‌شان هستند و جز این که یک روز شادی کنان برای برد در مسابقه ی فوتبال به خیابان‌ها می‌ریزند، و یک روز برای توافق هسته‌ای، و روز دیگر برای عاشورا و تاسوعا سینه می‌زنند و گریه می‌کنند. در همه دنیا «اکثریت» کم و بییش همین گونه عمل می‌کند. تقصیری هم ندارند. دیکتاتوری از آدم‌ها آدمک می‌سازد. اما آنها که می‌توانند جهان را برای این اکثریت بسازند و آباد و آزاد کنند، فرهیختگان، قشرهای تحصیل کرده، دانشگاهی، روزنامه نگاران، و اپوزیسیون سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی‌اند. اکنون همت را آنها باید به خرج دهند…
*****
سه شنبه، چهاردهم جولای ۲۰۱۵، بالاخره توافق اتمی‌میان ایران و شش قدرت جهانی، انجام شد. چه بخواهیم و چه نخواهیم این توافق یک حرکت تاریخی است؛ حرکتی که که نتایج واقعی بد یا خوب‌اش برای ایران و ایرانی در آینده‌ای نه چندان دور روشن خواهد شد.
به عنوان یک نویسنده مطالب مربوط به مسایل اجتماعی، و یک کوشنده حفظ میراث فرهنگی که سال‌هاست در اپوزیسیون فرهنگی حکومت اسلامی‌فعال بوده، و مسایل مربوط به ایران را (چه در درون و چه بیرون از آن) در حد توان خویش زیر نظر داشته، از دو سال پیش به این طرف مطمئن بوده‌ام که این توافق صورت خواهد گرفت. از نظر من، جمع و جور کردن وضعیت بحرانی داخل ایران از یک سو، و مشکلات جدی ریز و درشتی که جمهوری اسلامی در خاورمیانه به وجود آورده، از سوی دیگر، یا با جنگ میسر بود و یا با این توافق، یعنی بریدن شاخ و دم جمهوری اسلامی، بی آن که غرب، به وِیژه آمریکا، گرفتار بدنامی و یا زیان‌هایی ناشی از جنگی دیگر شود.
البته می‌دانم که اهل فن سیاست و اقتصاد نظرات مختلفی در ارتباط با این توافق دارند، و پشت پرده این نوع توافق‌ها را، با توجه به دانش و درک خودشان از مسایل، خیلی بهتر از امثال من می‌بینند. من اما اکنون دلم می‌خواهد فکرهایم، یا امیدهایم، را در مورد آنچه پس از این توافق امکان به وجود آمدن دارند، با صدای بلند و قلم آشکار بیان کرده و آن را با شما تقسیم کنم:
– پس از توافق هسته‌ای، تحریم‌ها علیه ایران (به مرور) برچیده خواهد شد. پول‌ها، یا دارایی‌های بالقوه مردمان ایران به ایران سرازیر می‌شود. این پول‌ها چه به جیب مردم برود و چه نرود، حداقل این بهانه چندین ساله از حکومت مردم‌ستیز بی خرد ستانده خواهد شد که همچنان همه کمبودها را به گردن تحریم‌ها بیندازد و حق‌طلبی‌های طبیعی مردم را سرکوب کند.
Reuters©
– این توافق و رفع تحریم‌ها سبب می‌شود وابستگان به حکومت دیگر به راحتی نتوانند اپوزیسیون حکومت و آزادی‌خواهان منفرد را خاموش کنند؛ به بهانه این که: «مردم نان ندارند، تحریم‌ها کمرشان را شکسته، وقت این حرف‌ها نیست» و یا «اگر از اصلاح‌طلب‌ها حمایت نشود جنگ است یا تجزیه ایران».
ـ با این توافق حکومت اسلامی شیفته جنگ دیگر نمی‌تواند (حداقل برای مدتی) مردم ایران را به جنگ بکشاند. و هیولای بدون جنگ یعنی هیولای مرده.
