تخریب نمازخانه اهل سنت: راهی به ناکجاآباد

یکی دیگر از نمازخانه‌های اهل سنت با حمایت‌ نیروهای انتظامی و امنیتی، توسط شهرداری تهران تخریب شد.

به گزارش پایگاه رسمی اطلاع رسانی اهل سنت ایران (سنی‌آنلاین) صبح چهارشنبه هفتم مرداد ماه «پس از مراجعه نیروهای امنیتی به نمازخانه پونک و گرفتن تلفن همراه مولوی عبیدالله موسی‌زاده، امام جماعت این نمازخانه و تفتیش منزل وی، ده‌ها تن از نیروهای شهرداری اقدام به تخریب این نمازخانه کردند». سنی‌آنلاین اضافه می‌کند: «تخریب این نمازخانه درحالی اتفاق افتاده است که اهل‌سنت تهران از داشتن مسجد در تهران محروم هستند و نمازهای خود را در منازل استیجاری (نمازخانه) برگزار می‌کنند».

در همین حال مولوی‌ عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در نامه‌ای اعتراضی خطاب به رهبر جمهوری اسلامی و حجت‌الاسلام روحانی، اقدامات اخیر را اقدامی در مسیر «خشنودی افراد تنگ‌نظر، کوتاه‌بین و افراطی» دانسته و اضافه کرده است: «عدم تحمل یک نمازخانه معمولی و تخریب آن، در شهری‌که اجازۀ ساخت مسجد به شهروندان اهل‌سنت داده نمی‌شود و مطالبۀ سی‌وهفت سالۀ آنها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ناکام مانده است، تنها جریحه‌‌دار نمودن احساسات جامعه اهل‌سنت ایران نیست، بلکه احساسات مسلمانان جهان را نیز جریحه‌دار می‌نماید».

خبرگزاری فارس (از رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران) با تایید این خبر، علت آن را «غیرقانونی بودن و جذب اتباع بیگانه» عنوان می‌کند. این خبرگزاری که حتی مقامات رسمی نظام جمهوری اسلامی (از جمله محمود احمدی‌نژاد و حجت‌الاسلام حسن روحانی) آنرا خبرگزاری نهاد امنیتی می‌نامند در ادامه این خبر به سخنان رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر خطر «تشیع انگلیسی و تسنن آمریکایی» اشاره کرده و می‌نویسد: «آیا نباید مردم ومسئولین این حساسیت را داشته باشند که مرکزی در پایتخت کشور با وجود افراد بیگانه و تذکرات قبلی، به محلی جهت جولان عده‌ای با اهداف خاص نشود و حق یک حکومت است که با مراکز غیرقانونی و افراد تفرقه افکن برخوردهای لازم را داشته باشد».

مولوی عبیدالله موسی‌زاده امام جمعه پونک که از سوی مولوی عبدالحمید به این سمت منصوب شده است، سال گذشته و در دیدار با حجت‌الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رئیس جمهوری اسلامی ایران در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی گفته بود: «انتظار داریم دولت نگاه امنیتی را از روی نمازخانه‌ها بردارد. در اعیاد وقتی نیروهای انتظامی و پلیس امنیت در جلو نمازخانه‌های صادقیه و پونک یا جاهای مختلف دیگر صف می‌کشند و از ورود نمازگزاران به مسجد جلوگیری می‌کنند ما بسیار متاسف و شرمگین هستیم، زیرا مردمی که شاهد این صحنه‌ها هستند به گونه‌ای دیگر برداشت می‌کنند؛ انگار که در این مکان‌ها کار خلاف قانون و شرع صورت گرفته است».

نمازخانه پونک سال گذشته نیز  همزمان با «هفته وحدت» در ایران خبرساز بود. همراه با برگزاری «همایش بین‌المللی وحدت اسلامی» در تهران رسانه‌های سنی در تهران خبر از اقامه نماز جمعه به امامت مولوی عبدالحمید در این نمازخانه را مخابره کردند. صبح جمعه نیروهای امنیتی و انتظامی با مسدود کردن مسیرهای منتهی به این نمازخانه از برگزاری این نماز ممانعت به عمل آوردند. این در حالیست که رسانه‌های امنیتی در این مورد نوشته‌اند «آیا مولانا نمی‌توانستند به همراه بقیه شرکت کنندگان در کنفراس به جهت تبیین وحدت عملی به نمازجمعه تهران بروند تا جامعه بیش از گذشته به وحدت و آرامش برسد و مردم در عمل وحدت را از برخی افراد صاحب نفوذ در بین اقوام ببینند؟». لازم به ذکر است نماز جمعه آن هفته تهران به امامت رهبر جمهوری اسلامی برگزاری شد.

