در طول بیش از ۶۰ سال گذشته میزان مصرف سیگار در بریتانیا آمریکا و استرالیا کاهش پیدا کرده؛ در برخی کشورها این رقم تغییر کمی پیدا کرده است و در مقابل در حدود ۴۰ کشور جهان تعداد مصرف کنندگان سیگار در حال افزایش است.
سیگار یکی از علت‌های قابل پیشگیری مرگ و میر در جهان است و ریسک مصرف آن به خوبی نشان داده شده است. اما سوال این است پس چرا مصرف سیگار در سراسر جهان کم نمی‌شود؟
علت نخست به این برمی‌گردد که دولت‌ها در این زمینه به اندازه‌ای که لازم است کار نمی‌کنند. راه‌های تشویق مردم به عدم مصرف سیگار کاملا مشخص است: اطلاع‌رسانی درباره خطرات آن، افزایش مالیات براین محصول، ممنوعیت کشیدن سیگار در فضاهای بسته، تبلیغات و هم‌چنین فراهم کردن حمایت‌های لازم برای افرادی که قصد دارند کشیدن سیگار را ترک کنند.
در کشورهایی که این اقدامات انجام می‌شود نتیجه هم کاملا مشخص است به عنوان مثال در ترکیه درصد افراد سیگاری در طول ۸ سال ۱۱ درصد کاهش یافت. البته ترکیه کشوری است که همه راه‌های کاهش مصرف سیگار را به صورت سرسختانه‌ای به اجرا گذاشت.
یک مطالعه نشان می‌دهد تنها ۳۳ کشور جهان افزایش مالیات بر سیگار را که سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد داده بود اجرا کرده‌اند و این به آن معنا است که خرید سیگار هنوز برای بسیاری مقرون به صرفه است.
علت دوم عدم کاهش مصرف سیگار به اعمال فشار از سوی شرکت‌های دخانیات بر می‌گردد؛ شرکت‌هایی که از هر موقعیتی برای اعمال فشار استفاده می‌کنند چرا که بسیاری از مالیات‌ها با توجه به عوامل مختلف به عنوان مثال طول سیگار متفاوت هستند. به این ترتیب شرکت‌های دخانیات توانسته‌اند برخی مارک‌های تجاری خود را ارزان‌تر بفروشند. لابی‌گران این صنعت هم‌چنین موفق شده اند برخی مقامات کشورهای در حال توسعه را قانع کنند که مالیات بر سیگار را در سطح پایینی نگاه دارند آن هم با این بهانه که این اقدام باعث می‌شود جلو قاچاق آنها گرفته شود.
تبلیغ سیگار در بسیاری از کشورها ممنوع شده اما فعالان این حوزه همواره راه‌هایی برای تبلیغ محصول خود پیدا می‌کنند به عنوان مثال فروشندگان سیگار با پوشیدن لباس‌هایی با تبلیغ سیگار مورد نظر خود در کلوپ‌های شبانه و کافی‌شاپ‌ها ظاهر می‌شوند.
و در نهایت عدم تمایل افراد سیگاری به ترک سیگار هم عامل دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
بیش از چهار پنجم افراد سیگاری در دانمارک و هلند گفته‌اند که برای ترک سیگار تلاش کرده‌اند. این رقم در بلغارستان و پرتغال سه‌چهارم است.
در برخی کشورها که کشیدن سیگار در فضاهای بسته ممنوع است راه‌هایی وجود دارد که می‌توان این ممنوعیت را دور زد. به عنوان نمونه در فرانسه و ایرلند در اماکن عمومی فضاهای خاصی برای افراد سیگاری در نظر گرفته شده است. در یونان و پرتغال هم مردم به راحتی قوانین را در این زمینه نادیده می‌گیرند.
برخی افراد سیگاری هم قانون پرداخت مالیات بیشتر با سیگار را با خرید سیگارهای تقلبی و یا قاچاق دور می‌زنند.
سیگار سالانه جان ۶ میلیون نفر را در جهان می‌گیرد و تخمین زده می‌شود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به ۸ میلیون نفر افزایش یابد.
اما هنوز امیدواری‌هایی برای بهبود شرایط وجود دارد. چین که خانه یک سوم سیگاری‌های جهان است به تازگی اقداماتی را در این زمینه شروع کرده است؛ در این کشور کشیدن سیگار از ابتدای ژوئن امسال در مکان‌های عمومی ممنوع شده و مقامات دولتی هم دیگر اجازه ندارند در محل کار خود سیگار بکشند.
*منبع: اکونومیست