– این توافق، چه از آن خوشمان بیاید و چه نیاید، می‌تواند فرصت‌های خوبی برای مردمان ایران به وجود آورد، فرصت‌هایی که مهم‌ترین شان گشوده شدن درهای ایران خواهد بود. اگر چه این گشودگی به خاطر رفتن ثروت‌های ایران به جیب مؤسسات اقتصادی اروپایی و آمریکایی است، و به عنوان رشوه حکومت اسلامی‌برای ماندگاری‌اش به کار خواهد رفت، اما فراموش نکنیم این رشوه‌ای است که سی و پنج سال آن را به روسیه و چین داده‌اند و خوب می‌دانیم که در جنگ اقتصادی بین کشورهای غربی با روسیه و چین در زمین ایران، آنکه بازنده نخواهد شد مردمان ایران‌اند زیرا اگر به طور سنتی چین و روسیه از زیرزمین‌ها و درز درها وارد کشورها می‌شوند، غربی‌ها معمولاً از درهای کاملاً گشوده می‌آیند و هیچ در گشوده‌ای نیست که آزادی نتواند به نوعی از آن عبور کند.
– درهای گشوده شده ایرانِ پس از توافق، دیدهای جهانی را به روی وضعیت ناهنجار ایرانیان و خواست‌های انسانی آنها بازتر خواهد کرد. مردمان جهان خواهند توانست آنچه را که در ایران می‌گذرد بهتر ببیند. و کم نیستند آنهایی که باورمند به حقوق بشر و آزادی مردمان کشورهایی چون ما هستند. دولت‌ها، حتی اگر بخواهند، نمی‌توانند آنها را راحت فریب دهند و پوششی بر روی خلاف کاری‌ها و جنایت‌های حکومت اسلامی‌بکشند. علاوه بر این، مردمان ایران نیز از درهای گشوده بهتر می‌توانند آزادی‌های موجود در سرزمین‌های دیگر را ببینند و بیشتر به درکی ناشی از مقایسه‌ای انسانی برسند.
– دوران پس از این توافق بهترین زمان خواهد بود برای طرح خواست‌های حقوق بشری مردمان ایران؛ همه آن حقوقی که در مفاد اعلامیه حقوق بشر آمده و جمهوری اسلامی به بهانه‌های مختلف‌ـ از جمله تحریم‌ها و دخالت شیاطین بزرگ و کوچک‌ـ آن را به طور روزمره نقض کرده است. اکنون حکومت مسلط بر ایران به ظاهر هم که شده دوست و مطیع شیطان بزرگ و کوچک شده است.
ـ این توافق نوبت رسیدن به خواست رفع تبعیض از مردمان ایران را جلو می‌اندازد، از تبعیض‌های جنسیتی گرفته، تا تبعیض‌های مذهبی، و فرهنگی.
– این توافق جان تازه‌ای به اصل آزادی بیان خواهد داد و خواست نفس کشیدن رسانه‌های عمومی‌در ایران دوباره زنده می‌شود.
و در نهایت این توافق به ما می‌گوید که: اکنون نوبت آزادی است.
فقط اندکی همت می‌خواهد تا وطن ما نیز برای آمدن‌اش آماده شود. این همت فقط نه از سوی اکثریت مردمانی باید باشد که به ناچار دنبال سیر کردن شکم‌شان هستند و جز این که یک روز شادی‌کنان برای برد در مسابقه فوتبال به خیابان‌ها می‌ریزند، و یک روز برای توافق هسته‌ای، و روز دیگر برای عاشورا و تاسوعا سینه می‌زنند و گریه می‌کنند. در همه دنیا «اکثریت» کم و بیش همین گونه عمل می‌کند. تقصیری هم ندارند. دیکتاتوری از آدم‌ها آدمک می‌سازد. اما آنها که می‌توانند جهان را برای این اکثریت بسازند و آباد و آزاد کنند، فرهیختگان، قشرهای تحصیل کرده، دانشگاهی، روزنامه نگاران، و اپوزیسیون سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی‌اند. اکنون همت را آنها باید به خرج دهند؛ کسانی که دنبال حداقل‌ها و آب باریکه‌ها نیستند؛ کسانی که این را حق انسان قرن بیست و یکم ایرانی نیز می‌دانند که متمدنانه و با افتخار و آزاد زندگی کند. و به خاطر این انسان حاضر نیستند تن به سازش و سکوت بدهند.
۱۴ جولای ۲۰۱۵