مولانا محمدحسین گرگیج امام جمعه آزادشهر در مورد برگزاری نماز و اتهامات امنیتی به اهل سنت گفته بود: «نماز حق خدا و همه مسلمانان است نه امنیتی و نه سیاسی می‌باشد بلکه کاملا عقیدتی می‌باشد ما امروز به چین در قبال ایجاد محدودیت‌ها برای مسلمانان هشدار می‌دهیم پس شما بهانه‌ای به دست کمونیست‌های چینی ندهید. به ما هم گوشزد نکنید که از تکرار این مسایل خودداری کنیم، ما در قبال حق خود دست بردار نیستیم و همیشه آن را تکرار می‌کنیم».

خبرگزاری مهر وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی البته داستان تخریب نمازخانه پونک را به شکلی دیگر روایت کرده است. این خبرگزاری با اشاره به «دلسوزی رسانه‌های ضدانقلاب برای این ساختمان» اقدام شهرداری تهران را «اصلاح تخلفات» در این ساختمان عنوان کرده است.

مازیار شکوری فعال سیاسی و پژوهشگر امور دینی در گفتگو با کیهان لندن برخورد جمهوری اسلامی با جامعه اهل سنت در ایران را برآمده از خلق و خوی «تمامیت‌خواه» آن دانست و گفت: «حاکمیت استبدادی همیشه خود را در معرض خطر می‌داند و از لحاظ جامعه‌شناسی ادیان زمانی که می‌خواهد آنها را به رسمیت بشناسد و با آنها رابطه برقرار کند، جدای از اینکه آنها را به صورت خیر و شر و یا حق و باطل بررسی می‌کند به کارکرد آنها توجه می‌کند. به این معنی که کدام یک از این مذاهب و یا ادیان می‌توانند نیروهای خودشان را بیشتر جمع کند و در جامعه تاثیرگذار باشند. در همین مسیر افراد اقلیت سنی‌‌مذهب بسیار تاثیرگذارند و در چهارچوب فرائض اسلامی که بیشتر آنها به صورت جمعی است به راحتی می‌توانند کنار هم جمع شوند. این موضوع یک نمایش قدرتی است که برای حکومت تمامیت‌خواه جمهوری اسلامی که همیشه خود را در خطر می‌بیند، یک خطر بالقوه محسوب می‌شود.»

وی ادامه داد: «البته امروز این خطر به صورت بالفعل و نه فقط از سوی اهل سنت بلکه از سوی بخش‌های گوناگون جامعه از جمله معلمان و کارگران مشاهده می‌شود. از سویی دیگر عملکرد نظام از ابتدای انقلاب تاکنون نیز مسیری را پیموده است که به راحتی نمی‌توان از آن برگشت کرد. به طور مثال اگر بخواهند بعد از سال‌ها در تهران اجازه تاسیس یک مسجد سنی داده بدهند و یا به برخی خواسته‌های اهل سنت گردن نهند از دید حکومت این یک عقب‌نشینی محسوب شود و هرگز تن به چنین کاری نخواهد داد.»

وی در ادامه گفتگو با کیهان لندن افزود:‌ «البته برخی رفتارهای نظام جمهوری اسلامی از جمله همین تخریب نمازخانه در تهران می‌تواند حامل پیام‌هایی برای دیگر لایه‌های جامعه نیز باشد. حکومت حالا می‌خواهد بگوید پس از تسلیم‌نامه هسته‌ای اگر ما در خارج تسلیم شدیم اما در داخل همچنان اقتدارگرایانه در مقابل منتقدان و مخالفان خود قرار داریم».

مازیار شکوری چندی پیش در نامه‌ای خطاب به مولوی عبدالحمید رویکرد معامله‌گرانه او با حکومت را نقد کرده بود. از او پیرامون نامه اخیر امام جمعه اهل سنت زاهدان به رهبر رژیم و رئیس جمهوری اسلامی پرسیدیم.

او در این مورد به کیهان لندن گفت: «رویکردی که مولوی عبدالحمید در مواجهه با قدرت در پیش گرفته همان رویکردی است که نیروهای اصلاح‌طلب و ملی-مذهبی در پیش گرفته‌اند  که می‌خواهند با حکومت و شخص آقای خامنه‌ای تعامل داشته باشند. اما بحث اینجاست که این دوستان حکومت ولایت فقیه را نمی‌شناسند.

شکوری افزود: «[اهل سنت] باید از این حلقه بسته که بازی آن در دست حکومت است بیرون بیایند و روی سخن آنها با مردم چه سنی و چه شیعه و تمام مردم ایران باشد. زمانی که شما تنها می‌خواهید با قدرت حاکمه گفتگو کنید، مسلم است که آنها دست بالا را خواهند داشت و شما همیشه در بازی آنها گرفتار می‌شوید.

همین نامه‌ای که مولوی عبدالحمید منتشر کرده است با اینکه یک نامه رادیکال نیست اما نشان می‌دهد که تغییراتی در نگاه ایشان اتفاق افتاده و آقای خامنه‌ای را مستقیم خطاب قرار داده است. اشاره به اینکه با توجه به شرایط کنونی و خشونت موجود در منطقه، ما باید [در داخل کشور] وحدت داشته باشیم تا از خشونت جلوگیری کنیم و این گونه رفتارها به وحدت ضربه می‌زند، در واقع مولوی عبدالحمید به صورتی غیرمستقیم می‌خواهد به آقای خامنه‌ای بگوید که شما موقعیت را درک نکرده‌اید. این خودش یک گام مثبت است و اگر جامعه اهل سنت به دنبال نتیجه است باید پا را از این فراتر بگذارد».

مازیار شکوری در ادامه گفتگوی خود با کیهان لندن با اشاره به اینکه «مشکلی که حکومت ولایت فقیه می‌خواهد به اجبار به وی تمکین شود، در میان جامعه خود شیعه بیشتر دیده می‌شود» گفت: «نهادهای مذهبی شیعه پیش از این با چنین تفکری درگیر بودند. در دوره‌های گذشته حوزه‌های علمیه همیشه مستقل بودند اما پس از انقلاب ۵۷ آرام آرام حوزه‌ها حکومتی شدند. این موضوع را در نامه‌های مرحوم آیت‌الله آذری قمی، و سخنرانی ۱۳ رجب مرحوم آیت‌الله منتظری می‌بینید. این خصلت حاکمیت ولایت فقیه است که ادعا می‌کند حاکم تمام مسلمین است».

او در پایان این مصاحبه به ادعای برخورد نظام به نیروهای تندروی سنی اشاره کرد و گفت: «اینجا یک تناقضی وجود دارد که می‌گویند برخی جریانات سنی در ایران تندروی می‌کنند و به همین دلیل به آنها برخورد می‌شود. بحث اصلی این است که عامل اصلی همین اقدامات خود جمهوری اسلامی است. وقتی می‌گویم جامعه اهل سنت پا را فراتر بگذارند به معنی دفاع از حرکت‌های خشونت آمیز نیست بلکه منظورم تغییر نگرش در مواجهه با جمهوری اسلامی است. آنها نمی‌توانند به راحتی با جامعه اهل سنت مقابله کنند، بخش‌های مرزی ایران بیشتر سنی‌نشین است، برخی از شهرهای ایران به صورت کامل سنی‌نشین است و در تهران یک جمعیت قابل توجه سنی‌مذهب زندگی می‌کند و اگر برای مثال آنها در یک حرکت فراگیر انتخابات رژیم را تحریم کنند، برای جمهوری اسلامی آژیر خطر به صدا در می‌آید و به راحتی نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند».

به هر حال به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی از پیامد و خطراتی که اقدامات سرکوبگرانه به هر بهانه‌ای می‌تواند ایران را صحنه درگیری‌های مذهبی و قومی کند و راه را بر گروه‌هایی مانند داعش در ایران بگشاید و زمینه را برای هرگونه ترفند خارجی آماده کند یا آگاه نیست و یا اگر هست گمان می‌کند با سرکوب و ممنوعیت می‌تواند آن را خنثی کند. روشی که در منطقه پاسخی کاملا خشونت‌آمیز دریافت کرده و هیچ دلیلی ندارد که ایران نیز از آن در امان بماند.